Familie Van Tuyll van Serooskerken van Zuylen

Foto: Sander van Scherpenzeel.

De Koningin Emmaschool aan de Zuilenselaan nr. 4 in de zomer van 2022 in Oud-Zuilen. Gedenksteen 'DE EERSTE STEEN GELEGD DOOR DEN ED. ACHTB. HEER J.C. PLOMP, SEDERT JULI 1861 BURGEMEESTER DEZER GEMEENTE 17 JUNI 1887'.

Bron: HUA, 76.

Krantenbericht over de openstelling van Slot Zuylen in het Utrechts Nieuwsblad.

Bron: RKD.nl.

Portret van Reinout Gerard van Tuyll van Serooskerken (1677-1729), Heer van Zuylen, gehuwd op 8 juni 1704 met Isabella Agneta Hoeufft. (1683-1725).

Bron: HUA, 34-4, 1927, aktenummer: 65.

Op zaterdag 13 juni van het jaar 1767 ten overstaande van de Utrechtse notaris Cornelis de Wijs vond de testamentaire beschrijving plaats waarbij de ambachtsheerlijkheden Westbroek en Zuylen aan de oudste zoon van Diederik Jacob van Tuyll van Serooskerken, de heer Willem René baron van Tuyll van Serooskerken toe zou komen na zijn overlijden. Beschrijving van ambachtsheerlijkheden, met de tienden van het vroegere dorp Schalkwijk.

Deel 2

Château de Zuyle près d'Utrecht in 1830 getekend door Jobard frères

 Bron: Wikimedia Commons / http://www.bobins.splrarebooks.com/collection/view/chateaux-et-monuments-des-pays-bas-faisant-suite-au-voyage-pittoresque

Boedelscheiding in 1778 van de heer Diederik Jacob van Tuyll van Serooskerken. Toedeling aan zijn dochter Isabella Agneta Elisabeth van Tuyll van Serooskerken (Belle van Zuylen) van diverse landerijen en hofsteden in Bunnik en Vechten. Bron: HUA, 76.

Deel 2

Boedelscheiding in 1778 van de heer Diederik Jacob van Tuyll van Serooskerken. Toedeling aan zijn zoon Vincent Maximiliaan baron van Tuyll van Serooskerken van het huis aan de Kromme Nieuwegracht nrs. 3-5. Bron: HUA, 76.

Deel 3

Boedelscheiding in 1778 van de heer Diederik Jacob van Tuyll van Serooskerken. Toedeling aan zijn zoon Vincent Maximiliaan baron van Tuyll van Serooskerken. Bron: HUA, 76.

Deel 4

Een geschetste kaart van de Zwitserse stad Colombier door Nicolaas Warin in een van zijn reisverslagen in de periode 1768-1769. Nicolaas Warin is naaste familie van familie Van Tuyll van Serooskerken via de familie Van Weede. Bron: HUA, 274, 196.

Deel 1

Kaart geschetst door Nicolaas Warin van de stad Oxford in een van zijn reisverslagen in de periode 1768-1769. Nicolaas Warin, is naaste familie van familie Van Tuyll van Serooskerken via de familie Van Weede. Bron: HUA, 274, 196.

Deel 2

Willem René baron van Tuyll van Serooskerken, geboren 2 februari 1743 te Utrecht (stad) en overleden aldaar op 24 maart 1839.

Gehuwd met Johanna Catharina Fagel in 21 april 1771 te Den Haag.

Heer van Zuylen en Westbroek. Lid en president Utrechtse Ridderschap, gedeputeerde ter vergadering van H.H.M., lid Eerste Kamer der Staten-Generaal.

Vader en moeder van:

1.   Diederik Jacob baron van Tuyll van Serooskerken (1772-1826)

2.   Carel Emanuel baron van Tuyll van Serooskerken (1775-1845)

3.   Willem Reinout baron van Tuyll van Serooskerken (1777-1864)

4.   Jacoba Elisabeth barones van Tuyll van Serooskerken (1781-1868)

Portret van Willem René baron van Tuyll van Serooskerken (1743-1839), heer van Zuilen, Westbroek en Zweserengh. Olieverf op doek, toegeschreven aan Christiaan van Galen.

Bron: RKD.

Bron: GADH, 0373-01, 262, aktenummer: 4141 en 4142.

Beschrijving van testament op maandag 25 februari van het jaar 1856 ten overstaan van de 's-Gravenhaagse notaris François Marie Schmolck Willem Reinoud baron van Tuyll van Serooskerken zijn testament liet opmaken. Begin van beschrijving van akte.

Deel 1

Download (115) document betreffende een 'Machtiging van legaat' uit 1865. Het is een uittreksel van een besluit van Koning Willem III, gedateerd 2 mei 1865.
De akte machtigt de aanvaarding van een legaat dat door Willem Rijnaud van Tuyll is nagelaten aan de armenmeesters. Het legaat betreft een testament dat op 25 februari 1856 is opgemaakt ten overstaan van een notaris in Den Haag. De machtiging is getekend door Thorbecke, de Minister van Binnenlandse Zaken, in Den Haag op 2 mei 1865. 1-1.pdf

Bron: HUA, 76.

Adelsverklaring door Koning Willem I aan Willem René baron Tuyll van Serooskerken van 31 maart 1822, waarbij zijn nakomelingen de titel van baron of barones mogen voeren.

Bron: HUA, catalogusnummer: 842218.

Luchtfoto van Slot Zuylen met het omliggende park (Tournooiveld 1), vanuit het zuidwesten. Op de voorgrond de rivier de Vecht in 1995 naar een foto van H.N. Bol.

De heer Carel Emanuel van Tuyll van Serooskerken van Zuylen, geboren 15 februari 1775 en overleden 6 september 1845 ten Den Haag.

Gehuwd met Elisabeth Henriette Emilia barones Collot d'Escury.

Van beroep Lid van de Provinciale Staten van Zeeland, Kamerheer i.b.d. des Konings, Officier cavalerie, kamerheer i.b.d. van de koning.

Vader en moeder van

1.   Willem René baron van Tuyll van Serooskerken (1813-1878)

2.   Maria Henriëtta barones van Tuyll van Serooskerken (1815-1849)

Bron: HUA, 76, 1215.

Silhouetportret van Carel Emanuel van Tuyll van Serooskerken van Zuylen uit 1830.

Willem René baron van Tuyll van Serooskerken, geboren op 18 januari 1813 te Den Haag en overleden op 29 oktober 1878 te Zuilen.

Gehuwd met Françoise Margaetha van Weede te Utrecht op 29 april 1846.

Van beroep: Heer van Zuylen, Westbroek en Serooskerken (Schouwen). Lid Gedeputeerde Staten van Utrecht, kamerheer i.b.d. des Konings.

Dit huwelijk bleef kinderloos.

Download (98) de boedelscheidingsakte (fragment) van jkvr. Françoise Margaretha van Weede (1823-1899), douairière van de heer Willem René baron van Tuyll van Serooskerken van Zuylen, waarbij op woensdag 26 april van het jaar 1899 ten overstaan van de Maarssense notaris mr. Dirk Hendrik van Nieuwenhuizen, de boedelscheiding plaats vond. Mevr. Françoise van Weede was net overleden en had samen met haar echtgenoot Willem René van Tuyll bij testament besloten, dat het Slot Zuylen met al het vast- en onroerend goed, tezamen met de ambachtsheerlijkheden toe zouden komen aan de (verre) achterneef van het echtpaar de heer Frederik Leopold Sameul Frans baron van Tuyll van Serooskerken van Zuylen.

Download (98) (link) 1-4.pdf

Download (98) (link) 2-4.pdf

Download (98) (link) 3-4.pdf

Download (98) (link) 4-4.pdf

Bron: HUA, catalogusnummer: 842219.

Luchtfoto van Slot Zuylen met het omliggende park, vanuit het westen. Op de voorgrond de rivier de Vecht in de zomer van 1975.

Download (137) de plattegrond, behorend bij het dossier uit het gemeentearchief Maarssen (heden gem. Stichtse Vecht), waarbij de dorpskern van Oud-Zuilen in de periode 1964 tot 1983 en erna door het ministerie van Cultuur en Wetenschappen werd aangewezen als beschermd dorpsgezicht. 1-1.pdf

Download (138) de foto, behorend bij het dossier uit het gemeentearchief van Maarssen (heden gem. Stichtse Vecht) uit de periode 1992-1995 waarbij het toegangshek te zien is, na de restauratie ervan, eerder behorend bij de buitenplaats/park Groenhoven. 1-1.pdf

Frederik Leopold Samuel Frans baron van Tuyll van Serooskerken, geboren 1 augustus 1858 te Utrecht en overleden op 14 oktober 1934 te Locarno.

Gehuwd te Renkum met Johanna Wilhelmina Schimmelpenninck op 12 augustus 1885.

Voor de tweede keer gehuwd met Judith Calkoen te Gorssel op 18 oktober 1923.

Van beroep Lid van de Provinciale Staten van Utrecht, en burgemeester van Zuilen.

Frederik Leopold Samuel Frans baron van Tuyll van Serooskerken en Johanna Wilhelmina Schimmelpenninck zijn de vader en moeder van:

1.   Frederik Christiaan Constantijn baron van Tuyll van Serooskerken (1886-1958)

Download (113) uittreksel (fragment) van een legaat ter waarde van f. 1.000,- aan de Diaconie van de Nederduits Hervormde Gemeente te Westbroek c.a., provincie Utrecht. Dit legaat werd nagelaten door wijlen jkvr. J.W. Schimmelpennick (echtgenote van Frederik Leopold Samuel Frans van Tuyll van Serooskerken), die laatst woonde te Almen (gemeente Gorssel) en overleed te Arnhem. Haar holografische uiterste wilsbeschikking van 8 februari 1921 is in bewaring gegeven aan mr. Louis Gabriël James, notaris te Maarssen. 1-1.pdf

Bron: onbekend.

Portret van Frederik Leopold Samuel Frans baron van Tuyll en Serooskerken, digitaal ingekleurd en gerestaureerd.

De heer Frederik Christiaan Constantijn baron van Tuyll van Serooskerken, geboren op 15 juli 1886 te Renkum in huize De Keyenberg en overleden op 3 juli 1858 te Maarsen.

Gehuwd met Lucile Agnes barones van Lynden in 1910 te Utrecht.

Beroep: burgemeester van Abcoude-Proosdij en van Zuilen, heer van Serooskerken, Zuylen, Swesereng, Westbroek en Oud-Beijerland, secretaris van Westbroek, lid Gedeputeerde Staten van Utrecht, 1e ondervoorzitter Rode Kruis.

Vader en moeder van:

1.   Frederik Leopold Samuel Frans baron van Tuyll van Serooskerken

2.   Alexander Frederik baron van Tuyll Van Serooskerken

3.   Willem René Albert baron van Tuyll Van Serooskerken

4,    Hans George Inundat baron van Tuyll van Serooskerken

5.   Everard Constantijn Marie baron van Tuyll van Serooskerken

6.   Henriette Françoise Margaretha barones van Tuyll van Serooskerken

Download (39) het benoemingsbesluit de heer Frederik Christiaan Constantijn baron van Tuyll van Serooskerken van Zuylen als burgemeester van Abcoude-Proostdij.

Download (39) (link) 1-2.pdf

Download (39) (link) 2-2.pdf

Download (41) de notariële schenkingsakte of legaat van vastgoed door de heer F.L.S.F. baron van Tuyll van Serooskerken aan zijn kleinkinderen, ten overstaan van de Maarssense notaris mr. Louis Gabriël James op dinsdag 14 maart van het jaar 1933.

Download (41) (link) 1-9.pdf

Download (41) (link) 2-9.pdf

Download (41) (link) 3-9.pdf

Download (41) (link) 4-9.pdf

Download (41) (link) 5-9.pdf

Download (41) (link) 6-9.pdf

Download (41) (link) 7-9.pdf

Download (41) (link) 8-9.pdf

Download (41) (link) 9-9.pdf

Bron: HUA, 76.

Portret van de heer Frederik Leopold Samuel Frans baron van Tuyll van Serooskerken. Burgemeester van Zuilen van 1911 tot 1916 op latere leeftijd.

Bron: Delpher.nl.

Overlijdensadvertentie van mevrouw Lucile Agnes barones Van Tuyll van Serooskerken, geb. barones Van Lynden in juni 1978.

Bron: NA, Fotograaf Duinen, […] van / Anefo bestanddeelnummer: 905-1051.

Onderscheidingen bij Nederlandse Rode Kruis uitgereikt door de heer Frederik Christiaan Constantijn baron van Tuyll van Serooskerken aan Generaal Majoor Wilkens op 8 mei 1952.

Bron: Delpher.nl.

Overlijdensadvertentie van de heer Frederik Christiaan Constantijn baron van Tuyll van Serooskerken van Zuylen. in juli 1958.

Bron: onbekend.

Portret van de heer Frederik Christiaan Constantijn baron van Tuyll van Serooskerken van Zuylen.

Bron: HUA, beeldbank, catalogusnummer: 102082.

Afbeelding van het omhangen van de ambtsketen tijdens de installatie van burgemeester H.G.I. baron van Tuyll van Serooskerken door wethouder en loco-burgemeester dr. J. de Nooij in de raadzaal van het Stadhuis (Stadhuisbrug) te Utrecht op 21 mei 1970. Vervaardiger: Gemeentearchief Utrecht, fotograaf.

Bron: NA, bestanddeelnummer: 908-7115.

Ontvangst van delegatie Italiaanse oudstrijders van het comité "De Lamp van de Broederschap" door koningin Juliana op paleis Soestdijk. De koningin met op het bordes, vlnr. de weduwe van generaal Baril, mgr. Ferdinando Baldelli en generaal de Stefanis. Op de 2e rij stalmeester majoor W.F.K. Bischoff van Heemskerk, jkvr. C.E.B. Roëll (part. secr.), en W.Ch.J.M. van Lanschot. Geheel rechts de adjudant van de koningin W.R.A. baron Van Tuyll van Serooskerken op 24 juni 1957 te Soestdijk (Utrecht) Fotograaf Pot, Harry / Anefo.

Bron: HUA, 1294.

Afschrift uit het kadastrale hypothekenregister nr. 4 van het arrondissement Utrecht over de oprichting van "Stichting Slot Zuylen". Deze stichting is opgericht op 23 september 1952 ten overstaan van notaris mr. ir. Hendrik Cornelis Felix te Lochem.

Hierbij brachten ir. Frederik Christiaan Constantijn baron van Tuyll van Serooskerken en zijn echtgenote, mevr. Lucile Agnes barones van Lynden, Slot Zuylen en de daarbij omliggende woningen, winkel en ander vastgoed onder in de stichting.

Beschrijving van akte.

Deel 1

Bron: HUA, 1294.

Afschrift uit het kadastrale hypothekenregister nr. 4 van het arrondissement Utrecht over de oprichting van "Stichting Slot Zuylen". Deze stichting is opgericht op 23 september 1952 ten overstaan van notaris mr. ir. Hendrik Cornelis Felix te Lochem.
Hierbij brachten ir. Frederik Christiaan Constantijn baron van Tuyll van Serooskerken en zijn echtgenote, Lucile Agnes barones van Lynden, Slot Zuylen en de daarbij omliggende woningen, winkel en ander vastgoed onder in de stichting.

Eind van beschrijving van akte.

Deel 2

Download (140) de plattegrond van het parkeerterrein (fragment) die bij een bezwaarschrift behoort van de stichting Slot Zuylen uit de periode 1991-1994. Waarbij met de toenmalige gemeente Maarssen (heden gem. Stichtse Vecht) de parkeerproblematiek werd besproken om tot een oplossing te komen. 1-1.pdf

Besluit tot toewijzing als rijksmonument Slot Zuylen. Bron: HUA, 1294.

Deel 1

Inleiding

Van de vele kastelen die Nederland rijk is, zijn er slechts weinige overgebleven. Verreweg de meeste kastelen hebben de strijd tegen de voortschrijdende tijd verloren, van hen rest vaak niet meer dan een naam en een vermoeden omtrent de ligging van het gebouw. Over andere kastelen zijn meer gegevens beschikbaar dankzij geschreven documenten in archieven. 

In sommige gevallen kunnen wij ons door middel van topografische afbeeldingen (1) een duidelijk beeld vormen van de toestand waarin een kasteel verkeerde alvorens het verwoest, gesloopt of drastisch verbouwd werd. Het is de grote verdienste van de topografische kunstenaars die in de 17e, 18e en 19 eeuw in Nederland actief zijn geweest, dat zij als het ware een beeldarchief hebben samengesteld dat van grote waarde is voor de kennis van het Nederlandse landschap en zijn monumenten, in een tijd dat deze nog in betrekkelijk ongeschonden staat verkeerden.

Voor Slot Zuylen is de periode 1610 tot 1752 topografisch interessant, beginnende respectievelijk bij Hessel Gerrits en eindigend met Jan de Beyer. De gravure van Hessel Gerrits is de oudste afbeelding van het kasteel tot nog toe gevonden en het jaartal 1752 valt samen met de min of meer drastische verbouwing van Slot Zuylen door Jacob Marot (2).

Het interessante van deze afbeeldingen is dat aan de hand hiervan een vrij exacte reconstructie gemaakt kan worden van Slot Zuylen voor de verbouwing. Zowel de gevels als de plattegrond kunnen hierdoor in beeld worden gebracht. Welke topografische tekeningen hiervoor het meest in aanmerking komen, zal worden geanalyseerd. Met andere woorden: de topografische tekeningen zullen hier op hun -historische, bouwkundige betrouwbaarheid worden ‘beoordeeld, en niet benaderd vanuit kunsthistorisch

De topografische afbeelding

Het is niet de bedoeling de volledige ontstaansgeschiedenis van het genre topografische afbeelding in het bijzonder te behandelen. In de noten worden verwijzingen gegeven naar uitgebreidere teksten over dit onderwerp. De vroegste, min of meer exacte afbeeldingen van kastelen treft men aan op landkaarten en stadspanorama’s. Het kasteel is daarbij een onderdeel van de uitbeelding en niet omwille van het gebouwzelf weergegeven.

De voorstelling is vaak tamelijk globaal maar geeft toch vrij nauwkeurig de voornaamste onderdelen van het gebouw en de bouwmassa weer. Bij de beeldende cartografie kan worden teruggegrepen op materiaal van voor 1550 (3) al moet toegegeven worden dat dit materiaal uiterst schaars is.

In het begin van de 17e eeuw kan men spreken van een aanvang van de echte topografische afbeelding. Het landschap als zelfstandig object waartoe wij stads-, dorps-, en kasteelafbeeldingen rekenen, begint deze eeuw een belangrijke plaats in te nemen binnen de teken- en schilderkunst. In de loop der tijden zijn honderden tekeningen van kastelen ontstaan waarnaar weer kopergravures en — in latere tijd — litho’s werden gemaakt ter illustratie van atlassen en boeken.

Een vroeg 17e-eeuwse bron van kennis voor het uiterlijk van de kastelen is de verzameling van tekeningen van de bekende Utrechtse liefhebber van oudheden Arnoud van Buchell (4). Deze in zijn handschriften opgenomen tekeningen zijn echter niet meer dan notities. De belangrijkste 17e-eeuwse topografische tekenaar is Roeland Roghman (c. 1620-na 1692). In de jaren 1646-1647 is hij er op uitgetrokken en heeft een serie van niet minder dan 247 tekeningen van kastelen in Holland en Utrecht gemaakt.

Als opdrachtgever wordt de Amsterdamse patriciër Cornelis Bicker genoemd (5), hoewel ook de puissant rijke Cornelis van Aerssen daarvoor in aanmerking kan komen (6). Van deze heren wordt respectievelijk het kasteel Swieten viermaal afgebeeld in deze reeks en kasteel Spijk komt er zelfs vijfmaal voor. De tekeningen van Roghman zijn vanwege de topografische betrouwbaarheid en het begrip voor architectonische details nu van groot belang voor de kennis van deze kastelen. (7) Zij zijn bovendien van uitzonderlijk historisch belang omdat zij in veel gevallen de oudste bron vormen voor soms lang verdwenen kastelen (8).

Stoffering met figuren liet Roghman vaak achterwege, zodat het accent volledig kwam te liggen op het gebouw in relatie met de omgeving. Hij gebruikte zwart krijt en wassingen in grijze oost-indische inkt en tekende altijd op papier van zeer royale afmetingen. Eén tekening uit deze serie werd door Roghmans zuster Geertruydt, in opdracht van de uitgever Claes Jansz Visscher, geëtst: namelijk het Huys te Zuylen. (9) Uit de tweede helft van de 17e eeuw dateren veel tekeningen van Josua de Grave en Valentijn Klotz, die voornamelijk in het zuiden van het land hebben gewerkt.

Nadat — in de zeventiende eeuw — een gedegen basis voor een topografische traditie was gelegd, maakte deze tekenkunst in de achttiende eeuw een ongekende bloei door. Deze ontwikkeling had verschillende oorzaken. Allereerst was er sprake van groeiende belangstelling voor topografische en geschiedkundige onderwerpen, die zijn oorsprong vond in de sfeer van de nationale bewustwording, die gedurende de Tachtigjarige Oorlog werd gevormd. Hieruit vloeide vooral in de 18e eeuw een stroom van publicaties voort, die in brede kring afnemers vond. Plaatsbeschrijvingen die met afbeeldingen zijn verlucht, volgen elkaar in snel tempo op en worden vele malen herdrukt. Voorbeelden zijn: Schatkamer der Nederlandse Oudheden (1711), De zegepralende Vecht (1719), Kabinet van Nederlandse Oudheden (1725) en het Verheerlijkt Nederland (vanaf 1745).

Daarnaast was er een groep welgestelde kunstliefhebbers ontstaan, die met name interesse toonde in het verzamelen van topografische afbeeldingen. Deze tekeningen werden bewaard in zogenaamde atlassen, waarin men afbeeldingen van de meest uiteenlopende kwaliteit kan aantreffen. Door deze grote belangstelling voor topografische tekeningen van de zijde van verzamelaars was het voor de tekenaars mogelijk om voor potentiële klanten te werken. Deze konden dan een keuze maken uit de door de tekenaars tijdens hun reizen gemaakte schetsen, zowel voor wat betreft het onderwerp als de uitvoering.

Wie voor het samenstellen van atlassen veel geld over had kon opdracht geven voor gedetailleerde tekeningen op royaal formaat, in kleuren gewassen en rik gestoffeerd met mensen en dieren. Niet alle 18e-eeuwse topografische tekenaars hebben zowel voor uitgevers als voor verzamelaars gewerkt; men maakte geen streng onderscheid tussen de ene opdracht en de andere.

Voor de 18e eeuw is de topografische afbeelding in vier prototypen op te splitsen:

1. de voorstudie: De ter plaatse vervaardigde schets. Deze schetsen, meestal in schetsboeken gemaakt (10), zijn vaak in vlotte lijnen op papier gezet met niet meer dan een schaduw- en volumeaanduiding. Zij vormen de topografische voorraad, waaruit de tekenaars naar believen en op bestelling konden putten bij de productie van uitgewerkte versies.

2. de uitgewerkte tekening: De tekening gemaakt naar de schets, gedetailleerd, uitgewerkt en voorzien van stoffering (11).

3. de topografische prent (13): uitgewerkte tekeningen die later in prent werden uitgevoerd.

4. de navolgingen en kopieën: Veel kunstenaars kopieerden naar hun confraters als zij zelf niet naar het leven konden tekenen. De 18e eeuw was zeer rijk aan topografische kunstenaars; enkele belangrijke worden hier kort besproken. Abraham Rademaker (1675-1735) tekende en graveerde veel naar andere voorbeelden, met name naar zeventiende-eeuwse schilders en tekenaars (Roelant Roghman). Cornelis Pronk (1691-1759) Leermeester van o.a. J. de Beyer, A. de Haen en H. de Winter. De tekeningen van Pronk zijn betrouwbaar, kennen een scherpe observatie en een gevoel voor detail, zonder dat daarbij het grote geheel uit het oog wordt verloren.

Er zijn zowel schetsen als uitgewerkte tekeningen van hem bekend. Abraham de Haen (1707-1748) In het begin zag hij er niet tegen Op om naar zijn eigen fantasie te werken of naar voorbeelden van anderen. Eenmaal bij C. Pronk in de leer ging hij al gauw in de trant van zijn nieuwe leermeester werken. Door hun nauwe samenwerking en de grote overeenkomst in stijl, die het merendeel van hun tekeningen vertoont, wordt het toeschrijven van ongesigneerde tekeningen aan Pronk of De Haen aanzienlijk bemoeilijkt. (14)

Jan de Beyer (1703-1780) Pronks meest getalenteerde leerling. De keuze van zijn onderwerpen verschilde niet veel van die van andere topografische tekenaars. Stads- en dorpsgezichten, kloosters, kastelen en buitenplaatsen werden door hem tijdens zijn reizen geschetst en later op bestelling in het atelier gedetailleerd uitgewerkt. Hendrik de Winter (1717-1790), een minder begaafde tekenaar dan zijn leermeester C. Pronk. Hendrik Spilman (1721-1784): leerling van A.de Haen. Tekenaar en etser. L. P. Serrurier: Over deze tekenaar is nog weinig bekend.

Wij weten alleen dat hij kopieerde naar anderen, waaronder waarschijnlijk Roghman en Pronk. Er is een verzameling tekeningen van hem bekend die alle gemaakt zijn rond 1730. Deze kopieën zijn zeer waardevol als het veel belangrijker origineel verloren is gegaan en hierdoor toch min of meer aan het licht komt.

Na de komst van de Fransen en het vestigen van de Bataafse Republiek (1795), kwam in ons land een einde aan de bloeiperiode op menig artistiek gebied. Door de economische malaise van de Franse tijd vielen de voor de topografische kunstenaars zo belangrijke opdrachtgevers grotendeels weg. De aanzienlijke rol die de topografie in de Nederlandse teken- en prentkunst speelde, was daarmee voorgoed voorbij: Enig herstel zou in latere tijd wel weer optreden, maar is niet te vergelijken met de 18e-eeuwse topografische traditie.

Een overzicht van de afbeeldingen

Volledig is deze lijst niet, en zal hij ook nooit worden. De bekende instanties zijn bezocht en ook particuliere verzamelingen zijn nagekeken op afbeeldingen van Slot Zuylen. (15) Wat zich nog in buitenlandse musea en bij particuliere verzamelaars bevindt is achtereenvolgens moeilijk zo niet onmogelijk te achterhalen. Toch zijn veel bekende topografische tekenaars te vinden op de lijst (pag. 188) en de door hen gemaakte tekeningen en prenten geven een goed beeld van Slot Zuylen in zijn verschijningsvorm vóór 1752.

Het overzicht is in chronologische volgorde, naar het jaar waarin de topografische afbeelding gemaakt is, en vermeldt — naast de naam van de kunstenaar en de datering (16) - De gevels die afgebeeld zijn. Voorts wordt nog onderscheid gemaakt tussen een originele tekening (17), een schilderij, een prent en duidelijke navolgingen (kopieën). (18)

De plattegrond van de hoofdverdieping

Op de ingekleurde plattegrond die Van Suchtelen (19) tekende in 1742, vlak voor de verbouwing van Slot Zuylen, is een L-vormig complex te zien met een binnen plaats afgesloten door ‘dikke’ muren. Op elke hoek van het complex staat een achtkantige toren. De L-vorm is opgebouwd uit een hoofdgebouw en haaks hierop een zijvleugel.

Op de plattegrond zijn drie stijgpunten waar te nemen. De traptoren, geplaatst op de binnenplaats in een hoek tegen het hoofdgebouw, is de meest markante. Deze toren is — in tegenstelling tot de andere — zeshoekig. De spiltrap die in het hoofdgebouw opgenomen is, is achtkantig. In de tekening van deze verdieping zijn ook niveauverschillen waar te nemen in de vorm van enkele treden die bij de verscheidene doorgangen getekend zijn. Bij de verbinding tussen hoofdgebouw en zijvleugel zien we twee treden afgebeeld.

Deze niveauverschillen zijn ook waarneembaar in de gevel door de plaatsing van de ramen. De zijvleugel heeft aan de noordoostgevel een naar voren springende bouwmassa waarin de ingang van het kasteel geplaatst is. Het merkwaardige is dat de brug hiernaartoe wel getekend is maar de doorgang in de muur niet. Zouden we hier met een ander vloerniveau te maken hebben?
Wat opvalt is dat praktisch niet één muurdoorbreking voor een raam in de buitenmuur is weergegeven. Er zijn drie duidelijk waarneembare stookplaatsen afgebeeld, waarboven een schoorsteen moet zitten. Een privaat uitbouw aan de noordwestgevel is ook duidelijk getekend. Alleen de belangrijkste aspecten voor de gevels zijn geanalyseerd; er zou nog meer uit deze boeiende plattegrond te halen zijn.

De betrouwbaarheid van de ‘grondtekening van 't Huys te Suylen’ is mede afleesbaar aan de diverse muurdikten die getekend zijn, het praktisch niet zichtbare scheeflopen van de weermuur aan de zuidoostkant van het kasteel (20) en de vergelijking hiervan met de huidige plattegrond. Deze laatste betrouwbaarheidstoets wijst uit dat we hier te maken hebben met een echte architectuurtekening, die zeer bruikbaar is voor reconstructie.

De noordoostgevel

De voorgevel, met de ingang tot het kasteel, is in de periode tussen 1612 en 1752 nauwelijks aan wijziging onderhevig geweest. We zien bij de gravure van Hessel Gerrits een gevel die op de hoekpunten torens heeft die circa 1% meter boven grachtniveau uitkragen. Deze achtkantige hoektorens zijn aan de voorgevel hoger opgetrokken dan aan de achterliggende zuidwestgevel; daarmee wordt het accent gelegd op de eerste. De torens aan de voorzijde zijn gelijk van hoogte en hebben een rijzig spitsdak met vaantjes. In de tekening van R. Roghman zijn duidelijk de waterlijsten afgebeeld die de hoektorens verticaal onderbreken.

De gevel heeft aan de linkerzijde een naar voren springende bouwmassa die bekroond is met kantelen. In dit gedeelte bevindt zich, circa 2 meter boven het grachtniveau, de ingang van het kasteel.

Deze is verbonden met de oever door een houten brug op jukken. Boven de ingang is bij een aantal tekeningen een ingemetselde steen aangegeven. Waarschijnlijk is dit de steen met het jaar MCCC die nog steeds in de gevel aanwezig is. Het rechtergedeelte van de noordoost façade heeft een trapgevel waarachter — haaks op de voorgevel — de kop van de hoofdvleugel staat.

De trappen van deze gevel zijn ongelijk omdat de hoektoren gedeeltelijk voor de rechter
trap staat. De ramen, kruis- en kloosterkozijnen, werden onregelmatig over de gevel verdeeld. Het gedeelte onder de trapgevel heeft op de zolderverdieping twee kruiskozijnen, op de tweede verdieping twee kruiskozijnen en op de eerste verdieping, de hoofdverdieping, één kruiskozijn en één hoger gelegen blokvenster.

Men zou geneigd zijn de ramen aan weerszijden van een as vanuit de bovenste tree van de trapgevel te plaatsen maar by de meeste tekeningen is dit niet gedaan, ze zijn allemaal een weinig naar links verschoven om gelijkelijk verdeeld te kunnen worden over het gevelvlak. Het naar voren springende gedeelte van de gevel heeft op de eerste en tweede verdieping een kruiskozijn. Deze ramen liggen niet in gelijke lijn met de ramen van de trapgevel waaruit men zou kunnen concluderen dat hier sprake is van een verschil in vloerniveau.

Het tussenliggende gedeelte van de gevel heeft twee kruiskozijnen. Kortom, wij hebben hier te maken met een gevel rik aan ramen van royaal formaat. De schietgaten worden niet consequent weergegeven, slechts op enkele afbeeldingen zijn deze getekend.

Op de afbeeldingen die de gevel het minst perspectivisch weergeven is op de plaats waar de scheidingsmuur tussen hoofd- en zijvleugel staat, een schoorsteen weergegeven. Over de zijgevels van de aanbouwtjes, aan de noordwestgevel, is nog te vermelden dat zij elk van twee kloosterkozijnen zijn voorzien.

Een analyse van alle afbeeldingen die deze gevel weergeven levert een vrij eénduidig beeld op. In grote liynen vertonen zij de rijzige hoektorens, de trapgevel en de vooruitspringende bouwmassa met de ingang van het kasteel.

In detail verschillen zij, maar met behulp van gegevens die nu nog af te lezen zijn aan het kasteel kan tot een vrij exacte reconstructie worden gekomen. Om tot een waardeoordeel te geraken van elke afbeelding apart is moeilijk. Tekeningen die er echt uitspringen zijn die van Roghman; jammer genoeg geeft hij de noordoostgevel zeer perspectivisch weer waardoor van de raamindeling weinig te zien is. De noordelijke hoektoren is duidelijk zichtbaar en in verhouding zeer goed weergegeven; de onderlinge afstand tussen de waterlijsten is vrijwel eender aan die in de huidige situatie.

Hierdoor kan de hoogte van de toren in die tijd zeer nauwkeurig bepaald worden. De tekening van Pronk geeft een zelfde beeld maar is kwalitatief wel wat minder. De tekening van Serrurier, die als enige de gevel in zijn geheel weergeeft, ziet er helaas niet zo betrouwbaar uit; de facade is te rijzig getekend en de plaatsing van de ramen strookt niet met de algemene analyse hiervan. (22) Wij zouden in dit geval te maken kunnen hebben met een copie van een vroegere tékening. (23)

Zuidwestgevel

Deze gevel maakt een zeer rommelige indruk; enkele tekenaars doen deze facade dan ook schuil gaan achter veel groen. Roeland Roghman geeft deze gevel echter in zijn volle gedaante weer, met alle interessante bouwkundige aanwijzingen, die helaas nog niet volledig interpreteerbaar zijn. (24)
Twee hoektorens flankeren de gevel. De linker staat in het grachtwater, heeft twee waterlijsten en is bekroond door een helmvormig dak met een open ui als beéindiging.

Roghman tekent dit (25) heel duidelijk en ook Hessel Gerrits laat deze torenbekroning zo zien. Na Stopendaal verdwijnt deze dakvorm van de Oostertoren en maakt plaats voor een spitsdak (zie o.a. de Haen en Spilman). De weergave van de kloosterkozijnen in deze toren is niet consequent doorgevoerd in de tekeningen. De rechter hoektoren kraagt circa 1,5 meter boven het grachtwater uit, is veel lager dan de linker en heeft een spitsdak. (26)

De hoofdvleugel eindigt hier niet met een trapgevel maar met een schilddak, De fagade onder het dak heeft maar twee vensters: kloosterkozijnen, die in de linkerkant geplaatst zijn. Aan de rechterkant zien we een vertanding in het muurwerk getekend, die vrij hoog begint en eindigt onder de dakrand. Deze vertanding duids op een in verband metselen van een haaks daarop staande muur. Is deze muur gesloopt of was bet de bedoeling hier nog een uithouw te maken?

Dit laatste is niet waarschijnlijk omdat de plaatsing dan wel heel eigenaardig zou zijn ten opzichte van de bestaande bebouwing. Aan de uitbouw van de rechterzijde van de zuidwestgevel zien we ook een vertanding afgebeeld. Deze is bij Roghman onregelmatig getekend; bijna boven val ¢en begroeiing waar te nemen en onder springt het metselwerk in. Het uitbouwtie heeft een schilddak en geen ramen, Als inteemediair fungeert een muur van de binnenplaats.

Deze muur heeft geen bedindiging, bijvoorbeeld door een lijstwerk. Bij Roghman is duidelijk te zien dat deze hoger is geweest en gedeeltelijk gesloopt. Achter een hoger gedeelte van de muur (27) gaat een toren schuil, die op de plattegrond van Van Suchtelen een traptoren blijkt te zijn. Roghman tekent hier een helmdak met een uivormige bekroning terwijl de andere afbeeldingen hier een spitsdak weergeven. Een andere eigenaardigheid aan deze gevel is dat de twee akkapelletjes ongelijk van afmeting zijn, zowel Roghman als Spilman geven dit zeer duidelijk weer.
Het grondgebied dat voor het kasteel binnen de omgrachting ligt (28) wordt door Roghman weergegeven als een ruig terrein dat niet begrovid is cn waar zelfs hog een fragment te zien val van de bebouwing dic hier ééns gestaan heeft. (29) Deze gevel komt zes maal voor op de list van albecldingen.

Bij enkele hiervan gaat deze protendeels schuil achter het groen. (30)

De tekening van Roeland Roghman en de zogenaamde Ten Compe-tekening (31) laten het meeste van deze fagade zien. Hoewel de laatste, getekend vanuit de zuidhoek, er in verhouding niet betrouwbaar uitziet, is hierop wel alles zichtbaar. Op de tekening wordt cen grote gemetsel de toog weergegeven (32) op grachtniveau. De functie hiervan is niet duidelijk; waarschijnlijk is dit een waterdoorvoerpunt geweest.

Vermeldenswaardig is dat de gravure van deze gevel door Spilman, naar J. de Beyer (33) erg grof getekend is. De vertandingen in het muurvlak worden als grote uitspringende blokken weergegeven en de rechtertoren is te omvangrijk getekend. De tekening van L. P. Serrurier (34) toont niet veel details maar geeft een totaalbeeld van het kasteel vanuit de zuidhoek.

De tekening die A. de Haen in 1734 heeft gemaakt naar een schets uit 1731 (35) presenteert wel een uitwerking van deze gevel. De breedteverhoudingen van de zuidwestgevel zijn niet juist weergegeven: de hoektorens staan te dicht op elkaar. De westtoren is telescopisch getekend; bij iedere lijst neemt de toren in omvang toe hetgeen beslist niet op waarheid berust. Waarschijnlijk zijn deze onjuistheden het gevolg van de lange periode die ligt tussen de schets en de uitwerkiny ‘hiervan. Bij de tekening van Rutgers is het botenhuis, als curiositeit wel aardig; het overige ziet er enigszins onbeholpen en onbetrouwbaar uit.

Noordwestgevel

\Hier zien we de langsgevel van het hoofdgebouw weergegeven met enkele aanbouwsels. Niet één afbeelding brengt de hele facade in beeld. (36) Zelfs bij Roghman’s tekening, die deze gevel het minst perspectivisch weerzeeft, verdwijnt een groot gedeelte achter een bomenrij op de voorgrond.

Op de afbeeldingen is te zien dat de linker hoektoren (noordtoren) hoger is dan de rechter hoektoren (westtoren). (37) Tussen deze torens ligt de langsgevel Waartegen, aan de linkerzijde, drie aanbouwtjes zijn geplaatst. De middenaanbouw heeft een schilddak, op de eerste en tweede verdieping twee kloosterkozijnen, waarbij de eerste — het linkerraam — iets naar het midden verschoven 1s.

Bij het merendeel van de afbeeldingen is dit het geval (38); de reden hiervoor is onduidelijk. Zowel aan de linker- als aan de rechterzijde van de middenaanbouw bevindt zich een bouwmassa voorzien van een lessenaarsdak. De raamindeling van de linker aanbouw is in verticaal opzicht niet strokend met de omgevende vensters, blijkbaar verschillen hier de vloerniveau's. De rechter bouwmassa heeft bij de afbeelding van Hessel Gerrits geen ramen aan de voorzijde; bij Roghman is een raam zichtbaar op de eerste verdieping maar door de perspectivische werking is niet te zeggen om wat voor soort venster het eigenlijk gaat. Uit latere tekeningen blijke dat het hier een kruiskozijn betreft.

Op alle weergaven is de muur voorzien van een dak. Vermoedelijk is dit de overkapping van een gaanderij, welke ten dele rust op de muur en gedeeltelijk uitkraagt richting binnenplaats. De hoog gelegen gaten in deze muur zijn naar alle waarschijnlijkheid meer kijkgaten dan schietgaten. Hendrik de Winter en Hendrik Spilman tekenen kleine boograampjes. Achter de muur ligt de binnenplaats die grenst aan de zuidoostgevel van het hoofdgebouw. Deze façade is op alle afbeeldingen slechts gedeeltelijk zichtbaar zodat hiervan geen volledige reconstructie gegeven kan worden.

Alleen de kap en de tweede verdieping steken boven de voorliggende muur uit. Door het perspectief van de tekeningen is het aantal ramen en de plaatsing daarvan niet exact te bepalen. Er zijn te weinig aanknopingspunten om vast te stellen waar deze zich bevonden zouden kunnen hebben; dit geldt ook voor de zeer groot weergegeven dakkapellen. (44) Een curieus geval vormt de geveltil (45) die afgebeeld werd bij H. Bloemaert, L. P. Serrurier, en H.de Winter en later waarschijnlijk afgebroken is, getuige de rafelige horizontale lijn op hoogte van deze houten aanbouw zoals weergegeven op de gravure van H. Spilman. De gevel til wordt in de drie voorgaande yervallen over de volledige lengte van het muurwerk getekend. (46)

Typisch is dat — op dit raam na — de noordwestgevel alleen klooster- kozijnen bezit. (39) Het rechtergedeelte van de noordwest façade heeft, op de plaats van een over de verdiepingen doorlopende binnenmuur, een privaatuitbouw (40), die in het grachtwater staat en eindigt onder de dakrand. Boven deze uitbouw is op de nok van het dak een grote schoorsteen geplaatst. Op enkele afbeeldingen is een profilering waar te nemen die duidt op meerdere rookkanalen die samengebundeld zijn. Zonder op de hoogte te zijn van het binnen gebeuren kunnen we al met grote zekerheid zeggen dat het hier in het totaal om vier kanalen zou moeten gaan. Bij A. de Haen krijgt deze schoorsteen een dakje op pootjes. Als laatste is nog aardig te vermelden dat de dakkapellen van deze gevel veel kleiner zijn dan die van de zuidoostgevel.

Zuidoostgevel

Van deze gevel zijn zeven afbeeldingen die, van de eerste tot en met de laatste van vlak voor de verbouwing, een praktisch ongewijzigd beeld geven. De oudste afbeelding (41) van deze zijde van het kasteel (1624), op de kaart van Verstralen, geeft het gebouw globaal weer. De voornaamste onderdelen van het kasteel zijn waarneembaar in- een ideaalbeeld (42). Toch is deze weergave voldoende om te kunnen zeggen dat het kasteel praktisch onveranderd is gebleven tot de eerst volgende meer gedetailleerde weergave. Het portretschilderij van H. Bloemaert waarop Slot Zuylen is afgebeeld, gaat al een beter beeld van de zuidoostgevel. De hoge vaste toren en de lagere zuidtoren flankeren een facade die opgebouwd is uit twee delen; rechts een trapgevel en links een muur die de binnenplaats afsluit.

De trapgevel van de zij vleugel van het hoofdgebouw heeft slechts drie ramen; twee kleine kloosterkozijnen op de zolderverdieping en een groot kruisvenster op de tweede verdieping. Op de gravure van Spilman is, rechts van dit kruiskozijn, een dichtgemetseld raam te zien in het muurwerk. Achter de bovenste tree van de trapgevel gaat gedeeltelijk een schoorsteen schuil die zich bovenaan verbreedt en een U vormt. Deze merkwaardige schoorsteen is op gelijke wijze getekend bij Serrurier, De Winter, Spilman en één onbekende tekenaar. Links tegen de trapgevel is nog een klein aanbouwtje ge plaatst. Op de plattegrond van J.H. van Suchtelen vinden we dit ook terug.

Beschouwing

De meeste topografische afbeeldingen geven een goede indruk hoe een kasteel er in een bepaalde tijd uitgezien heeft. Met het klakkeloos overnemen van gegevens uit tekeningen, gravures en schilderijen moet echter bijzonder uitgekeken worden. Deze weergavetechnieken bezitten beslist geen fotografische exactheid. Er zijn altijd onnauwkeurigheden in maten, verhoudingen en details; de kunstenaar heeft immers de vrijheid om dingen toe te voegen of weg te laten. Uitgekeken moet worden voor een kopie of navolging, maar ook voor de uitgewerkte tekening naar een voorstudie (schets).

Bij deze laatste categorie behoort er nog op gewezen te worden dat schilderijen, prenten en tekeningen — soms pas jaren later — in het atelier gemaakt werden naar de ter plaatse vervaardigde schetsen. Kortom, een tijdspanne waarin het geheugen van de kunstenaar niet altijd meer even betrouwbaar is; de voorstudie zou wel eens door hem Op een verkeerde manier geïnterpreteerd kunnen zijn.

Ook het steeds maar weer terugvallen op een eenmaal gemaakte voorstudie door dezelfde of een andere kunstenaar, 1s in de topografie geen onbekend fenomeen. Men dient hiervoor bijzonder op z’n hoede te zijn; het onbeperkt vertrouwen in de fotografische exactheid van deze afbeeldingen kan nog wel eens beschaamd worden.

Om tot een reconstructie te komen van een kasteel, zoals dit eruit gezien zou kunnen hebben voor de verbouwing of sloop, blijft een riskante bezigheid. Samen met een eventueel bestaande toestand, bouwhistorische vondsten - gedaan tijdens een verbouwing of restauratie - en geschreven documenten uit archieven kan men niettemin een heel eind komen.

Delft, zomer 1986

Bron: HUA, catalogusnummer: 105885.

Portret van Obbe Norbruis, geboren 28 februari 1895, burgemeester van Zuilen (1935-1953), overleden Almelo, 3 april 1970. Kniestuk links, zittend, in ambtskleding. Digitaal ingekleurd. Foto genomen in de periode 1935-1940.

Foto: Sander van Scherpenzeel.

'Eerste Steen geleged door Burgemeester Norbruis .. Zuilen 1 october 1948'. Deze gedenksteen is te vinden in de voorgevel linksonder aan de Adriaan van Bergenstraat nr. 2 en 2bis aan het Plein van Berlage in Utrecht Zuilen. 

Foto: Sander van Scherpenzeel.

 Woningen aan de Adriaan van Bergenstraat; net buiten beeld de 1e gedenksteen van Obbe Norbruis in de zomer van 2022. 

Bron: HUA, 707.

Straatnaambesluit van de gemeente Utrecht van 16 mei 1955 waarbij de burgemeester en gemeentesecretaris van de gemeente de straatnamen: Réaumurlaan , Julinaparklaan Celsiuslaan, Fahrenheitlaan, Marie Curielaan. Beschrijving van het straatnaambesluit.

Deel 1

Straatnaambesluit van de gemeente Utrecht van 16 mei 1955 waarbij de burgemeester en gemeentesecretaris van de gemeente de straatnamen: Rémauurlaan, Julinaparklaan Celsiuslaan, Fahrenheitlaan, Marie Curielaan. Beschrijving van het straatnaambesluit. Afsluiting van het straatnaambesluit. Bron: HUA, 707.

Deel 2

Bron: HUA, 707.

Straatnaambesluit van de gemeente Utrecht van 13 januari van het jaar 1930, waarbij de burgemeester en gemeentesecretaris van de gemeente de straatnamen: Arnoldus Rotterdamstraat, predikant te Zuilen, Sweder van Zuylenweg, maarschalk van de bisschop gesneuveld in 1304, St. Winfridusstraat, bisschop van York, St. Bonifaciusstraat, bisschop van Utrecht, Swammerdamstraat, natuuronderzoeker, Galvanistraat, natuurkundige, Voltastraat, natuurkundige, Ampèrestraat, wis- en natuurkundige, Linnaeustraat, natuuronderzoeker, St. Ludgerusstraat, geloofsverkondiger, St. Willibrordusstraat voorstellen, tot besluit voor nieuw te ontwikkelen straten in Zuilen.

Deel 1

Straatnaambesluit van de gemeente Utrecht van 13 januari van het jaar 1930 waarbij de burgemeester en gemeentesecretaris van de gemeente de straatnamen: Arnoldus Rotterdamstraat, predikant te Zuilen, Sweder van Zuylenweg, maarschalk van de bisschop gesneuveld in 1304, St. Winfridusstraat, bischop van York, St. Bonifaciusstraat, bisschop van Utrecht, Swammerdamsstraat, natuuronderzoeker, Calvanistraat, physioloog, Voltsstraat, natuurkundige, Ampèrestraat, wis- en natuurkundige, Linnaeustraat, natuuronderzoeker, St. ludgerusstraat, geloofsverkondiger, St. Willibrordusstraat voprstellen tot besluit voor een nieuw te ontwikkelen strate in Zuilen. Afsluiting van het straatnaambesluit. Bron: HUA, 707.

Deel 2

Download (1) het raadsbesluit van toenmalige gemeente Maarssen (heden Stichtse Vecht), waarbij op vrijdag 15 maart van het jaar 1957 de straatnaam Van Tuyll Plantsoen werd vastgesteld. 1-1.pdf

Bron: HUA, 707.

Straatnaambesluit van de burgemeester en wethouders van Utrecht van 12 augustus 1930 waarbij de straatnamen de Koppestokstraat, de Cornelis Roobolstraat, de J.S. de Rijkstraat, de Nicolaas Ruychaverstraat, de Adriaan van Bergenstraat, de Jan Haringstraat werden vastgesteld

Bron: HUA, 707.

Voorstel door de secretaris-generaal van het Departement van Binnenlandsche Zaken ten tijde van de Tweede Wereldoorlog van 2 februari 1942, waarbij de straatnamen van de leden van het koninklijk huis in te trekken. Julianapark wordt het Park van Kol, Julianaparklaan wordt Werkspoorlaan, Prinses Beatrixlaan wordt Hovenierslaan, Prinses Irenelaan wordt Hoveniersdwarslaan en de Prins Bernhardkade wordt de Mariëndaalhoofdweg. Bijbehorend schrijven.

Deel 1

Bron: HUA, 707.

Voorstel door de secretaris-generaal van het Departement van Binnenlandsche Zaken ten tijde van de Tweede Wereldoorlog van 2 februari 1942, waarbij de straatnamen van de leden van het koninklijk huis in te trekken. Julianapark wordt het Park van Kol, Julianaparklaan wordt Werkspoorlaan, Prinses Beatrixlaan wordt Hovenierslaan, Prinses Irenelaan wordt Hoveniersdwarslaan en de Prins Bernhardkade wordt de Mariëndaalhoofdweg. Voorstel tot naamswijzigingen.

Deel 2

Rotonde van Zochter rij 1, plaats 31 aankocht door Willem René baron van Tuyll van Serooskerken.

Op 20 juli 1901 overgeschreven op naam van Frederik Leopold Samuel Frans baron van Tuyll van Serooskerken.

Bijgezet in het familiegraf:

1.   Johanna Catharina Fagel (1747-1833), douairière van Willem René baron van Tuyll van Serooskerken (1743-1839), bijgezet op zaterdag 14 september 1833.

2.   Willem René baron van Tuyll van Serooskerken (1743-1839), echtgenoot Johanna Catharina Fagel (1747-1833), bijgezet op maandag 29 april 1839.

3.   Carel Emanuel baron van Tuyll van Serooskerken (1775-1845), echtgenoot van Elisabeth Henriette Emilia barones Collot d'Escury (1782-1854), bijgezet op vrijdag 12 september 1845.

4.   Johanna Maria van barones Tuyll van Serooskerken (1784-1847), dochter van Willem René baron van Tuyll van Serooskerken en Johanna Catharina Fagel, bijgezet woensdag 10 maart 1847.

5.   Elisabeth Henriette Emilia barones Collot d'Escury (1782-1854), douairière van Willem René baron van Tuyll van Serooskerken, bijgezet op maandag 16 januari 1854.

6.   Willem Reinout baron van Tuyll van Serooskerken (1777-1864), echtgenoot van jkvr. Maria jkvr. Deutz van Assendelft (1796-1871), op vrijdag 30 december 1864.

7.   Jacoba Elisabeth barones van Tuyll van Serooskerken (1781-1866), overleden 20 november 1866, bijgezet op 5 december 1866, echtegnote van Godert Alexander Gerrit Philip baron van der Capellen van Berkenrode (1778-1848)

8.   Maria Deutz van Assendelft (1796-1871), overleden 29 mei  1871, bijgezet op 2 juni 1871, echtgenote van Willem Reinout baron van Tuyll van Serooskerken
(1777-1864)

Bron: Het Utrechts Archief, 1376.

Notabene:

Bij besluit van 22 november 1905 No. 365 of 386 wordt deze grafkelder voor onbepaalde tijd gesloten gehouden en het onderhoud daarom alsmede het schoonhouden der daarop aanwezige voorwerpen.

Bij besluit van BenW 22 Nov. 1905 No. 386 wordt herstelling en vernieuwing van de op dezer kelder aanwezige voorwerpen voor rekening deze gemeente genomen.

Foto in de zomer van 2024, Sander van Scherpenzeel.

Een van de gedenkplaten op de linker pilaar van het grafmonument van Willem René baron van Tuyll van Serooskerken en zijn echtgenote jkvr. Van Weede.

De Begraafplaats Oud-Zuilen is een eind-18e-eeuwse begraafplaats in het Nederlandse dorp Oud-Zuilen.

De begraafplaats is in 1781 gesticht door Willem René van Tuyll van Serooskerken als particuliere buitenbegraafplaats op diens landgoed ter hoogte van Slot Zuylen, welke met ingang van 18 maart 1782 in gebruik werd genomen. In die tijd was het een van de eerste in haar soort. De begraafplaats is aangelegd voor de familie Van Tuyll van Serooskerken en andere belangstellenden. Een bekend persoon die hier is begraven is de pionier in de Nederlandse oogheelkunde F.C. Donders.

De ingangspartij van de begraafplaats en het ommuurde deel van de familiebegraafplaats van de familie van Tuyll van Serooskerkenals zijn gewaardeerd als rijksmonument.

Overgenomen van: https://nl.wikipedia.org/wiki/Begraafplaats_Oud-Zuilen

De stichter van de begraafplaats de heer Willem René baron van Tuyll van Serooskerken van Zuylen (1743-1839), werd met zijn echtgenote Johanna Catharina Fagel (1747-1833) bijgezet in het familiegraf op begraafplaats Soestbergen te Utrecht.

Kleinzoon de heer Willem René baron van Tuyll van Serooskerken van Zuylen, werd samen met zijn echtegnote jkvr. Van Weede bijgezet in 1878 en 1899 op de begraafplaats in Oud-Zuilen.

Bron: Kadaster (NL), U.4273.f.7.

Op donderdag 26 juli 1979 verschenen ten overstaan van de Utrechtse notaris mr. Jan Wouter Voerman de volgende personen voor de oprichting van de Stichting Kerkhof Van Tuyll van Serooskerken van Zuylen:

1. De hoogwelgeboren heer baron Frederik Leopold Samuel Frans van Tuyll van Serooskerken.
2. De hoogwelgeboren heer baron Willem René Albert van Tuyll van Serooskerken.
De hoogwelgeboren heer baron Hans Georg Inundat van Tuyll van Serooskerken, tevens handelend als gevolmachtigde van:

3. De hoogwelgeboren barones Brigitte Barbara Renée van Tuyll van Serooskerken.
4. De hoogwelgeboren barones Lucile Agnes van Tuyll van Serooskerken.
5. De hoogwelgeboren heer baron Everard Constantijn Marie van Tuyll van Serooskerken.
6. De hoogwelgeboren barones Johanna Wilhelmina van Tuyll van Serooskerken.
7. De hoogwelgeboren barones Henriëtte Françoise Margaretha van Tuyll van Serooskerken.

De stichting werd opgericht en het kerkhof aangelegd op kadastersectie D, perceelnummer 36, in de gemeente Maarssen.

Deel 1

Bron: Kadaster (NL), U.4273.f.7.

Op donderdag 26 juli 1979 verschenen ten overstaan van de Utrechtse notaris mr. Jan Wouter Voerman de volgende personen voor de oprichting van de Stichting Kerkhof Van Tuyll van Serooskerken van Zuylen:

1. De hoogwelgeboren heer baron Frederik Leopold Samuel Frans van Tuyll van Serooskerken.
2. De hoogwelgeboren heer baron Willem René Albert van Tuyll van Serooskerken.
De hoogwelgeboren heer baron Hans Georg Inundat van Tuyll van Serooskerken, tevens handelend als gevolmachtigde van:

3. De hoogwelgeboren barones Brigitte Barbara Renée van Tuyll van Serooskerken.
4. De hoogwelgeboren barones Lucile Agnes van Tuyll van Serooskerken.
5. De hoogwelgeboren heer baron Everard Constantijn Marie van Tuyll van Serooskerken.
6. De hoogwelgeboren barones Johanna Wilhelmina van Tuyll van Serooskerken.
7. De hoogwelgeboren barones Henriëtte Françoise Margaretha van Tuyll van Serooskerken.

De stichting werd opgericht en het kerkhof aangelegd op kadastersectie D, perceelnummer 36, in de gemeente Maarssen.

Deel 2

Bron: Kadaster (NL).

Op donderdag 26 juli 1979 verschenen ten overstaan van de Utrechtse notaris mr. Jan Wouter Voerman de volgende personen voor de oprichting van de Stichting Kerkhof Van Tuyll van Serooskerken van Zuylen:

1. De hoogwelgeboren heer baron Frederik Leopold Samuel Frans van Tuyll van Serooskerken.
2. De hoogwelgeboren heer baron Willem René Albert van Tuyll van Serooskerken.
3. De hoogwelgeboren heer baron Hans Georg Inundat van Tuyll van Serooskerken, tevens handelend als gevolmachtigde van:
   De hoogwelgeboren barones Brigitte Barbara Renée van Tuyll van Serooskerken.
   De hoogwelgeboren barones Lucile Agnes van Tuyll van Serooskerken.
4. De hoogwelgeboren heer baron Everard Constantijn Marie van Tuyll van Serooskerken.
5. De hoogwelgeboren barones Johanna Wilhelmina van Tuyll van Serooskerken.
6. De hoogwelgeboren barones Henriëtte Françoise Margaretha van Tuyll van Serooskerken.

De stichting werd opgericht en het kerkhof aangelegd op kadastersectie D, perceelnummer 36, in de gemeente Maarssen. Bron: Kadaster (NL).

Deel 1

Bron: Kadaster (NL).

Op donderdag 26 juli 1979 verschenen ten overstaan van de Utrechtse notaris mr. Jan Wouter Voerman de volgende personen voor de oprichting van de Stichting Kerkhof Van Tuyll van Serooskerken van Zuylen:

1. De hoogwelgeboren heer baron Frederik Leopold Samuel Frans van Tuyll van Serooskerken.
2. De hoogwelgeboren heer baron Willem René Albert van Tuyll van Serooskerken.
3. De hoogwelgeboren heer baron Hans Georg Inundat van Tuyll van Serooskerken, tevens handelend als gevolmachtigde van:
   De hoogwelgeboren barones Brigitte Barbara Renée van Tuyll van Serooskerken.
   De hoogwelgeboren barones Lucile Agnes van Tuyll van Serooskerken.
4. De hoogwelgeboren heer baron Everard Constantijn Marie van Tuyll van Serooskerken.
5. De hoogwelgeboren barones Johanna Wilhelmina van Tuyll van Serooskerken.
6. De hoogwelgeboren barones Henriëtte Françoise Margaretha van Tuyll van Serooskerken.

De stichting werd opgericht en het kerkhof aangelegd op kadastersectie D, perceelnummer 36, in de gemeente Maarssen.

Deel 2

Download (139) de beschrijving van tekst, waar op uitgeschreven staat, wat de tekst is op de plaquettes op beide bovenzijde van de pilaren bij het toegangshek bij de Begraafplaats van Oud-Zuilen aan de Groeneweg te Oud-Zuilen. Documenten uit de restauratie periode van het dossier ca. 1990-2000.

Download (139) (link) 1-2.pdf

Download (139) (link) 2-2.pdf

Foto: Sander van Scherpenzeel.

Grafmonument vrouwe Angelika Eleonore Barbara Elisabeth Claudine Hèléne Gravin von Lüttichau, douairière  van Alexander Frederik baron van Tuyll van Serooskerken, op de begraafplaats in Oud-Zuilen.

Bron: HUA, catalogusnummer: 106658.

Portret van Hans Georg Inundat baron van Tuyll van Serooskerken, heer van Zuylen, geboren Zuilen 20 mei 1917, commandant van de Binnenlandse Strijdkrachten, burgemeester van Utrecht (1970-1974), overleden te Warmond 6 augustus 1988.

Download (120) de kadastrale hypotheek no. 4 akte (fragment) van verkoop, waarbij de familie Van Tuyll van Serooskerken een perceel grond verkocht, ten overstaan van notaris mevr. Lilian Hummel, statutair gevestigd te gem. Stichtse Vecht, op woensdag 3 april 2019 aan de St. Begraafplaats Oud-Zuilen voor f. 50.000,-. De stichting heeft het perceel vervolgens als Natuurbegraafplaast ingericht en in gebruik genomen.

Download (120) (link) 1-3.pdf

Download (120) (link) 2-3.pdf

Download (120) (link) 3-3.pdf

Foto: Sander van Sherpenzeel.

Grafmonument van Alexander Frederik baron van Tuyll van Serooskerken, geboren op 06 november 1912 in Westbroek, overleden op 27 februari 1942 op de Javazee op de Hr. Ms. De Ruyter. Foto in de zomer van 2022.

Foto: Sander van Scherpenzeel.

Grafmonument van Frederik Christiaan Constantijn baron van Tuyll van Serooskerken en mw. Lucile Agnes barones van Lynden op de begraafplaats in Oud-Zuilen in de zomer van 2022.

Deel 1 Bron: HUA, 1294.

Deel 2 Bron: HUA, 1294.

Deel 3 Bron: HUA, 1296.

Deel 4 Bron: HUA, 1294.

Deel 5 Bron: HUA, 1294.

De akte is opgesteld op woensdag 20 januari 1960 door een notaris, wiens naam later in de tekst wordt vermeld als mr. Taeke Zoutman, kandidaat-notaris. De notaris wordt bijgestaan door twee getuigen, mevrouw Heiko Wierenga en mevrouw Wilhelmina van Ingen.

De akte begint met een opsomming van de handelende partijen. Het lijkt te gaan om erfgenamen of betrokkenen bij de afwikkeling van een nalatenschap, en er worden verschillende Barons en Baronessen van Tuyll van Serooskerken genoemd.
De belangrijkste personen die genoemd worden, zijn:

1. Hoogwelgeboren vrouwe Lucile Agnes baronesse van Lynden, douairière van de hoogwelgeboren heer ingenieur Frederik Christiaan Constantijn baron van Tuyll van Serooskerken. Zij handelt voor zichzelf en als executeur-testamentair van de nalatenschap van haar echtgenoot.
2. Hoogwelgeboren heer meester Frederik Leopold Samuel Frans baron van Tuyll van Serooskerken, algemene secretaris van het Nederlands Bijbelgenootschap. Hij handelt voor zichzelf en als toeziend voogd van zijn minderjarige kinderen (genoemd onder 3.a en 3.b).
3. Hoogwelgeboren vrouwe Angelika Eleonore Barbara Elisabeth Claudine Helene gravin Von O’Sullivan, gehuwd met de heer W.H. Crommelin. Zij handelt als Moedervoogdes over haar twee minderjarige kinderen:
   Angelika Barbara Renée baronesse van Tuyll van Serooskerken
   Lucile Agnes baronesse van Tuyll van Serooskerken
4. Hoogwelgeboren heer Willem René Albert baron van Tuyll van Serooskerken, Majoor bij de Cavalerie.
5. Hoogwelgeboren heer Hans Georg Inundat baron van Tuyll van Serooskerken, Burgemeester der Gemeente Wisch.
6. Hoogwelgeboren heer meester Everard Constantijn Marie baron van Tuyll van Serooskerken, ambtenaar op het Kabinet van de Commissaris der Koningin te 's-Hertogenbosch.
7. Hoogwelgeboren vrouwe Johanna Wilhelmina baronesse van Tuyll van Serooskerken.

De akte vermeldt dat de hoogwelgeboren vrouwe Henriëtte Francoise Margaretha baronesse van Tuyll van Serooskerken (weduwe van Charles François de Roo van Alderwerelt) ook als partij genoemd zou moeten zijn, maar dat zij een volmacht heeft gegeven. De akte is opgesteld in een "onverdeelde gemeenschap van vruchten en inkomsten" en "huwelijk".
Kern van de Akte: Nalatenschap en Vruchtgebruik:
De akte lijkt de verdeling van een nalatenschap te betreffen, waarschijnlijk die van de overleden heer ingenieur Frederik Christiaan Constantijn baron van Tuyll van Serooskerken.
Er wordt gesproken over een "erflater" en "erflaatster" en de verdeling van activa en passiva.
Belangrijke Clausules en Bepalingen:
Vruchtgebruik: Een cruciaal element is het vruchtgebruik. Er wordt gesteld dat de kinderen van de erflater, waaronder de twee minderjarige kinderen, de verplichting dragen om "vruchtgebruik" van delen van de nalatenschap aan "hunne moeders en na te laten echtgenoten" te geven.

• Lucile Agnes baronesse van Lynden (echtgenote van de erflater) verkrijgt het levenslange vruchtgebruik van "al mijn onroerende en roerende zaken". De waarde van dit vruchtgebruik wordt geschat op grond van artikel 1123 en 1124 van het Burgerlijk Wetboek.
• Er is ook sprake van een vruchtgebruik ten behoeve van de echtgenoot van een andere betrokkene, Lucile Agnes baronesse van Lynden, de vruchtgebruiker.

Onroerende Goederen (Activa):
De akte beschrijft zeer gedetailleerd de onroerende goederen die deel uitmaken van de nalatenschap. Deze worden opgesplitst in verschillende secties en locaties:

• Sectie G, Gemeente Maarsen: Verschillende percelen (nummers 3, 5, 7, 9, 11, 12 en 13) van in totaal 2 hectare, 62 are en 24 centiare. Dit betreft "huis met erf, schuren, weidelanden" en een boomgaard, met een geschatte waarde volgens een taxatierapport.
• Sectie B, Gemeente Utrecht: Percelen (nummers 14, 16, 23 en 25) van in totaal 7 hectare, 27 are en 3 centiare. Dit betreft "huis met erf, schuren, bos, bouwland en hakhout", eveneens met een geschatte waarde volgens taxatierapport.
• Sectie D, Gemeente Zuilen: Percelen (nummers 2214, 2215) van in totaal 12 hectare, 7 are en 90 centiare. Dit betreft "bouwlanden, weidelanden" en een gedeelte van een weg.
• Sectie E, Gemeente Utrecht: Verschillende percelen (nummers 15, 17, 18, 19, 22, 24, 26, 27, 28, 34 t/m 65, 77 t/m 82, 105 t/m 110, 111 en 292) van in totaal 107 hectare, 79 are en 34 centiare. Dit omvat "bouwlanden, weiden, weilanden, kerkhof en toegangsweg, terrein, huizen, schuren, erven, boomgaarden, tuinen, water, bossen, hooilanden, paden en laan".
• Sectie D, Gemeente Maarssen: Percelen (nummers 32, 37, 38, 39, 41, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 61, 62, 65, 66, 71, 77, 88, 123 t/m 126, 1446 t/m 1450, 1452, 1453, 1455 t/m 1457, 1617, 1619 t/m 1621, 1664 t/m 1666, 2570 t/m 2573, 2744, 2745, 2750 t/m 2752) van in totaal 76 hectare, 4 are en 23 centiare. Hieronder vallen "bouwlanden, weiden, weilanden, kerkhof en toegangsweg, terrein, huizen, schuren, erven, boomgaarden, tuinen, water, bossen, hooilanden, paden en laan".
• Sectie D, Gemeente Maarssen: Percelen (nummers 1610 en 2720) van in totaal 22 hectare, 12 are en 50 centiare. Dit omvat "bouwland, weiland, schuren, water, huizen, erven, boerderij, stal, hakhout, tuin, boomgaard, bos en sloot".
• Sectie D, Gemeente Maarssen: Percelen (nummers 2394 en 2713) van in totaal 23 hectare, 59 are en 56 centiare. Dit omvat "weidelanden, wegen, bouwlanden, huis, tuin, bossen, laan, schuren, hakhout, boomgaarden, kadastraal bekend".

Sectie D, Gemeente Maarssen: Percelen (nummer 36.3) van 2 hectare, 17 are en 8 centiare. Dit betreft "bouwlanden, weilanden, erf, water". Alle onroerende goederen worden vermeld als getaxeerd op basis van een "taxatierapport" en "Natuurschoonwet".

• Verdeling van Vruchten en Inkomsten:
  Er wordt bepaald dat vruchten en inkomsten die de gemeenschap heeft verkregen vóór 3 juli 1958 voor de erflater zijn, en de inkomsten na die datum toekomen aan de "comparen".

Afsluiting en Ondertekening:
De akte wordt afgesloten met de verklaring van de comparanten dat zij de inhoud hebben begrepen. De akte is vervolgens ondertekend door de comparanten, de kandidaat-notaris J. Miéke Zoutman en de getuigen Heiko Wierenga en Wilhelmina van Ingen.
Aanvullende Details:

• De akte spreekt over "activa sub 1 tot en met 6, sub 7 b, c en d en de sub 8 tot en met 13", wat duidt op een gedetailleerde opsomming van activa die niet allemaal in deze gescande pagina's zichtbaar zijn.
• Er wordt verwezen naar een "onderhandse akte" van 3 juli 1958.
• De akte is opgesteld te Utrecht, ten kantore van de notaris A.M. Brouwer.

Samenvattend is dit een zeer gedetailleerde juridische akte die de afwikkeling van een nalatenschap regelt, met een sterke focus op de verdeling van onroerende goederen en het vaststellen van vruchtgebruikrechten voor de betrokken erfgenamen en nabestaanden.

Foto: in de zomer van 2022, Sander van Scherpenzeel.

Grafmonument van Alide Agnes Van Tuyll van Serooskerken - Beets (links) en Hans George Inundat van Tuyll van Serooskerken op de begraafplaats van Oud-Zuilen.

Foto: in de zomer van 2022, Sander van Scherpenzeel.

Grafmonument van Edouard Henri van baron Tuyll van Serooskerken, Heer van Westbroek, op de begraafplaats in Oud-Zuilen.

Foto in de zomer van 2022, Sander van Scherpenzeel.

Grafmonument van mevr. Henriëtte Françoise Margareta Jetske De Roo van Alderwerelt - Baronesse van Tuyll van Serooskerken, geb. 4 mei 1926 - overl. 5 juli 2022.

Heren van Zuylen

Willem René Albert baron van Tuyll van Serooskerken (1914-2000)

Heer van Zuylen van 1958-2000

Adjudant i.b.d. van de koningin, luitenant-kolonel cavalerie, intendant van kasteel Drakensteyn. Rechtsridder van de Johanniter Orde, Officier in de Huisorde van Oranje, Bronzen Kruis. Hij werd in 1942 als krijgsgevangene afgevoerd naar kamp Stanislau n Polen (nu Oekraïne). Huwde te Maarn 1939 jkvr. Cornélie Marie de Beaufort (1916-2000).

Het echtpaar woonde in Klein Zuylenburg te Oud-Zuilen.

Willem René Albert, zoon van Frederik Christiaan Constantijn, baron van Tuyll van Serooskerken en Lucile Agnes barones van Lynden, geboren op kasteel Zuylen, en overleden te Leersum.

Vele eeuwen was er de ambachtsheerlijkheid Zuylen en Sweserengh. Hierbij behoorde ook de vroegere heerlijkheid de Oostwaard. Eén aparte heerlijkheid met drie namen. Na het overlijden van Frederik Christiaan Constantijn, baron van Tuyll van Serooskerken, werd de heerlijkheid Zuylen en Sweserengh van naam gescheiden. De oostwaard behoorde hier niet bij.

De ambachtsheerlijkheid ging naar Hans Georg baron van Tuyll van Serooskerken (1917-1988).

De ambachtsheerlijkheid Westbroek ging naar zijn oudere broer, Frederik Leopold Samuël Frans baron van Tuyll van Serooskerken (1911-1989)

Na het overlijden van Willem René Albert baron van Tuyll van Serooskerken (1914-2000), ging de heerlijkheid Zuylen over op zijn zoon ir. Frederik Willem baron Serooskerken, geboren in 1940 in Utrecht, sinds 2000 Heer van Zuylen. Van beroep Bosbouwkundig ingenieur, houtvester Staatsbosbeheer, reserve Intendance, majoor de echtridder van Johanniter Orde. Huwde te Zeist in 1973 met Alida Geertruida van der Heide (1948)

Na eeuwen van ongestoorde agrarische rust dook dit gedeelte van het Sticht in de 13e eeuw weer op in de geschiedenis als Zuilen; de naam is ontleend aan de naam van het adellijke geslacht Van Zuilen (oorspronkelijk Sulen), dat afkomstig was uit de buurt van Kleef. De "Van Zuijlens" waren hereboeren, die zich vooral bezighielden met landontginningen en inpolderingen van moerassen. De heerlijkheid Zuilen en Swesereng behoorde inmiddels ten dele aan de bisschop van Utrecht, ten dele aan de abt van Oostbroek. De bewoners konden toen al ruimschoots profiteren van Utrecht als naburige handelsplaats. De Vecht kon door de grote schepen van de Noordduitse Hanzekooplieden bevaren worden tot Maarssen, waar de ladingen overgestort werden in kleinere scheepjes, die naar Utrecht voeren.

Vóór 1256 bouwde de hoofdtak van de Van Zuijlens een kasteel aan de Vecht, een allodiaal bezit. Tot het bezit van de Heren van Zuijlen behoorden gebieden op de oostelijke oever, in erfpacht van de abdij van Oostbroek en enige gebieden ten oosten van de stad Utrecht in de buurt van de tegenwoordige Uithof. In 1446, toen de voornoemde hoofdtak was uitgestorven en het kasteel was verwoest door Utrechters tijdens de Hoekse en Kabeljouwse twisten, werd de heerlijkheid door bisschop Frederik van Blankenheim en de abt tot een vast erfleen geschonken aan Frank van Borssele, heer van Veere. Daarna was de heerlijkheid gedurende enkele eeuwen in handen van leden van de families Van Borssele, Van Rennenberg en Lalaing.

Rond 1525 werd het kasteel herbouwd bij de "kleine doch bevallig gelegene plaats, een der bekoorlijkste Vechtdorpen, omgeven door schone buitenplaatsen en wandeldreven", zoals Van der Aa later in zijn Aardrijkskundig Woordenboek optekende. In 1665 kwam het slot in handen van de familie Van Tuyll van Serooskerken. Kort daarvoor, in 1654, was in het dorp een kerkje gebouwd met een zeskantig torentje. Het bebouwingsgebied van Zuilen ontwikkelde zich langs de Vecht en de Daalsedijk, de oudste verbinding met Maarssen. Na watersnoden werden ter beveiliging wegen opgehoogd en "terpen" gebouwd, zodat er steeds nieuw te gebruiken land bijkwam. De oudste straatjes lagen daar, waar nu het Zuilense Laantje en de Geraniumstraat gesitueerd zijn. Eind 17e eeuw was Zuilen een rijk agrarisch gebied.

Zoals overal bracht het verblijf van de Franse troepen na 1795 een ware ommekeer teweeg. Materieel had Zuilen amper te lijden, maar het Ancien Regime werd bestuurlijk geheel overboord gegooid. In 1810 kregen Zuilen en Swesereng een maire en een adjoint municipal aan het hoofd, terwijl er een conceil municipal van tien leden werd ingesteld. Bij Décret Impérial werden de gerechten Zuilen/Swesereng en Oostwaard bovendien tot een mairie samengevoegd. Het einde van de Franse tijd in 1813 had geen onmiddellijke invloed op het plaatselijke bestuur, alleen heette de maire voortaan burgemeester. In het staatsbestel ontstond de gemeente Zuilen.

De grondwet van 1848 en de daaruit voortvloeiende gemeentewet van 29 juni 1851 stelden de Raad aan het hoofd van de gemeente. Het bestuur ging bestaan uit een Gemeenteraad van 7 personen, een College van Burgemeester en Wethouders en een burgemeester.
Aan het eind van de 19e eeuw werd een aanzet gemaakt tot de groei van het plattelandsdorpje. In 1892 werd het Merwedekanaal opengesteld, dat de Utrechtse regio een verbeterde toegang tot de binnenvaarwegen schonk. De stad Utrecht en haar naaste omgeving werden in toenemende mate een knooppunt van wegen en water. Ook de spoorwegen vergrootten de toegankelijkheid van Zuilen. Tot dan toe "hield de wereld op" bij de spoorwegovergang aan de Amsterdamsestraatweg. Verbinding van Utrecht met Zuilen was er nauwelijks. Om (Oud-) Zuilen te bereiken moest men gebruik maken van paard-en-wagen of een bootje, dat enige malen per week voer. In de meeste gevallen liep men.

Het grote middel van bestaan in Zuilen was voor velen - naast de landbouw - arbeid op een van de zeven pannenfabrieken, de steenovens of de borstelfabriek. In 1910 telde Zuilen ruim 1100 inwoners. De grote ontwikkeling was in aantocht, niet in het minst omdat er - zoals boven beschreven - grote aanvoerwegen ontstonden. In 1912 besloot de N.V. Werkspoor te Amsterdam tot vestiging van een Wagon- en Bruggenfabriek in Zuilen, en in 1913 kon een aanvang worden gemaakt met het in orde maken van de terreinen voor de bouw van deze fabriek. Dit was het begin van een soort invasie van arbeidskrachten in Zuilen.

Tekst afkomstig uit de inleiding van de inventaris van het archief Slot Zuylen, berustende bij Het Utrechts Archief: link.

Gegevens afkomstig uit het boek :
'Van macht naar folklore (2) Heerlijkheden in de provincie Utrecht na de Franse Tijd' - Auteur: Peter de Jong, Schipluiden. Tekst bewerkt door SHH.

Heren van Sweserengh

Hans Georg Inundat baron van Tuyll van Serooskerken (1917-1988)

Heer van Sweserengh van 1958-1988

Zoon van Frederik Christiaan Constantijn, baron van Tuyll van Serooskerken en Lucile Agnes barones van Lynden.

Erfde van zijn vader ook de ambachtsheerlijkheid Oud-Beijerland. Landdrost van Elten, burgemeester van Ruurlo, Wisch, Elten, Zoetermeer en Utrecht, voorzitter Monumentenraad, lid Raad van State i.b.d. van de artillerie, luitenan, Rechtsridder Johanniter Orde, Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hij was tijdens de oorlog actief in verzet. 

Huwde voor de 1e keer te Hengelo in 1941 met Alide Agnes Beets (1918-1971), huwde voor de 2e keer te Rotterdam in 1972 met Marie Louise Kars (1939-2001).

dr. Cornelis Nicolaas baron van Tuyll van Serooskerken 

Heer van Sweserengh vanaf 1988

Zoon van Hans Georg Inundat, geboren te Ruurlo, van beroep Bosbouwkundig adviseur, Ereridder Johanniter Orde huwde te Hannover in 1971 met Rosemarie Elisabeth
von Grone (1948).

Gegevens afkomstig uit het boek :
'Van macht naar folklore (2) Heerlijkheden in de provincie Utrecht na de Franse Tijd' - Auteur: Peter de Jong, Schipluiden. Tekst bewerkt door SHH.

Bron: HUA, 1294 5594 (594) 594.63 29-04-1899.

Fragment van de kadastrale hypotheken no. 4 register van beschrijving van de ambachtsheerlijkheid van Serooskerke op Schouwen ten behoeve van Frederik L.S.F. van Tuyll van Serooskerken als legataris van Françoise van Weede, weduwe van Willem René van Tuyll van Serooskerken, 1902.

Heren van Westbroek

Sinds de zeventiendde-eeuw was de ambachtsheerlijkheid Westbroek al in het bezit van familie Van Tuyll van Serooskerken.

Frederik Leopold Samuël Frans baron van Tuyll van Serooskerken (1911-1989)

Heer van Westbroek van 1958 tot 1989

Zoon van Frederik Christiaan Constantijn, baron van Tuyll van Serooskerken (1886-1958) en Lucile Agnes  barones van Lynden.

Frederik Leopold Samuël Frans baron van Tuyll van Serooskerken geboren te Westbroek, huize 't Zek, begraven te Oud-Zuilen. Hij was ook heer van Serooskerken (Schouwen) en Zuilen. 

Burgemeester van Domburg, secretaris van het Nederlands Bijbelgenootschap Commandeur van de Duitse Orde, Rechtsridder en Ere-kapittellid van de Johanniter Orde, Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Huwde te Ginneken in 1934 met jkvr. Henriëtte Antoinette Elisabeth Prisse (1910-2003), begraven te Oud-Zuilen.

Edouard Henri baron van Tuyll van Serooskerken, ir. (1940-2013)

Heer van Westbroek van 1989 tot 2013

Zoon van Frederik Leopold Samuël Frans baron van Tuyll van Serooskerken, geboren te Domburg en overleden te Hoofddorp, begraven te Oud-Zuilen. Op zijn grafsteen staat: Heer van Westbroek. Landbouwkundig ingenieur, kapitein artillerie, dijkgraaf Hoogheemraadschap van Rijnland, honorair kamerheer van de Koning Officier in de Orde van Oranje-Nassau, Commandeur de l'Ordre National du Mérite, Drager van het Erekruis in de Huisorde van Oranje, Rechtsridder en Ereridder van de Johanniter Orde in Nederland. Huwde voor de eerste keer te Hilversum in 1968  met Mevr. Fenna Hänisch ten Cate (1942) , gescheiden in 1987.

Huwde voor de tweede keer te Haarlemmerliede en Spaarnwoude in 1987 met Johanna Spaan (1947) .

Hans Willem baron van Tuyll van Serooskerken (1975)

Heer van Westbroek van 2013 - heden

 Zoon van Edouard Henri baron van Tuyll van Serooskerken, geboren te Heemstede.

Financieel analist bij Kempen & Co, financieel manager bij Shell, sinds 2019 directeur Shell Nederland Raffinaderijen. Huwde te Oud-Zuilen in 2004 Hilke van Lieshout.

Gegevens afkomstig uit het boek :

'Van macht naar folklore (2) Heerlijkheden in de provincie Utrecht na de Franse Tijd' - Auteur: Peter de Jong, Schipluiden. Tekst bewerkt door SHH.

Bron: HUA, 76, 336.

Kaart van 17 morgen (vier percelen) weiland tussen de Kerkdijk in Westbroek en Hollandsche Rading, met weergave van de kerk en de bebouwing langs de Kerkdijk. Gemaakt door landmeter Jan Rutgersz. van den Berch in opdracht van de muntmeester Hendrik van Donselaer in 1603. Bron: HUA, 76, 336.

Huis te Vleuten was een middeleeuwse woontoren met de status van ridderhofstad in het Utrechtse wijkdeel Vleuten.

In de periode voor Huis te Vleuten was vermoedelijk reeds sprake van een voorloper van het kasteelcomplex. Huis te Vleuten is waarschijnlijk gebouwd in het tweede kwart van de 14e eeuw. Het grondplan was circa 9,6 bij 9,2 meter en de toren kende muren van 1,5 meter dikte. De woontoren was destijds voorzien van een grachtencomplex met een ophaalbrug. De eerste maal dat Huis te Vleuten werd vermeld was in 1412 bij de verkoop door Willem van Vleuten aan zijn dochter.

In 1536 werd het door de Staten van Utrecht erkend als ridderhofstad. Rond 1800 is de woontoren afgebroken.

Tot 2005 is de gracht nog zichtbaar geweest, daarna is het kasteelterrein bij de verbreding van de spoorlijn Utrecht-Woerden onder het talud verdwenen. In de omgeving van Huis te Vleuten waren nog andere woontorens. Een overgebleven exemplaar is Den Ham.

Overgenomen: Wikipedia Huis te Vleuten

Bron: HISGIS Van Ooststroom.

In groen/geel met blauwe rand gearceerd de grond die in 1832 en eerder bij het ridderhofstad Vleuten behoorde, met De Goudse Lijn die in 2002 verdubbeld werd, waardoor een deel van de spoorbaan over het kasteelterrein kwam te liggen.

Jan Maximiliaan baron van Tuyll van Serooskerken kocht het Huis te Vleuten in 1758 van de familie Minnebeeke.

Het Huis te Vleuten was niet verbonden in beleeningen aan de ambachtsheerlijkheid van Vleuten. Die heeft altijd behoord bij het Utrechtse kapittel van Oudmunster.

Ondanks dat de familie Van Tuyll van Serooskerken, de naam van Vleuten achter hun naam voerde betrof het het Huis te Vleuten en niet de ambachtsheerlijkheid Vleuten.

Bron: HISGIS Utrecht.

  Kadaster met in geel gearceerd de gronden ten zuidoosten van het dorp Vleuten van het Huis te Vleuten van de familie Van Tuyll van Serooskerken.

Bron: HUA, 1294 5217 (217), 1860 nov. 24 - 1861 jan. 12, deel 217.10, A120.

  Op vrijdag 16 november 1860 vond, ten overstaan van de Amsterdamse notaris mr. Frederik Wilhelmus Fabius, de boedelscheiding plaats van de heer Ernst Louis baron van Tuyll van Serooskerken. Hij was in 1831 gehuwd met Wilhelmine Philippine Willink (1810-1868).
Begin beschrijving van de boedelscheiding. De akte betreft Jan Maximiliaan van Tuyll van Serooskerken, Notaris Fabius, Amsterdam, 16-11-1860.

Bron: HUA, 1294 5054 (54), 1844 febr. 5-1844 mrt. 23, deel 54, f.

Beschrijving van de onderhandse akte van boedelscheiding van Jan Maximiliaan baron van Tuyll van Serooskerken van Vleuten (1771-1843), die gehuwd was met Louise Ernestina barones van Hardenbroek (1774-1805). Hierbij was hun zoon Ernst Louis baron van Tuyll van Serooskerken (1801-1860) betrokken. De akte betreft de scheiding van het kasteelterrein Vleuten en de panden Plompetorengracht nr. 24 en 26. e akte betreft de boedelscheiding van Jan Maximiliaan van Tuyll van 27-02-1844 (onderhandse akte).

Deel 1

Bron: HUA, 1294 5054 (54), 1844 febr. 5-1844 mrt. 23, deel 54, f.

Beschrijving van de onderhandse akte van boedelscheiding van Jan Maximiliaan baron van Tuyll van Serooskerken van Vleuten (1771-1843), die gehuwd was met Louise Ernestina barones van Hardenbroek (1774-1805). Hierbij was hun zoon Ernst Louis baron van Tuyll van Serooskerken (1801-1860) betrokken. De akte betreft de scheiding van het kasteelterrein Vleuten en de panden Plompetorengracht nr. 24 en 26. e akte betreft de boedelscheiding van Jan Maximiliaan van Tuyll van 27-02-1844 (onderhandse akte).

Deel 2

Bron: HUA, 1294 5054 (54), 1844 febr. 5-1844 mrt. 23, deel 54, f.

Beschrijving van de onderhandse akte van boedelscheiding van Jan Maximiliaan baron van Tuyll van Serooskerken van Vleuten (1771-1843), die gehuwd was met Louise Ernestina barones van Hardenbroek (1774-1805). Hierbij was hun zoon Ernst Louis baron van Tuyll van Serooskerken (1801-1860) betrokken. De akte betreft de scheiding van het kasteelterrein Vleuten en de panden Plompetorengracht nr. 24 en 26. e akte betreft de boedelscheiding van Jan Maximiliaan van Tuyll van 27-02-1844 (onderhandse akte).

Deel 3

De heer Jan Maximiliaan baron van Tuyll van Serooskerken (Zuilen, 13 oktober 1771 - Haarlem, 25 november 1843), sinds 1799 heer van Vleuten, was een Nederlands staatsman. Hij was een zoon van Frederik Christiaan Hendrik van Tuyll van Serooskerken (1742-1805), heer van Vleuten, en van Johanna Elisabeth Jacqueline Pröbentow van Wilmsdorf, en daardoor een broer van Frederik Leopold Frans van Tuyll van Serooskerken en achterneef van Belle van Zuylen.

Van 1814 tot 1828 was hij gouverneur van Utrecht en vervolgens, vanaf 1829, van Noord-Holland, welke functie hij tot 1839 uitoefende. Voorts was hij lid van de Raad van State in buitengewone dienst en kamerheer in buitengewone dienst.

Bron: Wikimedia Commons - Harvey Kneeslapper - Eigen werk.

Het graf van Jan Maximiliaan van Tuyll van Serooskerken van Vleuten in de familiegrafkelder op de Algemene Begraafplaats Bloemendaal (Bergweg).

Bron: SA, 5075, 2117, 16-11-18601 aktenummer: 344.

Op vrijdag 16 november 1860 vond de boedelscheiding van Ernst Louis baron van Tuyll van Serooskerken (1801-1860) plaats ten overstaan van de Amsterdamse notaris Frederik Wilhelm Fabius. Hierbij kwam het kasteelterrein van Vleuten toe aan zijn oudste zoon, Jan Maximiliaan baron van Tuyll van Serooskerken (1838-1904). Beschrijving van onroerend goed.

Deel 1

Bron: SA, 5075, 2117, 16-11-18601 aktenummer: 344.

Op vrijdag 16 november 1860 vond de boedelscheiding van Ernst Louis baron van Tuyll van Serooskerken (1801-1860) plaats ten overstaan van de Amsterdamse notaris Frederik Wilhelm Fabius. Hierbij kwam het kasteelterrein van Vleuten toe aan zijn oudste zoon, Jan Maximiliaan baron van Tuyll van Serooskerken (1838-1904). Beschrijving van akte met titels van aankomst.

Deel 2

Bron: SA, 5075, 2117, 16-11-18601 aktenummer: 344.

Op vrijdag 16 november 1860 vond de boedelscheiding van Ernst Louis baron van Tuyll van Serooskerken (1801-1860) plaats ten overstaan van de Amsterdamse notaris Frederik Wilhelm Fabius. Hierbij kwam het kasteelterrein van Vleuten toe aan zijn oudste zoon, Jan Maximiliaan baron van Tuyll van Serooskerken (1838-1904).
Eind van beschrijving van akte met handtekeningen. Beschrijving van akte met de Riddermatigehofstad Vleuten.

Deel 3

Bron: SA, 5075, 2117, 16-11-1860, aktenummer: 344.

Op vrijdag 16 november 1860 vond de boedelscheiding van Ernst Louis baron van Tuyll van Serooskerken (1801-1860) plaats ten overstaan van de Amsterdamse notaris Frederik Wilhelm Fabius. Hierbij kwam het kasteelterrein van Vleuten toe aan zijn oudste zoon, Jan Maximiliaan baron van Tuyll van Serooskerken (1838-1904).
Eind van beschrijving van akte met handtekeningen.

Deel 4

Bron: HISGIS Van Ooststroom.

In groen/geel met een blauwe rand is de grond gearceerd die in 1832 en eerder bij de ridderhofstad Vleuten behoorde. Hierop ligt (een deel van) de Goudse Lijn, die in 2002 werd verdubbeld, waardoor een deel van de spoorbaan over het kasteelterrein kwam te liggen.

Foto: Slagboom en Peeters Luchtfotografie B.V..

Luchtfoto, gezien in de richting van het westen, met de Huis te Vleutenbaan. Linksboven het viaduct bevindt zich het terrein waar tot 1800 de Ridderhofstad Vleuten heeft gestaan.

Bron: HISGIS Utrecht.

Kadaster met in geel gearceerd de gronden ten zuidoosten van het dorp Vleuten van het Huis te Vleuten van de familie Van Tuyll van Serooskerken.

Bron: RHC Rijnstreek en Lopikerwaard, W235, inventarisnummer: 123, aktenummer: 4767.

Op woensdag 1 augustus van het jaar 1900 ten overstaan van de Harmelense notaris Dirk Robbemond verkocht Jan Maximiliaan baron van Tuyll van Serooskerken (1838-1904) uit Brussel het kasteelterrein Vleuten aan Gerrit Viveen voor ƒ, 52,000,-. Begin van beschrijving van akte.

Deel 1

Bron: RHC Rijnstreek en Lopikerwaard, W235, inventarisnummer: 123, aktenummer: 4767.

Op woensdag 1 augustus van het jaar 1900 ten overstaan van de Harmelense notaris Dirk Robbemond verkocht Jan Maximiliaan baron van Tuyll van Serooskerken (1838-1904) uit Brussel het kasteelterrein Vleuten aan Gerrit Viveen voor ƒ, 52,000,-. Beschrijving van akte met verkoopsom.

Deel 2

Bron: Slot Zuylen.

Portret van Jan Maximiliaan baron Van Tuyll van Serooskerken (1838-1904) rond 1850. Gehuwd in 1871 met Louise Anna Elisabeth barones van Utenhove (1843-1933).

Bron: RHC Rijnstreek en Lopikerwaard, W235, inventarisnummer: 123, aktenummer: 4767.

Op woensdag 1 augustus van het jaar 1900 ten overstaan van de Harmelense notaris Dirk Robbemond verkocht Jan Maximiliaan baron van Tuyll van Serooskerken (1838-1904) uit Brussel het kasteelterrein Vleuten aan Gerrit Viveen voor ƒ, 52,000,-. Eind van beschrijving van akte met handtekeningen. 

Deel 3

Bron: RHC Rijnstreek en Lopikerwaard, W235, inventarisnummer: 123, aktenummer: 4767.

Op woensdag 1 augustus van het jaar 1900 ten overstaan van de Harmelense notaris Dirk Robbemond verkocht Jan Maximiliaan baron van Tuyll van Serooskerken (1838-1904) uit Brussel het kasteelterrein Vleuten aan Gerrit Viveen voor ƒ, 52,000,-. Beschrijving van machtiging door familieleden Van Tuyll.

Deel 4

Bron: RHC Rijnstreek en Lopikerwaard, W235.

Zaterdag 1 december 1917, ten overstaan van de Harmelense notaris mr. Johan Werner van Harderwijk, waarbij Jan Anthonie Viveen, wonende te Woerden, als gemachtigde van Gerrit Viveen, wonende te Harmelen, en de heer Hendrik Gideon Botermans, predikant te Lith, gehuwd met Johanna Viveen, de hofstede 'Huis te Vleuten' verkocht aan de heer Willem Krabbé, kweker en wonende te Veldhuizen, voor een verkoopbedrag van f. 47.267,-. Dit is het begin van de beschrijving van de akte.

Deel 1

Bron: RHC Rijnstreek en Lopikerwaard, W235.

Zaterdag 1 december 1917, ten overstaan van de Harmelense notaris mr. Johan Werner van Harderwijk, waarbij Jan Anthonie Viveen, wonende te Woerden, als gemachtigde van Gerrit Viveen, wonende te Harmelen, en de heer Hendrik Gideon Botermans, predikant te Lith, gehuwd met Johanna Viveen, de hofstede 'Huis te Vleuten' verkocht aan de heer Willem Krabbé, kweker en wonende te Veldhuizen, voor een verkoopbedrag van f. 47.267,-. Beschrijving van machtiging door de heer Hendrik Gideon Botermans.

Deel 2

Bron: onbekend.

Portret van Hendrik Gideon Botermans, echtgenoot van Johanna Viveen, met wie hij op 25 augustus 1887 te Utrecht huwde. Hendrik Botermans verkocht het kasteelterrein Vleuten in 1917.

Bron: RHC Rijnstreek en Lopikerwaard, W235."

Zaterdag 1 december 1917, ten overstaan van de Harmelense notaris mr. Johan Werner van Harderwijk, waarbij Jan Anthonie Viveen, wonende te Woerden, als gemachtigde van Gerrit Viveen, wonende te Harmelen, en de heer Hendrik Gideon Botermans, predikant te Lith, gehuwd met Johanna Viveen, de hofstede 'Huis te Vleuten' verkocht aan de heer Willem Krabbé, kweker en wonende te Veldhuizen, voor een verkoopbedrag van f. 47.267,-. Eind van beschrijving van akte met handtekeningen van de heer Hendrik Gideon Botermans.

Deel 3

Bron: HUA, beeldbank, 124226.

Gezicht op de voorgevel van de boerderij Huis te Vleuten (Utrechtseweg 1) te Vleuten-De Meern (gemeente Utrecht). Foto uit 1969-1970.

Bron: RHC Rijnstreek en Lopikerwaard, W235, 156

Zaterdag 12 november 1921, ten overstaan van de Harmelense notaris mr. John Werner van Harderwijk, waarbij de heer Wouterus Herman van de Poel, candidaat-notaris wonende te Harmelen, als lasthebber van de heer Willem Krabbé, kweker wonende te Vleuten, aan de heer Jan van Woudenberg de hofstede genaamd 'Huis te Vleuten' heeft verkocht met 3 hectare land voor een verkoopprijs van f. 21.500,-. Dit is het begin van de beschrijving van de akte.

Deel 1

Bron: HUA, beeldbank, 840458.

Luchtfoto van de boerderij Huis te Vleuten (Utrechtseweg 1) te Vleuten-De Meern (gemeente Utrecht), uit het noordwesten, met het omgrachte eilandje van de voorburcht van het voormalige kasteel Vleuten. Links de spoorlijn Utrecht-Den Haag/Rotterdam. De gemeente Vleuten-De Meern is per 1 jan. 2001 bij de gemeente Utrecht gevoegd. Foto van 15 mei 1998.

Bron: RHC Rijnstreek en Lopikerwaard, W235, 156

Zaterdag 12 november 1921, ten overstaan van de Harmelense notaris mr. John Werner van Harderwijk, waarbij de heer Wouterus Herman van de Poel, candidaat-notaris wonende te Harmelen, als lasthebber van de heer Willem Krabbé, kweker wonende te Vleuten, aan de heer de heer Jan van Woudenberg de hofstede genaamd 'Huis te Vleuten' heeft verkocht met 3 hectare land voor een verkoopprijs van f. 21.500,-.  Beschrijving van akte met vastgoed percelen en verkoopprijs.

Deel 2

Bron: HUA, beeldbank, 89718.

Gezicht op de boerdeij Huis te Vleuten (Utrechtseweg 1) te Vleuten-De Meern (gemeente Utrecht) op 18 maart 1968.

Bron: RHC Rijnstreek en Lopikerwaard, W235, 156

Zaterdag 12 november 1921, ten overstaan van de Harmelense notaris mr. John Werner van Harderwijk, waarbij de heer Wouterus Herman van de Poel, candidaat-notaris wonende te Harmelen, als lasthebber van de heer Willem Krabbé, kweker wonende te Vleuten, aan de heer Jan van Woudenberg de hofstede genaamd 'Huis te Vleuten' heeft verkocht met 3 hectare land voor een verkoopprijs van f. 21.500,-. Beschrijving van machtiging tot de verkoop.

Deel 3

Bron: Wikimedia Commons, Rijksmuseum.

Ruïne van de kerk te Serooskerke, tekening (aquarel), getekend door Cornelis van Noorde tussen 1741-1795.

Bron: HUA, 76.

Stempel met het gemeentewapen van Serooskerke (Schouwen-Duiveland) uit 1826.

Bron: onbekend.

Gemeentekaart van Serooskerke (Walcheren) ten zuiden van Vrouwenpolder in de provincie Zeeland in 1868-1869.

Herkomst namen Tuyll en Serooskerke

Een van de stamvaders van de familie Van Tuyll komt uit het dorp Tuil in de provincie Gelderland (gemeente West Betuwe, Tielerwaard).

Oudste vermeldingen: Tuilon (1312) Tuyl Tuyle (1316), in Tule (1331), Tuel (1344), Tuul (1665)

Naamsverklaring:

Behoort bij het Germaanse teulja*- of het ouder Nieuwnederlands tuy 'bouwland, arbeid', dat met umlaut tot Tuil wordt en zonder umlaut tot Tiel. Het is echter mogelijk dat we met twee verschillende woorden te maken hebben: het Oudnederlandse tiele, uit het Germaanse teula-* 'bouwland, akker', en het Oudnederlandse tiuli, uit het Germaanse teulja-*, een afleiding met het plaatsnaamvormende suffix -ja- van teula-*. Vergelijk het Nieuwnederlandse tuilen 'land bewerken, (be)ploegen' en het Middelnederlandse 'tuelen, toelen 'kweken, planten'. De vormen Tulon en Tiulon wijzen op een archaïsche toponymische datief meervoudsvorm.

Herkomst Serooskerke (op Schouwen-Duiveland)  

Serooskerke op Schouwen-Duiveland (provincie Zeeland)

In het Zeeuws: Seêskerke. In het midden van de 19e eeuw "werd het dorp door de landlieden veelal Stroskerke geheten".

Oudere vermeldingen:

1752: Serooskerke

Naamsverklaring:

Waarschijnlijk een samenstelling van 'kerk' en een persoonsnaam, vergelijk Serooskerke bij Veere. Mogelijk is de plaats gesticht vanuit de laatstgenoemde en hiernaar vernoemd.

Het dorp wordt voor het eerst genoemd in de 13e eeuw als Sheralardskindskerke, gesticht door de kinderen van ene heer Alard. Via de schrijfwijze Tseroirtskercke in de 15e eeuw is dit uiteindelijk Serooskerke geworden (aldus Frans Beekman en Huib Uil in "Schouwen-Duiveland en de oorsprong van haar plaatsnamen").

Serooskerke op Walcheren (Prov. Zeeland)

In het Zeeuws: Stroskerke / Seros. 

In de 19e eeuw werd de naam ter plaatse uitgesproken als Straaskerke.

Oudere vermeldingen:

Eind 12e eeuw-1207: Alerdeskirkam, Alerdeskirke, Alerdeskyrken 1205: Alarthskintskirke 1235 (kopie 1324): Alaerskerke 1263: Alartskerke 1429-1430: In 't Ser Olaertskerken 16e eeuw: Seroeskercke 1560: Zer Oirtskerke 1573: Zer Oirtzkercke, Zer Oirtzkercke
1665: Seraerskerck, Serooskercke