Straatnamen Houten Zuidwest
(wijzigingen voorbehouden er kunnen geen rechten aan deze lijst ontleend worden)
Gebruik Ctrl + F voor het zoeken naar je straatnaam.
Buurt De Stenen
Wijknaam thema: diverse steen soorten
De Stenen geportretteerd op zondag 13 augustus 2006, door Sander van Scherpenzeel. |
1. De Steen - Steen is een harde stof met een minerale samenstelling. Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 maart 2020. |
Steen is een harde stof met een minerale samenstelling (bijvoorbeeld baksteen, beton of natuursteen). Steen kan op verschillende wijzen worden geproduceerd of gewonnen: gedolven uit een steengroeve, gebakken uit klei, gevormd uit beton gemaakt van kalk en zand: kalkzandsteen. |
.jpg/picture-200?_=182bcbeef13 "Huizen aan het Damsteen in november 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.")
.jpg/picture-200?_=182bcbebca8 "De eerste steen gelegd door Anton Spithoven oud 7 jaar op 21 oktober in 1940 in de boerderij de Alsace Hoeve aan de Leemkolkweg 15-17. Foto: Sander vanScherpenzeel.")
2. Damsteen - Een van de witte of zwarte speelstukken van het damspel Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 juni 2000. |
 |
Dammen is een bordspel. Het bord bestaat uit 100 vakjes, velden genaamd, in 10 rijen van 10, waarbij de velden afwisselend wit en zwart zijn. Er wordt gespeeld met damschijven. Dit zijn ronde schijven (meestal van hout). Voor het spel worden 20 witte en 20 zwarte damschijven gebruikt. Als oorsprong voor dammen geldt het bordspel Alquerque. |
|
.jpg/picture-200?_=182bcbdda18 "De voorbereidende werkzaamheden voor de aanleg van het vierde kwadrant van Houten, Houten Zuidwest in 2001. In de voormalige Hoonpolder zijn verschillende zandhopen neergelegd voor het inklinken van grond voor de bouw van huizen en aanleg van wegen. Voor de bouw van de buurten De Stenen, De Muren, De Waters en De Polders. Luchtfoto vanuit het zuidoosten gezien. Links het Amsterdam-Rijnkanaal met de nieuw aan te leggen Rondweg. Rechts op de foto is de Schalkwijkseweg te zien, heden het Granietsteen en het Schalkwijksepad. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353.")
.JPG/picture-200?_=182bcbe89e0 "Zicht op woningen aan de Edelsteen en het Kiezelsteen in de buurt De Stenen van de wijk Houten Zuidwest in 2006. Foto: Sander van Scherpenzeel.")
.JPG/picture-200?_=182bcbe85f8 "Het appartement aan het Maansteen en het Edelsteen in 2008. Foto: Sander van Scherpenzeel.")
.JPG/picture-200?_=182bcbe89e0 "Woningen aan het Leisteen in de periode voordat Houten Castellum gebouwd zou gaan worden in 2006. Foto: Sander van Scherpenzeel.")
3. Deksteen - Een deksteen is onderdeel van een hunebed of dolmen. Een hunebed bestaat uit draagstenen (rechtopstaande grote stenen), waarop dekstenen rusten. De dekstenen vormen het plafond. Er zijn in de loop der eeuwen veel stenen verdwenen, ze werden gebruikt voor bijvoorbeeld de aanleg van wegen, de bouw van huizen en het versterken van zeeweringen. |
Doorgaans staan de draagstenen grotendeels op evenwijdige lijnen. Twee draagstenen en een deksteen worden samen een juk of trilithon genoemd. De juk of meerdere jukken worden afgesloten door sluitstenen. De ruimtes tussen deze stenen werden opgevuld door kleinere stenen, de stopstenen. De ingang is vaak in het midden van de lange zijde te vinden en bevat in sommige gevallen poortstenen. |
Het geheel werd afgedekt door een dekheuvel, waarbij in sommige gevallen de dekstenen niet werden bedekt en zichtbaar bleven. Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 juni 2000. |
.JPG/picture-200?_=182bcbe8210 "Een straat met woningen in de buurt De Stenen van de wijk Houten Zuidwest in 2008. Foto: Sander van Scherpenzeel.")
|
4. Dobbelsteen - Een dobbelsteen (ook wel: teerling) is in de gebruikelijke uitvoering een kubusvormig voorwerp met op elk van de zijden een van de ogenaantallen 1 tot en met 6. Het woord dobbelsteen verwijst naar het oude spel dobbelen. Door werpen van de dobbelsteen zal een van de zijden min of meer toevallig boven komen. Het aantal ogen op deze zijde wordt als uitkomst van de worp beschouwd. De dobbelsteen fungeert daarmee als toevalsgenerator die met gelijke kansen van 1/6 de getallen 1 t/m 6 voortbrengt. |
Tegenwoordig zijn er ook dobbelstenen met andere aantallen genummerde zijden; dit zijn meestal regelmatige veelvlakken of daarop gebaseerde lichamen. Ook zijn er varianten van de kubusvormige dobbelsteen met andere afbeeldingen op de zijden, afhankelijk van de gewenste toepassing. Een dobbelsteen behoort zo gevormd te zijn dat elke zijde een even grote kans heeft om boven te komen liggen. Zo'n dobbelsteen heet zuiver. |
Dit is niet bij elk aantal vlakken even makkelijk te verwezenlijken. In werkelijkheid zal elke dobbelsteen wel wat onregelmatigheden hebben, zodat een zuivere dobbelsteen niet bestaat. Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 juni 2000. |
.JPG/picture-200?_=182bcbe8210 "Appartementengebouw in de buurt De Stenen in de wijk Houten Zuidwest. Foto: Sander van Scherpenzeel.")
.JPG/picture-200?_=182bcbe7e28 "Een straat met woningen in de buurt De Stenen in de wijk Houten Zuidwest. Foto: Sander van Scherpenzeel.")
5. Dominosteen - Domino is een legspel dat met speciale dominostenen wordt gespeeld. De stenen zijn vaak gemaakt van plastic of hout, vroeger ook van echte steen of ivoor. De stenen zijn langwerpig van vorm en verdeeld in twee vierkante veldhelften, ieder gemerkt met ogen. In de standaarddomino-uitvoering hebben de helften nul tot zes ogen maar er zijn ook uitvoeringen met nul tot negen, nul tot twaalf en nul tot achttien ogen. |
In de standaardset komen alle 28 combinaties van 0 tot 6 eenmaal voor. Domino is zeer populair op het eiland Curaçao en in Latijns-Amerika, onder de jeugd verliest domino echter aan populariteit. Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 juni 2000. |
.jpg/picture-200?_=182bcbf7058 "Zicht op de grafsteen die toegang geeft tot de familiegrafkelder Van Hardenbroek op de begraafplaats bij de kerk in Langrboek. Foto: Sander van Scherpenzeel.")
.JPG/picture-200?_=182bcbe7a40 "Een straat met woningen in de buurt De Stenen van de wijk Houten Zuidwest. Foto: Sander van Scherpenzeel.")
.JPG/picture-200?_=182bcbe7658 "Woningen in de buurt De Stenen van de wijk Houten Zuidwest. Foto: Sander van Scherpenzeel.")
6. Drijfsteen - Drijfsteen is een lichte bouwsteen die bestaat uit vulkanisch en licht puimsteen gruis (ook wel bims genoemd) gebonden door portlandcement. Deze steen is erg licht door de vele lucht die in de bims is opgesloten en daardoor drijft deze steen dan ook op water. De dichtheid van drijfsteen bedraagt 700 à 740 kg/m3. |
Drijfsteen is vooral geschikt voor warmte- en geluidsisolatie en minder geschikt voor constructieve doeleinden. Daarom veel gebruikt voor warmte- en geluidsisolerende tussenwanden en niet dragende wanden. De eigenschappen van drijfsteen zijn verwant aan die van cellenbeton. De drijfsteenindustrie ontstond na 1840 in het Neuwiederbekken aan de Rijn (Neuwied, Andernach en dergelijke), waar de grondstof puimsteengruis ruim voorhanden was. In Nederland werden deze stenen in 1881 geïntroduceerd. De productie bedroeg 119 miljoen stenen in 1894 en 229 miljoen stenen in 1902. Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 juni 2000. |
Firet |
.jpg/picture-200?_=182bcbdda18 "Gezicht op de Provincialeweg tussen Houten en Schalkwijk met het viaduct van de spoorlijn Utrecht-'s-Hertogenbosch in 1968. Heden ligt hier het Schonauwenseweg tussen het Lazuursteen in het westen en Het Gras in het oosten. Foto genomen richting het westen op de vroegere Schalkwijkseweg. De metalen spoorbrug die werd in 1938 gebouwd door Rijkswaterstaat i.v.m. de aanleg van het Amsterdam Rijnkanaal en de verplaatsing van de Provincialeweg. De metalen spoorbrug kreeg in de jaren 70 van de twintigste eeuw de naam 'De Poel' naar de in het iets zuidelijker gelegen boerderij De Poel aan de Poeldijk. Naam werd gegeven door de toenmalige Provinciale Waterstaat van Utrecht. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 839252.")
7. Edelsteen - Edelstenen zijn zeldzame gesteenten, die meestal worden bewerkt en verwerkt in sieraden en sierobjecten. Edelstenen beschikken over de volgende kenmerken: Schoonheid. Hieronder vallen visuele aspecten zoals kleur, glans, vuur, doorzichtigheid en lichteffecten. Duurzaamheid. Hierbij wordt gekeken naar hardheid, breekbaarheid/splijtbaarheid en chemische bestendigheid. Zeldzaamheid. Hierbij wordt gekeken naar hoe vaak een product in de natuur voorkomt. |
Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 juni 2000. |
.jpg/picture-200?_=182bcbe14b0 "Het Schoutenhuis waar in vroegere tijden de schout van de ambachtsheerlijkheid Schonauwen woonde aan het Granietsteen 44 in 2005. Vele eeuwen liep hier het zandpad van Utrecht naar het Culemborgs Veer langs. Een provinciale verbindingsweg die vele eeuwen door de Staten van Utrecht werd bezand en onderhouden vanaf de jaren 1630. Rond 1820 kwam het onderhoud en beheer van de nieuw op te richten Provinciale Waterstaat van Utrecht. In de jaren 90 van de twintigste eeuw werd het beheer en eigendom van de Schalkwijkseweg door de Provincie Utrecht overgedragen aan de gemeente Houten. Foto: Peter Koch.")
.jpg/picture-200?_=182bcbdde00 "Fragment van een kaart uit het archief van de 'Heren en graven van Culemborg' waarop het zandpad vanaf de Leebrug bij Houten tot aan het Culemborgs Veer staat ingetekend. Met uitwijkplaatsen, bruggen, en herberg ''t Melkmeisje'. Met daarbij in de buurt kasteel Schonauwen ingetekend. Bron: Het Gelders Archief, 0370, 1776.")
8. Gevelsteen - Een gevelsteen is een stenen plaat of blok met een inscriptie en vaak een emblematische voorstelling in reliëf die (meestal) de voorgevel van een gebouw siert. De gevelsteen verleent het gebouw een eigen, herkenbare identiteit. |
Gevelstenen zijn meestal van natuursteen, maar er zijn ook exemplaren van terracotta bekend en in Hoorn is een eiken reliëf te vinden, op de plek waar anders een gevelsteen zou zitten. Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 juni 2000. |
.JPG/picture-200?_=182bcbe7270 "Een speelveld in de buurt De Stenen in de wijk Houten Zuidwest. Foto: Sander van Scherpenzeel.")
9. Granietsteen - Graniet is een zuur (of felsisch) stollingsgesteente dat voornamelijk bestaat uit drie mineralen; kwarts, veldspaten (kaliveldspaat en plagioklaas) en mica's (muscoviet en/of biotiet). Ook amfibool komt in graniet voor. De onderlinge verhouding van de mineralen verschilt, maar doorgaans is kwarts de dominante component (ongeveer 50%). |
Het kwarts is meestal grijs, het veldspaat kan gekleurd zijn (crème, roze voor kaliveldspaat en (melk)wit voor plagioklaas) en de glimmers zijn meestal bruin of lichtgrijs van kleur. Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 juni 2000. |
.jpg/picture-200?_=182bcbde1e8 "Luchtfoto vanuit het zuiden in 1998 met in het midden kasteeltoren Schonauwen met de bijhorende gebouwen en huizen langs de Schalkwijkseweg. Linksboven boerderij Schoneveld met weiland en boomgaard. Diagonaal bovenaan de spoorlijn Staatslijn H van Utrecht naar 's-Hertogenbosch en Boxtel. Linksboven de ontwikkeling van de nieuwbouwwijken Leebrug en Loerik. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353.")
10. Kalksteen - Kalksteen is sedimentair gesteente dat ontstaat door de opeenhoping van (kalkhoudende) stoffelijke overblijfselen van in zee levende organismen. Daarmee bestaat kalksteen voornamelijk uit calciumcarbonaat (CaCO3) en vindt men er regelmatig fossielen in terug (schelpen, ammonieten, e.d.). Blauwe hardsteen is bijvoorbeeld een vorm van fossiele kalksteen, bestaande uit de restanten van zeelelies. |
Kalksteen wordt vooral in tropische gebieden gevormd (koraal), maar ook in Noordwest-Europa komt het voor. In Zuid-Limburg dagzoomt de kalksteen op veel plekken. Een deel van deze kalksteen is in de vorm van krijtgesteente, dat in Limburg mergel wordt genoemd. Ook de witte krijtrotsen van Dover bestaan uit krijtgesteente. In België komt in de Ardennen op veel plekken kalksteen voor. |
In kalksteen treden vaak karstverschijnselen op zoals grotten met druipstenen, dolines, poljes en diepe karstdalen. Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 juni 2000. |
.JPG/picture-200?_=182bcbe7270 "Foto van een woning aan het Waalsteen in de buurt De Stenen in de wijk Houten Zuidwest. Foto: Sander van Scherpenzeel.")
11. Kiezelsteen - Kiezelstenen of kiezels zijn afgeronde, gladde klasten (keien, stenen of grind, naargelang de korrelgrootte). Ze worden gevormd door slijting en schuring tegen elkaar onder invloed van water of wind. Vandaar dat men ook spreekt van rolstenen. Uit hun aanwezigheid op Mars kon worden afgeleid dat er ooit water heeft gestroomd: sommige exemplaren waren te zwaar om door wind te zijn meegevoerd. |
Kiezelstenen krijgen hun vorm door te worden meegevoerd in een rivier of onder inwerking van zeegolven en -getijden. In zogenaamde reuzen- of duivelsketels worden bijzonder sferische exemplaren gevormd. Ze worden vaak als zodanig gebruikt in kunstwerken of als bouwmateriaal. Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 juni 2000. |
|
|
12. Kraagsteen - Een console is in de bouwkunde een vooruitspringend of uitkragend constructiedeel aan een kolom of wand. Een console brengt het gewicht van zijn belasting, van bijvoorbeeld van een ligger of een vloer, over op die kolom of wand. Kraagstenen, consoles en klossen. Van oudsher worden vooruitspringende stenen in een muur gebruikt om gewicht te kunnen dragen van balken, gewelfribben, kroonlijsten en balkons. Deze stenen worden kraagstenen genoemd. De term console werd in de bouwkunde aanvankelijk alleen gebruikt voor een relatief hoge kraagsteen, vaak met een S-vorm en/of met één of twee voluten. Rijk versierde consoles met voluten werden veel toegepast in de barokke architectuur. |
Vandaag de dag is de benaming console de algemene term voor elk vooruitspringend constructiedeel, al was het maar omdat een kraagsteen een steen is. Consoles kunnen ook van andere materialen zijn gemaakt, zoals beton, staal of hout (klossen). Consoles en kraagstenen zijn net als kapitelen blikvangers bij een constructie. Ze zijn dan ook vaak uitbundig versierd. In de architectuur is de decoratieve functie soms minstens zo belangrijk als de bouwtechnische. Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 juni 2000. |
13. Lazuursteen - Lapis lazuli of lazuursteen is een ondoorzichtig gesteente met een intense azuurblauwe kleur. Het wordt voornamelijk gewonnen in Afghanistan. Als edelsteen zijn vooral de intens blauwe stenen gewild, liefst licht goudkleurig gespikkeld met pyriet gouden glitters. Witte calcietaders maken de steen waardeloos. Lapis lazuli met te veel calciet en pyriet is ook minder gewild. Kleine hoeveelheden pyriet helpen echter een steen als echt te identificeren en brengen de waarde niet naar beneden. |
De beste kwaliteit lapis wordt in Afghanistan en Chili gevonden, maar er zijn ook vindplaatsen verder noordelijk in Centraal-Azië en China. Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 juni 2000. |
|
14. Leisteen - Leisteen (Engels: slate; Duits: Schiefer) is een metamorf gesteente dat gekenmerkt wordt door één duidelijke, dominante foliatie van afwisselende laagjes kwarts met veldspaat en laagjes mica. Dankzij deze foliatie heeft leisteen een sterke splijting en verbrokkelt het in dunne, plaatvormige brokken. |
Leisteen wordt in de natuur gevormd door de metamorfose van kleirijk sediment, zoals schalie of kleisteen. Het wordt veel als dakbedekking gebruikt, zeker in gebieden waar het aan het oppervlak voorkomt, zoals in het zuiden van België en aangrenzende delen van Duitsland. Leisteen kan in bepaalde gebieden in de bergen worden gevonden. Het ontstaat uit klei die onder druk in de loop van vele miljoenen jaren omgevormd wordt tot leisteen. |
Leisteen, een natuursteen, bestaat uit een compositie van verschillende sedimenten, die door samenspoeling van verschillende stoffen, waaronder kwarts, hematiet en pyriet, om er maar een paar te noemen, onder hoge druk zijn ontstaan. Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 juni 2000. |
.JPG/picture-200?_=182bcbe6e88 "Een straat met woningen in de buurt De Stenen van de wijk Houten Zuidwest. Foto: Sander van Scherpenzeel.")
15. Maansteen - Maansteen is een natrium-kalium-aluminium-silicaat met de chemische formule (Na,K)AlSi3O8. |
De meestvoorkomende maansteen bestaat uit het mineraal orthoklaas. De plagioklaasveldspaat oligoklaas vormt ook maansteen. Maansteen is een veldspaat met een parelmoer- of glasglans. |
