Testas van Oud-Wulven en Waijen - Boissevain
Familie Testas komt uit de regio van Bordeau (Frankrijk). Pierre Testas wordt vermeld in 1672. In Bordeaux kwam de handel binnen van de Franse koloniën. De spullen die de schepen aanvoerden werden ook verhandeld met Noord-Europa. Dat ging rond 1700 via de stapelmarkt in Amsterdam en in 1800 via Hamburg. Rond 1700 verhuist een familietak van Testas van Bordeaux naar Amsterdam en houden ze zich bezig met de internationale handel. Waarschijnlijk eerst met de Franse handel en later met meer. In die periode is de familie erg rijk. In Frankrijk was de familie Testas van adel, in Nederland van patriciaat. Bron: Frank Magdelyns, Oudhouten.nl. |
Naambetekenis
Testas komt van het Latijnse Testa dat ’’schelp v/h hoofd / ( klei ) pot / kop/ als vorm een Hoofd betekend. Dus de betekenis is: hoofd (Latijns: Testa). Meervoud hiervan is hoofden. Zie ook het familiewapen hierboven een vogel met twee hoofden. Met dank aan Vic Boissevain Oud-Wulven komt vermoedelijk van de plek aan de Oud Wulfseweg waar het eerste stamslot van de familie Van Wulven het kasteel stichtte in de dertiende eeuw. Of de plek waar vroeger 'oud' oorspronkelijk een kasteel van de familie Van Wulven stond. |
Leden van familie Van Wulven zijn ook de stichters van de eerste generatie kastelen/landgoederen Amelisweerd (Bunnik/Rhijnauwen), Heemstede (Jutphaas/Houten), Sterkenburg (Utrechtsche Heuvelrug/Langbroek) en Wulverhorst (Woerden). De naam 'Wulven' is het oud Nederlandse woord voor 'water (sloot) met de gebogen loop. wul betekend 'krom' en ven/vin/venni/venne betekend 'veen of water'. Boissevain is oud Franse/Spaanse woord voor 'Buxus Boom'. |
Geschiedenis Kasteel Oud-Wulven
Het kasteel stond hoogstwaarschijnlijk op dezelfde plaats waar in vroeger tijden het stamslot van het geslacht Van Wulven heeft gestaan. De oorsprong van deze familie en dit kasteel is niet bekend, maar reeds in 1196 wordt de naam van dit machtige ministerialengeslacht in de bronnen vermeld. |
Bij het slopen van de restanten in 1949 en het opruimen van de heuvel in 1954 werden nog de fundamenten gevonden van een bakstenen toren van grote kloostermoppen en daaronder een brandlaag. Dit wijst op een houten gebouw dat aan het stenen voorafgegaan moet zijn. De buitenplaats heeft dus waarschijnlijk twee voorgangers gehad. Tevens werden vondsten van aardewerk gedaan daterend vanaf de tiende eeuw tot de late Middeleeuwen. |
In het boek 'Kastelen en ridderhofsteden in Utrecht', uit 1995 wordt bovenstaande tegengesproken. Volgens hen heeft intensief archief- en veldonderzoek geen aanwijzing voor een 13e-eeuws huis Oud-Wulven opgeleverd. Het huis van de Van Wulvens van vóór 1206 zal ter plaatse van Het Rondeel moeten worden gezocht. Waarschijnlijk is de gedachte dat Oud-Wulven het oudste kasteel van de Van Wulvens was, slechts op de bijvoeging 'Oud'. |
In de dertiende eeuw was Oud Wulven in het bezit van de familie Honderdmark. Er wordt aangenomen dat zij een tak vormde van de Van Wulven's, omdat het vrij onaannemelijk is dat de rechtsmacht al zo vroeg zou zijn overgegaan op een vrij onbekende familie. De familie Honderdmark bleef tot in het derde kwart van de veertiende eeuw in het bezit van Oud Wulven. De hoofdtak van het geslacht bewoonde inmiddels sinds het einde van de dertiende eeuw een nieuw kasteel, Wulven genaamd. |
In 1394 wordt Gerrit Pelgrimsz van Luttikenhuys met Oud-Wulven beleend. Oud-Wulven is dan een leen van de bisschop. In de leenbrieven wordt dan echter alleen over het gerecht, de tijns en drie hoeven land gesproken en niet meer over een kasteel. Mogelijk was Oud-Wulven een allodiaal bezit en dan vonden de beleningen of overdrachten bijna altijd mondeling plaats. |
In 1634 kocht Johan van Toll de ambtsheerlijkheid Oud-Wulven en Waijen en liet er een jaar later een buitenverblijf bouwen, waarvan het dienstgebouw bewaard is gebleven. Het kasteel is afgebeeld op een schilderij uit 1640, dat (heel aannemelijk) werd vervaardigd naar aanleiding van de voltooiing van de buitenplaats. Het was gebouwd op een motte (heuveltje) met daarin de kelderverdieping en de dienstingang. Het was qua hoofdvorm en plattegrond in feite een woontoren, bestaande uit twee bouwlagen en een zolderverdieping onder een schilddak. Een stenen trap voerde naar de hoofdingang, die werd geaccentueerd door de een deuromlijsting in renaissancestijl. |
Een gedeelte van het kasteel heeft vroeger dienst gedaan als gevangenis. Er wordt zelfs beweerd dat er onderaardse gangen hebben bestaan, die van het kasteel naar kasteel Heemstede leidden. Deze gangen zijn nu zeker niet meer in tact. Uit historische bronnen is echter niet op te maken of ze ooit hebben bestaan. In de loop van de negentiende eeuw onderging het huis een ingrijpende verandering, nadat de functie als zomerverblijf door de inmiddels tot herenhuis verbouwde hofstede was overgenomen. Deze hofstede behoorde ook tot het kasteel. De verdieping en de zolder werden afgebroken, evenals de torenkoepel. Ervoor in de plaats kwam een zadeldak en de aldus ontstane zoldering werd als duivenhok ingericht. |
In 1772 wordt het huis Oud-Wulven beschreven als 'een fraai Gebouw, met een Koepeltorentjen er neven, dat op een met groen bewasschen Bergjen staat'. Deze familie liet het kasteeltje ingrijpend veranderen, nadat het zijn functie als zomerverblijf verloren had, doordat de hofstede was omgebouwd tot herenhuis. De bovenste verdieping en zolder werden afgebroken, evenals het dak van de toren. Wat overbleef werd voorzien van een zadeldak. Wat overbleef van de toren en de nieuwe zolder werden ingericht als duivenhok. |
Wapentegels van de ambachtsheerlijkheid Oud-Wulven en Waijen en familie Testas. Bron: Het Utrechts Archief Familiearchief Testas van Oud-Wulven Boissevain 29-33 110. |
Begin vorige eeuw was het kasteel behoorlijk in verval geraakt. Plannen om het kasteel te restaureren bestonden al voor de Tweede Wereldoorlog. Ze zijn door het uitbreken van de oorlog niet ten uitvoer gebracht. Na de oorlog werd besloten tot restauratie, onder leiding van de architect C.W. Rooyaards te Schoorl. Tijdens die restauratieperiode is bij een storm in de nacht van 29 op 30 maart 1947 de toren van het kasteeltje omgewaaid en door de gewelven en het huis gevallen. |
Na de schade te hebben opgenomen, bleek dat herstel niet meer mogelijk was. |
Bij een inventarisatie in 1986 bleken veel delen van de omlijsting geheel verdwenen en andere zwaar beschadigd te zijn. Toen is, in overleg met de Rijksgebouwendienst, besloten tot het maken van een restauratieplan voor het poortje van Oud Wulven. Dit plan werd opgezet met het doel het poortje te gebruiken als omlijsting voor de entree in de westgevel van het nieuwe gemeentehuis, naar de achterliggende binnenhof. Waar het nu ook te vinden is. |
Hierin is een wapen afgebeeld waarvan werd aangenomen dat dit het wapen was van de ambachtsheerlijkheid Oud Wulven en Waijen. Daarvan was het kasteeltje een onderdeel. Na uitgebreid onderzoek bleek, dat de ambachtsheerlijkheid als enige binnen de gemeente Houten geen wapen bezat. Ook bleek dat de aanwezige afbeelding van vierpuntssterren in het wapen, volgens de wapenkunde, onjuist is. |
Het wapen had toebehoord aan de derde eigenaar van het kasteel: Johannes Rothe, gedoopt in de Nieuwe Kerk te Amsterdam op 10 december 1628. Hij was op 10 juli 1658 eigenaar van Oud Wulven geworden. Verdere studie leerde dat de aanwezige goudkleur vervangen moest worden door zilver en dat de sterren vijfpuntig moeten zijn. Na het schoonmaken van de steen bleek het wapenschild door de steenhouwer in de zeventiende eeuw zeer fijn gedetaillleerd te zijn afgewerkt. * |
Bovenstaande is in strijd met hoe het wapen er nu na de restauratie uit ziet. Momenteel is het een rood wapen met een diagonale goudkleurige diagonale balk van linksboven naar rechtsonder met een rode klimmende leeuw. Onder en boven deze balk bevinden zich 3 goedkleurige sterren met 6 punten. Overgenomen uit: Het Kromme-Rijngebied, 1995, nr. 2, blz. 35 - 38, Het kasteel Oud-Wulven O.J. Wttewaall. |
Familieleden Testas die het landgoed, kasteel en de ambachtsheerlijkheid Oud-Wulven en Waijen in bezit hadden
Jan Louis Testas van Oud-Wulven
1. januari 1790 - oktober 1836 Jan Louis Testas Geboren: 29 augustus 1759 te Amsterdam en overleden 5 oktober 1836 op 77 jarige leeftijd te Huize Oud-Wulven te gemeente Oud-Wulven (Houten, gemeente Oud-Wulven was per 1 januari 1858 tezamen met de gemeente Schonauwen opgegaan in de nieuwe gemeente Houten. Jan Louis Testas huwde op 29 september 1784 te Rhenen met Anna Agneta Smissaert (1757-1836). |
Pieter Hendrik Testas van Oud-Wulven
2. oktober 1836 - september 1886 Pieter Hendrik Testas van Oud-Wulven Geboren 7 december 1799 te Utrecht en overleden op 86 jarige leeftijd te 23 september 1886 te Huize Oud-Wulven te gemeente Houten (Oud-Wulven) Heer van Oud-Wulven en Waijen Zoon van Jan Louis Testas en Anna Agneta Smissaert. Pieter Hendrik huwde op 30 september 1835 te Maarssen met Anna Henriette Wilhelmina van Kerchem (1799-1877). |
Pieter Hendrik Testas van Oud-Wulven, Heer van Oud-Wulven en Waijen. Geboren 7 december 1799 te Utrecht stad en overleden 23 september 1886 te Huize Oud-Wulven en zijn echtgenote |
Louis Jan Anne Testas van Oud-Wulven
3. september 1886 - oktober 1922. Louis Jan Anne Testas van Oud-Wulven Geboren 7 juli 1836 te Huize Oud-Wulven te gemeente Oud-Wulven (Houten) en overleden overleden op 86 jarige leeftijd op 23 december 1922 te Rhenen Heer van Oud-Wulven en Waijen. Zoon van Pieter Hendrik Testas van Oud-Wulven en Anna Henriette Wilhelmina van Kerchem. Louis Jan Anne huwde op 18 april 1861 te 's-Gravenhage met Charlotte Jenny Jacqueline Constance Heldewier (1828-1905). |
Louis Jan Anne Testas van Oud-Wulven, Heer van Oud-Wulven en Waijen. Geboren te Huize Oud-Wulven op 7 juli 1836 en overleden te Rhenen op 23 december 1922 en zijn echtgenote Charlotte Jenny Jacqueline Constance Helderwier geboren 9 april 1828 te 's-Gravenhage en |
Charles François Testas van Oud-Wulven
4. september 1882 - juli 1906/februari 1910 Charles François Testas van Oud-Wulven Geboren 21 september 1864 te Huize Oud-Wulven te gemeente Houten en overleden op 90 jarige leeftijd op 6 september 1954 te Rhenen Heer van Oud-Wulven en Waijen Zoon van Louis Jan Anne Testas van Oud-Wulven en Charlotte Jenny Jacqueline Constance Heldewier. Charles François huwde huwde op 10 oktober 1889 te 's-Gravenhage met Maria Anna Lans (1863-1944). Charles François Testas was de laatste heer die het landgoed Oud-Wulven in de periode juli 1906/februari 1910 verkocht aan Vereeniging ,,Hulp voor Onbehuisden” die gevestigd was te Amsterdam. De verkoop van het landgoed werd definitief op 15 februari 1910. |
Download (153) de huwelijksvoorwaarden (fragment) tussen mr. Charles François Testas van Oud-Wulven en mevr. Maria Anna Lans op 4 oktober van het jaar 1889. 1-1.pdf |
Uit dit huwelijk kwamen drie dochters voort. Waarop de tak (Utrecht) van Testas van Oud-Wulven in 1986 zou uitsterven. 1. Charlotte Louise Testas geboren woensdag 8 oktober 1890 te Huize Oud-Wulven, gemeente Houten. Charlotte Louise huwde op woensdag 17 juni 1914 te Hilversum met Gerard Bernardus Wttewaall geboren 22 november 1882 te 's-Gravenhage en overleden februari 1960. Hij werd 77 jaar oud. Charlotte Louise Wttewaall-Testas overleed op zondag 6 april 1986 te Renkum, Gelderland. Zij werd 95 jaar. Uit dit huwelijk kwamen twee dochters voort: Maria Anna Wttewaall geboren maandag 24 mei 1915 te Rijswijk en overleden vrijdag 17 januari 1986 te Heelsum, Gelderland. Zij was gehuwd met H.H. Kreeftenberg. Adéle Wttewaall geboren 26 augustus 1917 te Rijswijk. Wanneer zij overleden is, is onbekend. In 1986 woonde ze nog in Zeist. |
2. Louise Charlotte Testas geboren woensdag 8 oktober 1890 te Huize Oud-Wulven, gemeente Houten. Louise Charlotte Testas overleed ongehuwd en kinderloos op dinsdag 1 december 1981 te Driebergen-Rijsenburg. Zij werd 91 jaar oud. |
3. Constance Johanna Testas geboren 17 juni 1895 te Huize Oud-Wulven, gemeente Houten en overleden op 27 maart 1968 te Laren. Constance Johanna huwde op 12 oktober 1919 te Hong Kong met Gustaaf Adolf Lukas Boissevain geboren 6 januari 1894 te Huize Buen Retiro, te Hilversum en overleden 22 mei 1980 te Laren. Constance Johanna Testas is de grootmoeder van de Amsterdamse acteur Daniël Bossevain geboren zondag 29 juni 1969. |
Grafmonument van mevr. Mathilde Margaretha Cornelie de Geer, geboren 24 maart 1867 en overleden op 2 maart1945. Zij werd 77 jaar. Mevr. Constance Joanna Testas, geboren op 17 juli 1895 en overleden van 27 maart 1968 op 72 jarige leeftijd. Menr. Gustaaf Adolf Lucas Boissevain, geboren op 6 janauri 1894 en overleden op 22 mei 1980. Hij werd 86 jaar. Op de Begraafplaats, Hilversumseweg 51a, Laren. Bron: Online-begraafplaatsen.nl. |
Fotoalbum familie Testas van Oud-Wulven
|
't Oude Koetshuis van Oud-Wulven aan de Oud Wulfseweg 12
Aan de weg gelegen woonhuis met aangebouwde, dwarsgeplaatste schuur achter In de middelste travee een monumentale ingangspartij bestaande uit een dubbele houten: boven- en onderdeur. Hierboven tussen uitkragende wangen een bovenlicht bestaande uit vijf hoge en smalle trapeziumvormige ruiten. Het geheel wordt bekroond door een drietal gepotdekselde planken met daarboven een dakkapel. Aan weerskanten van de deur een identieke hoog en smal vierruits schuifvenster met vierruits bovenlicht. De linker travee heeft een boven- en onderdeur in het midden. De rechter travee heeft een centraal geplaatst groot zesruits schuifvenster met zesruits bovenlicht. Linkerzijgevel: Hoeklisenen. Links een grote dubbele houten deur met rechts De schuur is gepleisterd en heeft symmetrisch ingedeelde. |
De voorgevel heeft een centraal geplaatste houten deur met aan weerskanten een klein en groter segmentboogvormig gietijzeren stalraam, Op de zolderverdieping twee identieke stalramen als uiterst links en rechts op de beganegrond. De achtergevel is gaaf en heeft gietijzeren rondboogvensters. De rechterzijgevel heeft naast een zolderluik twee identieke houten deuren en vier identieke stalramen als in de voorgevel. De oorspronkelijke relatie met de omgeving is onaangetast. |
Noordelijke Oprijlaan van Oud-Wulven en poortwachterswoning Vita Nova aan de Utrechtseweg 19
Eén travee breed. Siertuin omgeven door een haag véér en rechts opzij. Leilinden véoér, en links opzij van het pand een solitairboom. Voorgevel: venster met bovenlicht. Linkerzi jgevel: links drie identieke vensters met bovenlicht. Rechts soortgelijk venster maar groter. Dakkapel met plat dakje en tweelicht draaivenster. Rechterzi jgevel: rechthoekige aanbouw met plat dak, waarin een dubbele deur. Links hiervan een tweelicht venster. Rechts van de deur een hoge, van de grond af gemetselde schoorsteen, die uit het gevelvlak van de aanbouw breekt. Linksonder in het hoofdvolume een kelderraam. Rondom het gehele pand loop een (nieuwe) gesneden gootlijst. |
Zuidelijke Oprijlaan van Oud-Wulven
Huize Folmina, Oud Wulfseweg 4
Het in Amsterdamse-Schoolstijl opgetrokken landhuis is in 1919 in opdracht van de Vereniging Hulp voor Onbehuisden gebouwd, naar een ontwerp van de Amsterdamse architect J. de Meijer. Een gevelsteen vermeldt het bouwjaar: "In dankbare herinnering/ aan de weldoener der armen/ 1919. Oorspronkelijk was het een tehuis voor moeilijk opvoedbare meisjes. Het pand beslaat een L-vormige plattegrond en bestaat uit twee bouwlagen en een zolderverdieping onder een steil pannen schilddak. Gekoppelde vensters met roedenverdeling zorgen voor daglicht. De vensters op de zolderverdieping hebben de vorm van erkers, die door de gootlijst breken. Overgenomen uit: Houten Historische Bebouwing. O.J. Wttewaall en J.A.M. Smits 1991. De naam Folmina komt van de naam Folmer en is een Friese naam. Bron: https://www.ensie.nl/meertens-instituut/folmer. Het huis Folmina werd op woensdag 2 april 1997 ondergebracht in een VVE (Vereniging voor Eigenaren), genaamd Vereniging van Eigenaars Oud Wulven. Bron: Kadastralekaart.com. |
Jeannette-oord aan de Oud Wulfseweg 10 Het in blokmotief gepleisterde herenhuis onder plat dak dateert in oorsprong uit circa 1635. In eerste opzet was het een monumentale hereboerderij met klokgevels die deel uitmaakte van de buitenplaats Oud Wulven. De omtrekken van die klokgevels zijn in de oostmuur nog gedeeltelijk te herkennen. In opdracht van J.L. Testas werd de boerderij in het eerste kwart van de negentiende eeuw verbouwd tot een herenhuis van twee bouwlagen onder een afgeplat pannen schilddak. Het schilddak is evenals de aanbouw met serre aan de westgevel in 1927 gesloopt. |
De voorgevel heeft op de begane grond vier fenêtres-a-terre, waarvan één de oorspronkelijke ingang vormde. Deze heeft een gestucte neoclassicistische omlijsting. Op de verdieping zijn roeden schuifvensters aangebracht. Aan weerskanten van de ingang staan de twee hardstenen leeuwtjes met wapenschilden, die ooit de pijlers van het inrijhek van Oud Wulven sierden. Overgenomen uit: Houten Historische Bebouwing. O.J. Wttewaall en J.A.M. Smits 1991. |
',,Hulp voor Onnehuisden''. In het American-hotel hield gisteravond de vereeniging >Hulp voor Onbehuisden< haar 10e jaarsvergadering, onder leiding van mr. J. G. Schölvick/ Blijkens het jaarverslag, uitgebracht door den directeur, den heer T. Jonker, werden gedurende 1913, 181.990 nachtverblijven verstrekt tegen 179.793 in 1912. Op 1 januari 1913 werden 102 mannen en 35 vrouwen verpleegd; in het jongenhuis waren 30 jongens , op Jeannette-oord 26 meisjes en in het oude Buitengasthuis vertoefden 273 kinderen, In 1913 werden 1632 nieuwe gevallen behandeld. Op 31 Dec. bevonden zich nog 280 kinderen in de interne afdeeling. De voorzitter bracht uit de naam van de vereeniging hulde aan den heer en mevr. Jonker voor hetgeen, ook in het afgeloopen jaar, door hen in het belang der verpleegden is gedaan. Het periodieke aftrendend bestuurlid, de heer A. J. Mendes da Costa, werd bij acclamatie herkozen. De voorzitter deelde mede, dat d e heer J. H. van Eeghen had bericht, wegens gezondheidsredenen zijn bestuursfunctie te moeten neerleggen. Hij was van de oprichting af bestuurslid der vereeniging geweest. Uit het financieel verslag bleek, dat de winst- en verliesrekening sluit met een bedrag van f. 167.320, - gulden. De jaarlijksche bijdragen beliepen f. 11.529,85, -; aan giften in het jubileumfonds werd. f. 56.218,32, - gulden ontvangen, aan St. Nicolaas gaven f. 9364.44, - gulden. De afval-zaak (oud-papier enz.) bracht f. 18.803.27- , gulden op. Voor de huishouding werd f. 6.0499.47- , gulden uitgegeven; het jongenhuis kostte f. 12.450.47, Jeannette-oord f. 13.039.11, -. De balans loopt op 31 December over een bedrag van f. 230.335, - gulden. het batig saldo over 1913 is f. 161.15, - gulden maar de schuldenlast bedraagt f. 22.15.70, - gulden, zoodat ook in 1914 gedeeltelijke steun noodzakelijk blijft. Het nieuwe jongenshuis der Vereeniging, dat in de Vosmaerstraat bij de Kostverlorenvaart werd opgericht, zal half mei officeel worden geopend.'. Bron: De Tijd, 01-04-1914, Delpher.nl. |
|
Ruiling van huize Klein Curaçao en de ambachtsheerlijkheid Oud-Wulven en Waijen tussen Louis Jan Anne Testas en zoon Charles François Testas van Oud-Wulven
De voorgevel van huis Klein-Curaçao aan De Poort 36. De eerste steen werd in juli 1866 (rechtsonder) gelegd door 6 jarige Lena Stoltz. Haar vader was militaire op Curaçao. Lena Stoltz emigreerde met moeder Elizabeth Adriana Gerber met haar 7 zussen en 5 broers in 1866 naar Houten. Vader Jacobus Stoltz van beroep sergeant infanterie was al overleden. Lena Abels kon heel wat geld (uit de Vechtstreek) in dit nieuw te bouwen huis pompen als vastgoed investering. Misschien ook wel dat Lena Abels het huis voor mevrouw Gerber, weduwe van Jacobus Stoltz bouwde om met een aantal van haar 13 kinderen uit de Nederlandse Antillen laten overkomen. De heer Theo Abels, die eerder overleden was, was in de eerste helft van de negentiende eeuw een vermogend man. In de verkoopakte wordt het voorgaande huis De Grund genoemd. Al bekend en ingetekend op een plattegrond van Houten uit 1590 van de Ridderlijke Duitsche Orde, Balije van Utrecht. Van dit eerder huis De Grund zijn uit de vroegere negentiende eeuw geen afbeeldingen bewaard gebleven. Mevrouw Gerber maakte haar woonverblijf naar de zin en noemde het nieuwe huis Klein-Curaçao. wat het tot op de dag van vandaag nog steeds heet. Elf jaar later in 1877 bij de bouw van het huis waar de burgemeester van Houten Jacob Waller in ging wonen aan De Poort 40. Werd dat het (nieuwe) huis De Grund. Van oorsprong heette de grond waar het op staat al de Grund, wat ongetwijfeld van het woord grond komt. Wat veel mensen niet weten is dat de langste periode van het huis De Grund van familie Waller tussen 1877 tot ca. 1900 op naam van Herman Waller kadastraal stond ingeschreven. Herman is de vader van Jacob Waller. Voor veel oud inwoners van Houten zal het dan het huis De Grund (De Poort 40) van de burgemeester zijn. Maar gezien de kadastrale administratie was het meer een familiehuis van de familie Waller. |