Stichting Houtense Hodoniemen

1.   Albers Pistoriusweg -

Bij raadsvergadering vastgesteld op dinsdag 16 december 1986.

Officiële naam: Francois Jules Willy Alphonse Albers Pistorius
Burgemeester van Houten tussen 1 januari 1962 en 30 april 1972
Geboren:  23 juli 1913 te Aarle-Rixel
Gestorven:  8 juli 1981 te Zeist

Burgemeester Albers Pistorius (KVP) was tien jaar burgemeester van Houten. Hij was de eerste burgemeester van de nieuwe gemeente Houten, waarin ook Schalkwijk en Tull en ’t Waal waren opgenomen. Albers Pistorius was opvolger van waarnemend burgemeester van de Weijer.

Albers Pistorius is geboren als zoon van de burgemeester van Aarle-Rixtel. Zijn vader heette oorspronkelijk Albers en voegde in 1915 de naam van zijn vrouw toe aan zijn achternaam. Op de website van het Regionaal Historisch Centrum Eindhoven staat een foto van Albers Pistorius zittend op een waterplant.

Albers Pistorius begon zijn carrière als jurist. Daarna was hij werkzaam als rechter-plaatsvervanger en weer later burgemeester. Hij beschouwt deze periode als de mooiste van zijn leven.

Met de functie van burgemeester vestigde hij en zijn vrouw zich in Schalkwijk. Daardoor werd de fusie tussen Schalkwijk en Houten voor de Schalkwijkers iets dragelijker. Ook organiseerde hij de jaarlijkse gemeentelijke nieuwjaarsreceptie bij hem thuis.

Gebeurtenissen
Onder Albers Pistorius werd een nieuwbouwwijk neergezet (1962 – 1969), tussen de Koningin Emmaweg en Vlierweg. Hierdoor kon de groei van de bevolking worden opgevangen. Ook kwamen er steeds meer mensen uit de stad (Utrecht) in Houten wonen.

Ziekte
In de zomer van 1966 werd Albers Pistorius vervangen door zijn wethouders. In het najaar van 1969 werd hij langdurig vervangen door burgemeester L. Schuman. In deze periode is zijn been afgezet. Albers Pistorius leidde aan diabetes. Hij beschikte daarna over een auto (witte BMW)  met gashendel op het stuur.

In juli 1971 gaat Albers Pistorius met ziekteverlof en neemt wethouder J.W. Vulto de werkzaamheden waar. In april 1972 stopt hij definitief vanwege gezondheidsredenen.
In een afscheidsinterview zegt hij dat de meeste kwalen die hij heeft, zijn terug te voeren op de oorlogsperiode (bron).

In de jaren 60 van de twintigste eeuw ontwikkelde ten noorden van de Schalkwijksewge maar ten zuiden van de Loerikseweg de caravanhandel Frans de Witte die eerder nog in Bilthoven gevestigd was. Met het verhuizen en bouw van de fruitveiling van Houten afkomstig uit het Oude Dorp van Houten naar de Loerikseweg. Gelegen ten noorden van Frans de Witte ontwikkelde zich al een klein bedrijventerrein.

In 1977 werd voorzien in de eerste ontwikkeling wat later bedrijventerrein De Schaft zou worden. De Albers Pistoriuslaan werd ten westen van Frans de Witte aangelegd. Heden is hier sinds 2005 de Nieuwe Schaft te vinden. Later werd in de noordoostelijke hoek nog de Schaftweg aangelegd.

Het voert nu te ver om alle precieze veranderingen in straten en namen van het bedrijventerrein De Schaft hier uit te leggen. Bedrijventerrein De Schaft is in zijn bestaan altijd een Bermuda driehoek geweest als het gaat om wijzigingen in straatnamen, postcodes, huisnummers en kadastrale wijzigingen. Daarom leggen we hier in een notendop de wijzingen en het ontstaan van de Albers Pistoriusweg uit.

In januari 2001 zou deze spoorwegovergang gesloten worden door de aanleg van de tijdelijke tramverbinding van Station Houten met halte Houten Castellum (2001-2008). Waarna 132 jaar de spoorwegovergang zou sluiten. Jaren later zou er de Vijfwalbrug de verbinding iets ten zuiden van de vroegere spoorwegovergang overnemen voor fietsers en voetgangers.

Na de sluiting van de spoorwegovergang in 2001 zou er nog een jaar lange tweedeling in de naamgeving van de Albers Pistoriusweg aan de oost- en westkant van de spoorlijn blijven bestaan.

Pas in 2019 werd de naam van de Albers Pistoriusweg aan de oostkant van de spoorlijn ingetrokken en werd de straatnaam Smalspoor doorgetrokken tot aan de spoorbaan. Hier werden ook de enkele huizen aan geadresseerd.

In 2014 zouden aan de westelijke Albers Pistoriusweg diverse kleine appartementen ontwikkeld. Vier jaar later zou op een stuk braakliggend terrein ten noorden van de Albers Pistoriusweg tijdelijke eengezinswoningen ontwikkeld worden. Voor vooral de opvang van vluchtelingen die in Nederland mogen blijven.

De Albers Pistoriusweg werd sinds 2001 doorkruis door het Spoorwachterspad. Die naam gaat terug op de diverse spoorwachterswoningen die vanaf 1868-1870 tot de jaren 60 van de twintigste eeuw bij de diverse overwegen in de spoorlijn ooit stonden. Hier woonde de overwegwachter met zijn gezin. Hij zorgde voor de openen en sluiten van de spoorwegbomen bij het passeren van treinen. In de richting van Utrecht en 's-Hertogenbosch.

De tweede variant is de huidige route van hoe De Koppeling loopt. Een derde variant waar de gemeenteraad uit kon kiezen is bij mij nu niet bekend hoe die eruit zag.

Toen het op stemming aan kwam was de stemming in de gemeenteraad gelijk tussen de eerste en tweede variant. Immers Gerard Zandbergen, toen nog bij het CDA in de fractie, was afwezig. Maar de CDA-ers hadden door dat er een gelijke stemming aankwam. Ze belden Gerard dat hij nodig was en precies tijdens de stemming kwam hij binnen. Bron: Frank Magdelyns.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op dinsdag 24 mei 2005.

4.   Korte Schaft -

Bij raadsvergadering vastgesteld op dinsdag dinsdag 28 juni 1988.

De Korte Schaft heette voor het jaar 1988 de Schaftweg en was de tweede aangelegde weg op bedrijventerrein De Schaft die in de jaren 70 van de twintigste eeuw in ontwikkeling kwam.

Diverse wijzigingen hebben er ooit nog plaats gevonden aan de Korte Schaft qua naam. Maar dat voert te ver om uit te leggen.

Straatnamen die in 1988 waren bedacht voor het bedrijventerrein waren in het Houtens jargon voor originele straatnaam bedenken weinig origineel. Als ze maar fictioneel waren.

6.   Lange Schaft -

Bij raadsvergadering vastgesteld op dinsdag dinsdag 28 juni 1988.

De Lange Schaft was van oorsprong de eerst ontwikkelde straat voor het vroege bedrijventerrein De Schaft. Caravangroothandel Frans de Witte en de Houtense Fruitveiling waren de eerste bedrijven in het gebied. De Lange Schaft is aangelegd in 1976 als toen nog de Albers Pistoriuslaan.

7.   Nieuwe Schaft -

Bij raadsvergadering vastgesteld op dinsdag dinsdag 28 juni 1988.

De Nieuwe Schaft is voor een groot deel een voortzetting als straatnaam uit 1988 nadat in de periode 2003-2005 de oude caravanhandel Frans de Witte op de hoek van de Lange Schaft en de Schalkwijkseweg (Het Hout) was afgebroken.

Op de Nieuwe Schaft zitten voornamelijk kleine bouwbedrijven, schoonmaakbedrijven en catering/afhaalmaaltijden bedrijven gevestigd.

Nieuwe Schaft heeft geen link met een object of andere situatie. Straatnaam is bedacht in een tijd om functioneel te zijn maar niet in creativiteit.

De straatnamen op bedrijventerrein Doornkade hebben een verwijzing naar de oude Doornkade als weg. De oudste vermelding dateert uit de 16 eeuw als 'Heemsteder Doornweg', 'Menweg' of 'Merweg'. Het is niet uit te sluiten dat in het gebied van de Doornkade in de 16- en 17 eeuw zulke klei en nattige grond was dat er doornstruiken langs de weg groeide. Of dat de kade een 'doorgaande' weg naar Heemstede was.

De kade liep dwars door de ontginning Wulverbroek en was vele eeuwen in het bezit geweest van St. Servaasabdij te Utrecht.

De weg vormde de verbinding tussen het Overeind van Jutphaas in het westen en de ambachtsheerlijkheid Wulven in het oosten. Met vanaf het eind van de zeventiende eeuw een aansluiting op de zicht-aslaan van Heemstede, heden het Heerlijkheidspad genaamd.

Vaak wordt door Houtense en Utrechtse historisch uitgelegd dat de vroegere laan van Heemstede aansluitend in het noordoosten op de Utrechtseweg de hoofdoprijlaan van Heemstede was in eerdere tijden. Die is naar ons inziens niet zo.

Paard en wagen/koets voor de Heer van Heemstede die naar Utrecht reed of terug kwam ging veelal via de Koppeldijk en Heemsteedseweg gereden. De  laan diende meer als een bezienswaardigheidsobject in de 17e eeuw dan als echt oprijlaan te dienen. Rondom de laan was in vroegere tijden een grote en rijk versierde tuin.

Hier schrijven we over de naam als bedrijventerrein 'Doornkade' maar in werkelijkheid is de naam al op 13 maart 2012 ingetrokken. Van 1979 tot 2012 was de naam Doornkade in gebruik voor het bedrijventerrein. Na deze tijd is het de buurt De Kade als onderdeel van het Houten Buitengebied.

Diverse straatnamen zijn genoemd naar Europese boomsoorten die vooral in Nederland voorkomen.

Eind jaren 70 van de twintigste eeuw werden er door de gemeente Houten diverse grote percelen grond aangekocht van de toenmalige eigenaarsfamilie Heijmeijer van Heemstede. Dit voor de ontwikkeling van het bedrijventerrein Doornkade. In 1980 zou de rijksweg A27 voorgoed de oprijlaan doorsnijden.

Rond 1984 zou de Meidoornkade worden aangelegd vanaf de westelijke Rondweg. waarna hierop en helofytenfilter tussen de laan en de westelijke Rondweg zou worden aangelegd. Diverse watergangen met rietbeschoeiing die het overtollige regenwater uit het riool zou filteren. Om zo het water terug in de circulatie van de natuur te brengen.

Ook werd het helofytenfilter (biezenvelden) in koude winters gebruikt door de Houtense schaatsclub. Ten noorden van de laan is een klein landschappelijk park ontstaan waar schapen grazen, mensen de hond uitlaten of fietsers doorgang vinden naar het horeca paviljoen De Toekomst.

De bladeren lijken op die van de hazelaar. Ze vallen groen van de boom en vertonen dus geen herfstkleur.

De soorten zijn eenhuizig en hebben dus zowel mannelijke als vrouwelijke bloeiwijzen. Deze worden katjes genoemd. De mannelijke katjes zijn langwerpig en hangen. De vrouwelijke katjes zijn eivormig tot langwerpig-eivormig en staan min of meer rechtop.

Na de bevruchting groeien de vrouwelijke katjes uit tot groene, ribbelige kegeltjes. Deze rijpen in de herfst tot de zogenoemde elzenproppen (kegels zonder zaad), die nog wel een jaar aan de boom kunnen blijven zitten.

Sinds 2002 maakt de Elzenkade onderdeel uit van de doorgaande busverbinding tussen Houten en Utrecht Centraal. Voor 2002 deed busverbinding de route aan via de Utrechtseweg, Rondweg, inprikker De Borch om via de toenmalige wijken Wulven en Tiellandt (1979-2012) door te gaan naar het Oude Dorp. In 2002 werden langs de Rondweg bij ieder fiets- en voetgangerstunnel een bushalte aangelegd voor iedere buurt.

Bij de Elzenkade kwam aansluitend op de Utrechtseweg een bussluis om de bus uit Utrecht lijn 47 als enige doorgang te geven naar het bedrijventerrein om zijn route via de Koedijk en bedrijventerrein De Meerpaal te vervolgen.

Vele jaren heeft op de hoek van de Elzenkade het hoofdkantoor van Brinks waardetransport gezeten. Een bedrijf gespecialiseerd in transport van bankbiljetten, muntgeld of andere waarde volle goederen.

De es (Fraxinus excelsior) is een loofboom uit de olijffamilie (Oleaceae), die van nature in Europa voorkomt. Het is een snelgroeiende boom die tot 40 m hoog kan worden. De es is, net als onder meer de wilg, geschikt om te knotten en heeft bovendien een groter vermogen om de wonden in te kapselen door middel van cambiumvorming, de wonden mogen echter niet groter zijn dan 15 cm anders duurt de insluiting veel langer.

De boom is bladverliezend en heeft een oneven geveerd blad, dat bestaat uit zeven tot dertien lancetvormige gezaagde deelblaadjes. De bladeren zijn kruiswijs tegenoverstaand. Essen bloeien voordat ze in blad komen.

Meidoorn (Crataegus) is een geslacht uit de rozenfamilie (Rosaceae). Het geslacht wordt ook wel haagdoorn of steendoorn genoemd. Het zijn struiken die van nature in Europa, Noord-Amerika, Azië en Noord-Afrika voorkomen.

Sommige soorten komen ook als boom voor. De meidoorn werd vanwege de doornen op de takken veel gebruikt in hagen als afscheiding voor het vee. Op sommige plaatsen zoals in het gebied de Maasheggen in het noordoosten van Noord-Brabant is dat nog goed te zien. Het hout is hard en fijn van structuur.

De bekende Houtenaar Chriet Titulaer (1943-2017) die vooral in de jaren 70 en 80 veel te zien was op de Nederlandse Publieke Omroep met zijn TROS programma de 'Wondere Wereld'. Wilde als kroon op zijn werk van vele jaren van presenteren en carrière een Hotel van de Toekomst laten bouwen op de plek van het huidige Horeca Paviljoen De Toekomst aan de Meidoornkade 25-33.
Door te hoge ambities en bouwkosten ging het project uiteindelijk failliet.

De gemeente Houten had altijd na de jaren van 1996 nog het plan en de wens dat er een grote hotelketen zich in Houten zou vestigen. Ruim twintig jaar later in 2006 werd er begonnen met Van der Valk Hotel aan de Hoofdveste die in 2008 zijn deuren zou open.

Op de plek waar het Hotel van de Toekomst ooit zou komen aan de Meidoornkade 25-33 werd ook in 2007 begonnen met de bouw van het Horeca Paviljoen De Toekomst. Waar een pannenkoekenhuis, BBQ en Gril en All You Can Eat restaurant in werd geopend in.

Met in de kelder een bowlingbaan, dart, pool, Clow in the Dark Golf en een Laserquest baan hierbij geopend zou worden.

Populier (Populus), ook wel poppel of peppel, is een geslacht van loofbomen uit de wilgenfamilie (Salicaceae). De snelgroeiende populieren kunnen tot 40 m hoog worden.
De maximale leeftijd van de populier ligt op ongeveer tweehonderd jaar. Voor een goede groei hebben de bomen veel licht nodig.

De bladeren zijn afwisselend geplaatst. Eindknoppen zijn groter dan de zijknoppen. In de herfst kleuren de bladeren goudgeel tot geel of grijzig bruin. Populieren uit de secties Populus en Aegiros hebben bladstengels die zijdelings afgeplat zijn, zodat ze gemakkelijk heen en weer wiegen in de wind. Evenals wilgen, hebben populieren een krachtige, oppervlakkige en verspreide wortelgroei. De wortels kunnen door zachte muren en gaatjes in muren groeien. Ook wegen en leidingen kunnen opgedrukt worden door de wortel van de populier.

Alle populieren behalve P. lasiocarpa zijn tweehuizig (er zijn aparte mannelijke en vrouwelijke planten). De bloem is een hangend katje dat voor het uitlopen van het blad verschijnt. Mannelijke bloemkatten hebben vele (vijf tot veertig) meeldraden bijeen, de kleur is vaak rood. Ze vallen spoedig af als ze hun werk hebben gedaan (stuifmeel afgeven).

Dit geschiedt door windbestuiving. De vrouwelijke katjes blijven na de bestuiving tot in mei en juni hangen. Dan springt de doosvrucht open en komt het 3 × 1 mm grote zaad vrij. Het is omgeven door donzig zaadpluis en voert ver op de wind mee. Lang niet alle pluis bevat een zaadje. Om te ontkiemen heeft het zaad een vochtige bodem nodig zoals rivieroevers. Populieren worden vruchtdragend na circa vijftien jaar.