Stichting Houtense Hodoniemen

Onderzoekt straatnamen, boerderijen, onroerend goed en adellijke families in Houten en omgeving

Straatnamen Houten Noordoost

(wijzigingen voorbehouden er kunnen geen rechten aan deze lijst ontleend worden)

Gebruik Ctrl + F voor het zoeken naar je straatnaam.

De Houtense wijk Houten Noordoost, sinds dinsdag 13 maart 2012 met de buurten De Hagen, De Weiden, De Velden, De Sloten, De Bermen, De Akkers en De Gilden. Bron: Openstreetmap (NL). De Houtense wijk Houten Noordoost, sinds dinsdag 13 maart 2012 met de buurten De Hagen, De Weiden, De Velden, De Sloten, De Bermen, De Akkers en De Gilden. Bron: Openstreetmap (NL).


 

Buurt De Hagen 

Buurtnaam thema: landvogels


De Hagen geportretteerd op zondag 7 mei 2006, door Sander van Scherpenzeel.

 


1.   De Haag - Een heg, haag, of houtkant is een meestal lijnvormige aanplanting van struiken en bomen met als doel het scheiden van ruimte. Vaak worden de termen 'heg' en 'haag' door elkaar gebruikt, regionaal kunnen ze echter verschillende betekenissen hebben. De benaming 'houtkant' is vooral in Vlaanderen gebruikelijk.


Heg langs een akker. Bron: Wikipedia Man vyi - zelf gefotografeerd. Heg langs een akker. Bron: Wikipedia Man vyi - zelf gefotografeerd.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 23 september 1981 en bij raadsvergadering vastgesteld op 29 september 1981.


De buurten De Velden en De Sloten in aanbouw in de wijk Houten Noordoost in de zomer van 1985. Bron: Collectie gemeente Houten. De buurten De Velden en De Sloten in aanbouw in de wijk Houten Noordoost in de zomer van 1985. Bron: Collectie gemeente Houten.



Het buurtthema landvogels in de voorvoegsels van de  straatnamen in deze buurt sluiten goed aan op het het achtervoegsel van haag. Het voorvoegsel van landvogels is in zijn soort de tegenhanger van het buurthema watervogels in de naast gelegen buurt De Weiden.


Luchtfoto vanuit het westen op de in aanbouw zijnde wijk Schonenburg (noordoost) te Houten aan de spoorlijn Utrecht-Den Bosch in 1981. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 105244, 116. Luchtfoto vanuit het westen op de in aanbouw zijnde wijk Schonenburg (noordoost) te Houten aan de spoorlijn Utrecht-Den Bosch in 1981. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 105244, 116.


     


2.   Goudvinkhaag - De goudvink (Pyrrhula pyrrhula) is een zangvogel uit de familie van vinkachtigen (Fringillidae) en komt voor in Europa en de gematigde delen van Azië. Het
is een gedrongen vogel met een opvallend verenkleed. Het mannetje is van het vrouwtje te onderscheiden aan zijn felgekleurde roz

erode onderzijde. Deze is bij het vrouwtje aanzienlijk valer gekleurd. De vogels vormen gewoonlijk in de herfst al broedkoppels en blijven dan tot het einde van de broedperiode bij elkaar.


Mannetjes goudvinkhaag (Eurasian bullfinch, Pyrrhula pyrrhula) Bron: Wikipedia Francis C. Franklin / CC-BY-SA-3.0. Mannetjes goudvinkhaag (Eurasian bullfinch, Pyrrhula pyrrhula) Bron: Wikipedia Francis C. Franklin / CC-BY-SA-3.0.



Bij besluit van college van Burgemeester en Wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.




3.   Groenlinghaag - De groenling, groenvink of groninger (Chloris chloris synoniem:Carduelis chloris) is een zangvogel van de familie der vinkachtigen (Fringillidae). De vogel eet
vooral zaden.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


Een Groenling (Carduelis chloris). Bron: Wikipedia. Een Groenling (Carduelis chloris). Bron: Wikipedia.



4.   Koolmeeshaag - De koolmees (Parus major) is een zangvogel uit de familie van echte mezen (Paridae).

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


Een mannetjes Koolmees. Bron: Wikipedia Sławek Staszczuk - Eigen werk. Een mannetjes Koolmees. Bron: Wikipedia Sławek Staszczuk - Eigen werk.



5.   Lijsterhaag - Lijsters (Turdidae) zijn een grote familie van meestal middelgrote zangvogels met goed ontwikkelde zang.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


een Beflijster. Bron: Wikipedia GabrielBuissart - self-made, Romelaere Clairmarais, FR. een Beflijster. Bron: Wikipedia GabrielBuissart - self-made, Romelaere Clairmarais, FR.



Luchtfoto van de bouw van de buurt de Velden met linksonder Het Rond en rechts de Odijkseweg in 1980-1982. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 50354, 121. Luchtfoto van de bouw van de buurt de Velden met linksonder Het Rond en rechts de Odijkseweg in 1980-1982. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 50354, 121.




6.   Merelhaag - De merel (Turdus merula) is een middelgrote zangvogel uit de familie lijsters (Turdidae). Het is een inheemse broedvogel in Europa, Azië en Noord-Afrika en een algemeen voorkomende standvogel in de meer gematigde delen van zijn verspreidingsgebied. De merel is geïntroduceerd in delen van Noord- en Zuid-Amerika, Zuid-Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland. In het totale leefgebied van de merel worden een aantal ondersoorten onderscheiden, al worden enkele Aziatische ondersoorten soms beschouwd als volle soorten.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


Een mannetjes Merel. Bron: Wikipedia: Malene Thyssen (User:Malene). Een mannetjes Merel. Bron: Wikipedia: Malene Thyssen (User:Malene).



7.   Putterhaag - De putter (Carduelis carduelis), in de Vlaamse volksmond ook wel distelvink genoemd, is een zangvogel uit de familie der vinkachtigen. Het oorspronkelijke verspreidingsgebied van de putter beslaat een groot deel van Europa, delen van Noord-Afrika en het westen van Azië. Daarbuiten is de putter geïntroduceerd in Australië, Nieuw-Zeeland,
Noord- en Zuid-Amerika en Zuid-Afrika.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


Een mannetjes putter. Bron: Wikipedia Marek Szczepanek - Eigen werk. Een mannetjes putter. Bron: Wikipedia Marek Szczepanek - Eigen werk.



Maisonette-woningen aan het Schonenburgseind aan de waterkant gezien richting het zuidwesten met links Winkelcentrum Het Rond en het Achterom. Foto genomen vanaf de Meerkoetweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Maisonette-woningen aan het Schonenburgseind aan de waterkant gezien richting het zuidwesten met links Winkelcentrum Het Rond en het Achterom. Foto genomen vanaf de Meerkoetweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


De Spoorhaag en de woningen aan het Achterom in september 1983. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 41276, 27. De Spoorhaag en de woningen aan het Achterom in september 1983. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 41276, 27.


Zicht vanaf de toren van het gemeentehuis op de Randhoeve en de spoorlijn richting Utrecht in 1987. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 52654, 121. Zicht vanaf de toren van het gemeentehuis op de Randhoeve en de spoorlijn richting Utrecht in 1987. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 52654, 121.




8.   Roodborsthaag - De roodborst of het roodborstje (Erithacus rubecula) is een zangvogel uit de familie Muscicapidae (vliegenvangers). Hij waagt zich dicht bij huizen, vooral 's winters. Verder is het een zeer talrijke broedvogel van grote tuinen, parken en bossen. 

Tot 2014 was op het terrein van de Roodborsthaag PCBS basisschool Het Mozaïek gevestigd. Van 2014 tot 2017 was nog De Krachtfabriek in het oude schoolgebouw gevestigd. Hierna werd het gebouw gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouwwoningen aan de Roodborsthaag.


Een roodborstje. Bron: Wikipedia Rasbak - Eigen werk. Een roodborstje. Bron: Wikipedia Rasbak - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart
1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 3
oktober 2017.


           

Koopovereenkomst van de gemeente Houten waarbij zij het schoolgebouw van PCBS De Rank met terrein (Putterhaag 2-4) aan de de Vereniging voor Protestantse-Christelijke Onderwijs overgenomen om niet ter waarde van ƒ. 637.440,- gulden. Beschrijving van koopovereenkomst. Bron: RAZU, 005. Koopovereenkomst van de gemeente Houten waarbij zij het schoolgebouw van PCBS De Rank met terrein (Putterhaag 2-4) aan de de Vereniging voor Protestantse-Christelijke Onderwijs overgenomen om niet ter waarde van ƒ. 637.440,- gulden. Beschrijving van koopovereenkomst. Bron: RAZU, 005.


Raadsbesluit van de gemeente Houten van 23 januari 1987 waarbij zij het schoolgebouw van PCBS De Rank met terrein (Putterhaag 2-4) aan de de Vereniging voor Protestantse-Christelijke Onderwijs om niet over te nemen ter waarde van ƒ. 637.440,- gulden. Behorende kaart bij het raadsbesluit. Bron: RAZU, 005. Raadsbesluit van de gemeente Houten van 23 januari 1987 waarbij zij het schoolgebouw van PCBS De Rank met terrein (Putterhaag 2-4) aan de de Vereniging voor Protestantse-Christelijke Onderwijs om niet over te nemen ter waarde van ƒ. 637.440,- gulden. Behorende kaart bij het raadsbesluit. Bron: RAZU, 005.


Raadsbesluit van de gemeente Houten van 23 januari 1987 waarbij zij het schoolgebouw van PCBS De Rank met terrein (Putterhaag 2-4) aan de de Vereniging voor Protestantse-Christelijke Onderwijs om voor niet over te nemen ter waarde van ƒ. 637.440,- gulden. Beschrijving van raadsbesluit. Bron: RAZU, 005. Raadsbesluit van de gemeente Houten van 23 januari 1987 waarbij zij het schoolgebouw van PCBS De Rank met terrein (Putterhaag 2-4) aan de de Vereniging voor Protestantse-Christelijke Onderwijs om voor niet over te nemen ter waarde van ƒ. 637.440,- gulden. Beschrijving van raadsbesluit. Bron: RAZU, 005.


Beschrijving van notariële akte waarbij op vrijdag 24 september van het jaar 1987 ten overstaan van de Houtense notaris Hendrik Gerrit van Otterloo het schoolgebouw van PCBS De Rank met terrein (Putterhaag 2-4) aan de de Vereniging voor Protestantse-Christelijke Onderwijs om niet aan te nemen ter waarde van ƒ. 637.440,- gulden. Beschrijving notariële akte. Bron: RAZU, 005. Beschrijving van notariële akte waarbij op vrijdag 24 september van het jaar 1987 ten overstaan van de Houtense notaris Hendrik Gerrit van Otterloo het schoolgebouw van PCBS De Rank met terrein (Putterhaag 2-4) aan de de Vereniging voor Protestantse-Christelijke Onderwijs om niet aan te nemen ter waarde van ƒ. 637.440,- gulden. Beschrijving notariële akte. Bron: RAZU, 005.


Raadsbesluit van de gemeente Houten van 23 januari 1987 waarbij zij het schoolgebouw van PCBS De Rank met terrein (Putterhaag 2-4) aan de de Vereniging voor Protestantse-Christelijke Onderwijs om niet overnemen ter waarde van ƒ. 637.440,- gulden. Behorende kaart bij het raadsbesluit. Bron: RAZU, 005. Raadsbesluit van de gemeente Houten van 23 januari 1987 waarbij zij het schoolgebouw van PCBS De Rank met terrein (Putterhaag 2-4) aan de de Vereniging voor Protestantse-Christelijke Onderwijs om niet overnemen ter waarde van ƒ. 637.440,- gulden. Behorende kaart bij het raadsbesluit. Bron: RAZU, 005.


Beschrijving van notariële akte waarbij op vrijdag 24 september van het jaar 1987 ten overstaan van de Houtense notaris Hendrik Gerrit van Otterloo het schoolgebouw van PCBS De Rank met terrein (Putterhaag 2-4) aan de de Vereniging voor Protestantse-Christelijke Onderwijs verkocht om voor niet aan te nemen ter waarde van ƒ. 637.440,- gulden. Beschrijving notariële akte met plattegrond. Bron: RAZU, 005. Beschrijving van notariële akte waarbij op vrijdag 24 september van het jaar 1987 ten overstaan van de Houtense notaris Hendrik Gerrit van Otterloo het schoolgebouw van PCBS De Rank met terrein (Putterhaag 2-4) aan de de Vereniging voor Protestantse-Christelijke Onderwijs verkocht om voor niet aan te nemen ter waarde van ƒ. 637.440,- gulden. Beschrijving notariële akte met plattegrond. Bron: RAZU, 005.


     

Buurthuis Het Lokaal aan de Roodborsthaag op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Buurthuis Het Lokaal aan de Roodborsthaag op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


Straatnaambord 'Roodborsthaag' op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord 'Roodborsthaag' op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


Speeltoestel, buurthuis en huizen aan de Roodborsthaag op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander vanScherpenzeel. Speeltoestel, buurthuis en huizen aan de Roodborsthaag op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander vanScherpenzeel.


Huizen aan de Roodborsthaag, gezien vanaf de Putterhaag op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Huizen aan de Roodborsthaag, gezien vanaf de Putterhaag op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


Huizen aan de Roodborsthaag gelegen aan het voetbalveld op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Huizen aan de Roodborsthaag gelegen aan het voetbalveld op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.




9.   Sijsjeshaag - De sijs (Spinus spinus synoniem: Carduelis spinus) is een zangvogel van de familie der vinkachtigen. In Nederland was de sijs vooral een wintergast, maar sinds de tweede helft van de 20ste eeuw broedt hij ook in Nederland.


Een Sijsje. Bron: Wikipedia. Een Sijsje. Bron: Wikipedia.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


Straatnaamborden Wielewaalhaag en Putterhaag aan een landtraanpaal. Met rechts op de achtergrond de huizen aan het Achterom op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaamborden Wielewaalhaag en Putterhaag aan een landtraanpaal. Met rechts op de achtergrond de huizen aan het Achterom op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



10.   Spoorhaag - De Spoorhaag ligt aan de rand van de wijk tegen de spoorlijn Utrecht - 's-Hertogenbosch aan.


Luchtfoto van de wijk Schonenburg te Houten tijdens de bouw, uit het westen; op de voorgrond de Spoorhaag en daarachter de Koolmeeshaag in 1983. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 118940. Luchtfoto van de wijk Schonenburg te Houten tijdens de bouw, uit het westen; op de voorgrond de Spoorhaag en daarachter de Koolmeeshaag in 1983. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 118940.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 23 september 1981 en bij raadsvergadering vastgesteld op 29 september 1981.




11.   Wielewaalhaag - De wielewaal (Oriolus oriolus) is een zangvogel en de enige uit de familie van wielewalen en vijgvogels (Oriolidae) die in Nederland en België voorkomt.


Een Wielewaal (Oriole 2). Bron: Wikipedia. Een Wielewaal (Oriole 2). Bron: Wikipedia.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


Luchtfoto van de wijk Schonenburg te Houten tijdens de bouw, uit het westen; op de voorgrond de Spoorhaag en daarachter de Koolmeeshaag in 1983. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 118939. Luchtfoto van de wijk Schonenburg te Houten tijdens de bouw, uit het westen; op de voorgrond de Spoorhaag en daarachter de Koolmeeshaag in 1983. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 118939.



In 1979 werden voor het noordoostelijke kwadrant van Houten diverse wijknamen vastgesteld.

Voor bouwprojecten in de buurt De Hagen en De Weiden werd voor de wijknaam Schonenburg gekozen. De naam werd al vanaf de achttiende eeuw gebruikt voor het land in de binnenbocht van de Lobbendijk, eerder bekend onder de naam De Blaasbalk of Blaasbalg.

De naam Schonenburg betekend de mooi gelegen versterkte boerderij. Aangezien Schonenburg geen kasteel of burcht was maar vermoedelijk wel een sterk gebouwde boerderij. Waarvan niet bekend is of het een gracht met toegangspoort heeft gehad.


Een van drie bekende kaart waarop boerderij Schonenburg aan de Lobbendijk in 1641 staat ingetekend op het land van De Blaasbalg of Blaasbalk het land ernaast heten De Weerwolf. Hier is nu de noordelijke Rondwegtunnel en ligt de spoorlijn Utrecht -'s-Hertogenbosch - Boxtel. Bron: Het Utrechts Archief 706, 1663, folio 24. Een van drie bekende kaart waarop boerderij Schonenburg aan de Lobbendijk in 1641 staat ingetekend op het land van De Blaasbalg of Blaasbalk het land ernaast heten De Weerwolf. Hier is nu de noordelijke Rondwegtunnel en ligt de spoorlijn Utrecht -'s-Hertogenbosch - Boxtel. Bron: Het Utrechts Archief 706, 1663, folio 24.



In 1995 werd de wijknaam Schonenburg bij besluit nog eens bekrachtigd. Bij herziening van de wijkindelingen en buurten in 2011 in opdracht van het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft de gemeente Houten de wijknamen die eerder waren vastgesteld bij collegebesluit van burgemeester en wethouders op dinsdag 13 maart 2012 ingetrokken.

Na deze dag werd de wijknaam Schonenburg niet meer gebruikt in de administratie.
Na dit besluit werd De Hagen een buurt van de wijk Houten Noordoost.


 

Buurt De Weiden 

Buurtnaam thema: watervogels 


De Weiden geportretteerd op zondag 7 mei 2006, door Sander van Scherpenzeel.



1.   De Weide - Met gras bedekte landen; zij worden onderscheiden in droge, natte en moerassige weiden.

In Houten verwijst deze straatnaam naar de vroegst schriftelijke bronnen waar wordt geschreven over weide(gebieden).

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 23 september 1981 en bij raadsvergadering vastgesteld op 29 september 1981.


Weideland met vee in Minnesota. Bron: Wikipedia Y1997xf11. Weideland met vee in Minnesota. Bron: Wikipedia Y1997xf11.



Het buurtthema watervogels in de voorvoegsels van de  straatnamen in deze buurt sluiten goed aan op het het achtervoegsel van weide. Het voorvoegsel van watervogels is in zijn soort de tegenhanger van het buurthema landvogels in de naast gelegen buurt De Hagen.

Bij het besluit om de buurt naar watervogels te noemen heeft er mee te maken dat de wijk Houten Noordoost in een lagere gelegen gedeelte van Houten ligt. In een deel van de polder Vechter- en Oud-Wulverbroek.


    

Huizen aan de Kievitweide aan de groenzone van het Kooikerspark omstreeks 1985. Bron: Collectie gemeente Houten. Huizen aan de Kievitweide aan de groenzone van het Kooikerspark omstreeks 1985. Bron: Collectie gemeente Houten.


    

Inprikker De Weide met de kruising van de Meeuwenweide en Kievitweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Inprikker De Weide met de kruising van de Meeuwenweide en Kievitweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



2.   Futenweide - Futen (orde Podicipediformes; familie Podicipedidae) vormen een orde met maar één familie van watervogels van meren en plassen. De familie telt 23 soorten.


Twee futen (Podiceps cristatus). Bron: Wikipedia. Twee futen (Podiceps cristatus). Bron: Wikipedia.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


Inprikker De Weide gezien vanaf de Meeuwenweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Inprikker De Weide gezien vanaf de Meeuwenweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



3.   Ganzenweide - Ganzen zijn grote, zwaargebouwde watervogels uit de familie Anatidae (zwanen, ganzen en eenden). Hierbinnen behoren ze tot de onderfamilie Anserinae (zwanen en ganzen). Ganzen zijn gespecialiseerd in het grazen en leven meer op het land dan andere Anatidae.


Een Grauwe Gans. Bron: Wikipedia. Een Grauwe Gans. Bron: Wikipedia.



Daarvoor hebben ze sterke, vrij lange poten, die midden onder het lichaam geplaatst zijn. Hierdoor kunnen ze goed lopen. In Europa leven twee geslachten: Anser (Grijze ganzen) en Branta
(Zwart-witte ganzen). Het woord gans wordt ook gebruikt voor een vrouwelijke gans. Het mannetje noemt men ganzerik, gent of gander.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


   

Rechts de appartementen aan de Talingweide en het Kooikerseind richting Het Rond gezien midden in ca. 1985 in het midden de Geersloot lopend door het Kooikerspark. Bron: Collectie gemeente Houten. Rechts de appartementen aan de Talingweide en het Kooikerseind richting Het Rond gezien midden in ca. 1985 in het midden de Geersloot lopend door het Kooikerspark. Bron: Collectie gemeente Houten.


   

Luchtfoto van het gebied ten noordoosten van Houten, uit het noordoosten, tijdens het bouwrijp maken van het terrein voor de toekomstige wijken Schonenburg en De Geer. Op de achtergrond de in aanbouw zijnde wijk De Weerwolf op 15 april 1981. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50134. Luchtfoto van het gebied ten noordoosten van Houten, uit het noordoosten, tijdens het bouwrijp maken van het terrein voor de toekomstige wijken Schonenburg en De Geer. Op de achtergrond de in aanbouw zijnde wijk De Weerwolf op 15 april 1981. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50134.



4.   Gruttoweide - De grutto (Limosa limosa) is een weidevogel uit de familie strandlopers en snippen (Scolopacidae) van de orde steltloperachtigen (Charadriiformes). De grutto was in de 20ste eeuw een algemene weidevogel, maar gaat sinds de eeuwwisseling door habitatverlies snel achteruit. In 2015 werd de vogel gekozen als nationale vogelsoort van Nederland.


Een Grutto in de Uitkerkse Polders, België. Bron: Wikipedia, Hans Hillewaert. Een Grutto in de Uitkerkse Polders, België. Bron: Wikipedia, Hans Hillewaert.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


Grondwerk voor de aanleg van de nieuwbouwwijk Rijsbrug met De Bermen en De Akkers in 1988. Foto: Collectie gemeente Houten. Grondwerk voor de aanleg van de nieuwbouwwijk Rijsbrug met De Bermen en De Akkers in 1988. Foto: Collectie gemeente Houten.


 

Straatnaambord Gruttoweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord Gruttoweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


   


5.   Karekietweide - Acrocephalus (Karekiet) is een geslacht van vogels uit de familie Acrocephalidae. Het geslacht telt meer dan 40 soorten. De soorten uit het geslacht Acrocephalus zijn kleine, insectenetende trekvogels. Vroeger werd dit geslacht gerekend tot de zangers van de Oude Wereld. In Nederland voorkomende moerasvogels zoals de kleine- en de grote karekiet, rietzanger en bosrietzanger behoren tot dit geslacht.


Acrocephalus orientalis (Chinese karekiet). Bron: Wikipedia J.M.Garg - Eigen werk. Acrocephalus orientalis (Chinese karekiet). Bron: Wikipedia J.M.Garg - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


Twee kemphanen in diergaarde Blijdorp. Bron: Wikipedia: Arjan Haverkamp - originally posted to Flickr as 2009-05-22-14h06m00.IMG_9725l. Twee kemphanen in diergaarde Blijdorp. Bron: Wikipedia: Arjan Haverkamp - originally posted to Flickr as 2009-05-22-14h06m00.IMG_9725l.



6.   Kemphaanweide - De kemphaan (Calidris pugnax) is een vogel uit de familie van snipachtigen (Scolopacidae). De wetenschappelijke naam van de soort werd als Tringa pugnax in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. Deze soort werd lange tijd als Philomachus pugnax in een


Straatnaambord Kemphaanweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord Kemphaanweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



eigen monotypisch geslacht geplaatst. Het voedsel bestaat uit insecten en larven. Het is in Nederland een ernstig bedreigde broedvogel die vroeger veel voorkwam in natte weilanden.
Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


Huizen aan de Talingweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Huizen aan de Talingweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



Luchtfoto vanuit het westen op de in aanbouw zijnde wijk Schonenburg (Noordoost) te Houten aan de spoorlijn Utrecht-Den Bosch in 1981. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 105244, 116. Luchtfoto vanuit het westen op de in aanbouw zijnde wijk Schonenburg (Noordoost) te Houten aan de spoorlijn Utrecht-Den Bosch in 1981. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 105244, 116.


Huizen aan de Gruttoweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Huizen aan de Gruttoweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


 


7.   Kievitweide - De kievit (Vanellus vanellus) is een weidevogel uit de familie plevieren (Charadriidae). De naam wordt meestal uitgesproken als kieviet.
De kievit is een zeer talrijke, tot in China broedende, forse weidevogel van ongeveer 28 tot 31 cm groot en heeft een spanwijdte van 67 tot 76 cm. Het gewicht is tussen de 150 en 300 gram.


Een Kievit. Bron: Wikipedia. Een Kievit. Bron: Wikipedia.



De rug is recht en in de zomer donkergroen met een paarse en koperen gloed, wat ook voor de bovenkant van de vleugels geldt tot aan het uiteinde met de witte toppen. In de winter is de rug groener met gelige randen aan de veren. De stuit is wit en heeft een zwarte vlek met een witte rand aan het uiteinde van de staart.



Straatnaambord Kievitweide op de hoek van De Weide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord Kievitweide op de hoek van De Weide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.
Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 15 juni 1982.


Huizen aan de Kievitweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Huizen aan de Kievitweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



8.   Kluutweide - De kluut (Recurvirostra avosetta) is een vogel uit de familie van kluten (Recurvirostridae). Overwegend witte verenkleed met scherpe zwarte tekening op de kruin en nek, de opvallende omhooggebogen, zwarte snavel en de lange blauwgrijze poten maken de Kluut onmiskenbaar. Ook de rug en de vleugels bevatten zwarte strepen. Juvenielen hebben bruinige tekening op bovenzijde.


Een Kluut. Bron: Wikipedia: Jutta234 - Eigen werk. Een Kluut. Bron: Wikipedia: Jutta234 - Eigen werk.



In vlucht steken poten voorbij de staart uit. De lichaamslengte bedraagt 42
tot 45 cm en het gewicht 225 tot 400 gram.
Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


   

Een kwartel (Coturnix coturnix). Bron: Wikipedia Raniero Massoli Novelli - https://www.flickr.com. Een kwartel (Coturnix coturnix). Bron: Wikipedia Raniero Massoli Novelli - https://www.flickr.com.



9.   Kwartelweide - De kwartel (Coturnix coturnix) is een vogel uit de familie der fazanten (Phasianidae) en de enige trekvogel uit de orde der hoendervogels. De kwartel is een schuwe en gedrongen vogel, ca. 17 centimeter en 100 tot 150 gram, met korte staart en relatief grote vleugels. Hij verbergt zich vaak en vliegt zelden op. Hij is aardekleurig en bruingestreept met een witte oogstreep. Op de rug vormen langere lengtestrepen twee duidelijke banden. Het mannetje heeft een donkerder kop dan het vrouwtje en is iets groter.


Straatnaambord Kluutweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord Kluutweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


Houten Noordoost vanuit de lucht gezien vanuit het zuidwesten in 1983. Bron: collectie gemeente Houten. Houten Noordoost vanuit de lucht gezien vanuit het zuidwesten in 1983. Bron: collectie gemeente Houten.


   


10.   Leeuwerikweide - Leeuweriken (Alaudidae) vormen een familie uit de orde van zangvogels (Passeriformes) en de superfamilie Sylvioidea. De familie kent rond de 100 soorten. Door hun eenvoudig aardekleurig gestreept verenpak, dat bij beide geslachten vaak gelijk is, vallen ze nauwelijks op. Sommige soorten hebben een zwartwitte tekening. Ook hebben ze een kuif van veren, die ze opzetten tijdens de balts en het zingen.


Een Kuifleeuwerik (Galerida cristata). Bron: Wikipedia Artemy Voikhansky - Eigen werk. Een Kuifleeuwerik (Galerida cristata). Bron: Wikipedia Artemy Voikhansky - Eigen werk.



Leeuweriken hebben vrij lange vleugels. De lengte van de familie gaat van klein (11 cm) (zwartkruinvinkleeuwerik) tot middelgroot (19 cm) (kalanderleeuwerik). Sommige leeuweriken lijken veel op gorzen, maar ze hebben dunnere snavels en ze zijn met deze familie niet nauw verwant.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


    

Luchtfoto van het gebied rondom het station met in het midden het Onderdoor en rechts Het Rond in 1983-1984. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 50369, 121. Luchtfoto van het gebied rondom het station met in het midden het Onderdoor en rechts Het Rond in 1983-1984. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 50369, 121.


Luchtfoto van het noord-oostelijke gedeelte van Houten-noord. Links Het Rond in aanleg en rechts de Kooikersplas in 1981-1983. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 50366, 121. Luchtfoto van het noord-oostelijke gedeelte van Houten-noord. Links Het Rond in aanleg en rechts de Kooikersplas in 1981-1983. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 50366, 121.


Luchtfoto van het voltooide Rond met links sporthal en zwembad De Spil in 1984-1985. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 50372, 121. Luchtfoto van het voltooide Rond met links sporthal en zwembad De Spil in 1984-1985. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 50372, 121.


     


11.   Lepelaarweide - De lepelaar (Platalea leucorodia) is een vogel uit de familie der ibissen en lepelaars. De lepelaar heeft een lengte van ongeveer 80 tot 93 cm. De lepelaar is onmiddellijk herkenbaar aan de aan het uiteinde spatelvormig verbrede zwarte snavel, die aan de voorzijde geel is. De vogel is helemaal wit. De verlengde kopveren vormen een bossige kuif.


Een lepelaar (Eurasian Spoonbill). Bron: Wikipedia Andreas Trepte - Eigen werk. Een lepelaar (Eurasian Spoonbill). Bron: Wikipedia Andreas Trepte - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


Een meerkoet met jong (Fulica atra). Bron: Wikipedia Andrew Gray - Own work; crop of this image at flickr. Een meerkoet met jong (Fulica atra). Bron: Wikipedia Andrew Gray - Own work; crop of this image at flickr.



12.   Meerkoetweide - De meerkoet (Fulica atra) behoort tot de familie van de rallen, koeten en waterhoentjes (Rallidae) en het geslacht koeten (Fulica). De vogel wordt 32 tot 42 centimeter groot en 585 tot 1100 gram zwaar. De veren zijn geheel zwart, de snavel en voorhoofdsschild
zijn wit en de ogen zijn rood. De meerkoet heeft grote blauwgroene poten met gespreide zwemlobben. Beide geslachten hebben hetzelfde uiterlijk.


Sociaal Cultureel Centrum De Meerkoet aan de Meerkoetweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Sociaal Cultureel Centrum De Meerkoet aan de Meerkoetweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 15 juni 1982.


       

Straatnaambord Meerkoetweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord Meerkoetweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


De Gruttoweide richting het noorden gezien op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. De Gruttoweide richting het noorden gezien op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.




13.   Meeuwenweide - Meeuwen zijn zeevogels uit de familie Laridae en de orde steltloperachtigen (Charadriiformes). Er zijn 102 soorten benoemd. Het zijn over het algemeen middelgrote tot vrij grote vogels, meestal grijs of wit, vaak met zwarte tekeningen op kop en snavel. Ze hebben een typische schelle, krijsende roep. De snavel is stevig en vrij lang, de poten zijn voorzien van zwemvliezen. De "echte" meeuwen variëren in formaat van de dwergmeeuw (120 g en 29 cm) tot de grote mantelmeeuw (1,75 kg en 76 cm). De sterns worden volgens de IOC World Bird List ook tot deze familie gerekend en vormen daar een onderfamilie of een geslachtengroep. Heel vaak worden de sterns nog opgevoerd als een eigen familie (de Sternidae).


Kleine mantelmeeuw (Larus fuscus). Bron: Wikipedia Andreas Trepte - Eigen werk. Kleine mantelmeeuw (Larus fuscus). Bron: Wikipedia Andreas Trepte - Eigen werk.



Gemiddeld zijn sterns slanker en kleiner, met een ranke, puntige snavel. De reuzenstern is echter groter dan veel kleine soorten "echte" meeuwen. De dwergstern is kleiner dan de kleinste meeuw.


Eerste steenlegging van Sociaal Cultureel Centrum De Meerkoet van 29 maart 1984 door wethouder W. Cossee. Foto: vrijdag 8 mei 2020, Sander van Scherpenzeel. Eerste steenlegging van Sociaal Cultureel Centrum De Meerkoet van 29 maart 1984 door wethouder W. Cossee. Foto: vrijdag 8 mei 2020, Sander van Scherpenzeel.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


  

Straatnaambord Meeuwenweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord Meeuwenweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.




14.   Plevierweide - De kieviten en plevieren (Charadriidae) zijn een familie van vogels die onder andere de kievit (met nog 22 soorten kieviten) omvat. Plevieren zijn kleine tot middelgrote vogels die zich meestal ophouden in de buurt van water. De kleinste is de kraagplevier (Charadrius collaris) die gemiddeld 14 cm lang is en maar 26 gram weegt en de grootste is de maskerkievit (Vanellus miles) die gemiddeld 35 cm lang is en 3670 gram weegt.


Bontbekplevier (Charadrius hiaticula). Bron: Wikipedia. Bontbekplevier (Charadrius hiaticula). Bron: Wikipedia.



Het zijn allemaal enigszins gedrongen vogels met een korte nek maar met lange, meestal puntige vleugels. Kieviten hebben meestal afgeronde vleugels. De snavel is meestal kort en recht (behalve bij de scheefsnavelplevier, Anarhynchus frontalis) en de staart is ook meestal vrij kort. Er is weinig seksuele dimorfie dat wil zeggen weinig verschil in verenkleed tussen het mannetje en het vrouwtje.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.
Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 15 juni 1982.


De Reigerweide met op de achtergrond de huizen gelegen aan het Schonenburgspad op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. De Reigerweide met op de achtergrond de huizen gelegen aan het Schonenburgspad op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


    

Luchtfoto van Het Rond te Houten, uit het zuiden, met omliggende en in aanbouw zijnde straten. Links op de voorgrond de Onderdoor en op de achtergrond De Raat op 24 juli 1984. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50171. Luchtfoto van Het Rond te Houten, uit het zuiden, met omliggende en in aanbouw zijnde straten. Links op de voorgrond de Onderdoor en op de achtergrond De Raat op 24 juli 1984. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50171.


    

Straatnaambord Reigerweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord Reigerweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



15.   Reigerweide - De reigers (Ardeidae) zijn een familie van vogels uit de orde van roeipotigen. De familie telt 67 soorten. De meest voorkomende reigersoort in Nederland en België is de blauwe reiger. Ook de grote zilverreiger, kleine zilverreiger, purperreiger, roerdomp, woudaap en kwak komen in Nederland en België voor; de groene reiger wordt soms als dwaalgast waargenomen.


Een reiger. Bron: Wikipedia Xaphire at nl.wikipedia. Een reiger. Bron: Wikipedia Xaphire at nl.wikipedia.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


    

Woning in de buurt De Weiden (HAT-woningen) in 1985. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 46961, 69. Woning in de buurt De Weiden (HAT-woningen) in 1985. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 46961, 69.


   


16.   Roerdompweide - De roerdomp (Botaurus stellaris) is een reigerachtige vogel (familie Ardeidae) die door zijn perfecte bruine schutkleur in het rietland niet opvalt. Deze vogel is een uiterst schaarse broedvogel in de Lage Landen.


Appartementen aan de Kluutweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Appartementen aan de Kluutweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



Een vliegende roerdomp trekt zijn nek in naar zijn romp, net zoals de blauwe reiger dat doet. De roerdomp wordt soms ook 'rietreiger' genoemd. Deze 75 cm lange vogel heeft een geelbruin verenkleed met donkere vlekken en strepen en een zwarte kruin, een lange, dikke hals, een groengele snavel en groene poten.


Een Roerdomp (Botaurus stellaris). Bron: Wikipedia Marek Szczepanek - Eigen werk. Een Roerdomp (Botaurus stellaris). Bron: Wikipedia Marek Szczepanek - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


Luchtfoto van de oostelijke helft van Houten, uit het westen, met de in aanleg zijnde wijken Centrum, Wernaar, De Geer en Schonenburg op 13 juni 1983. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50187. Luchtfoto van de oostelijke helft van Houten, uit het westen, met de in aanleg zijnde wijken Centrum, Wernaar, De Geer en Schonenburg op 13 juni 1983. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50187.



17.   Snipweide - De strandlopers en snippen (Scolopacidae) zijn een familie van vogels die de snippen (geslachten Scolopax, Coenocorypha, Lymnocryptes, Gallinago en Limnodromus), de ruiters (de geslachten Bartramia, Tringa, Tryngites en Xenus), de wulpen (Numenius), de grutto's (Limosa), de strandlopers (Actitis, Prosobonia, Arenaria, Aphriza, Calidris, Eurynorhynchus en Limicola), de franjepoten (Phalaropus) en de kemphaan (Philomachus) omvat.


Woningen in de buurt De Weiden (Schonenburg) in 1990-2000. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 46968, 69. Woningen in de buurt De Weiden (Schonenburg) in 1990-2000. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 46968, 69.



De familie telt 93 soorten. Vogels uit deze familie broeden bijna allemaal in gematigde gebieden en poolstreken. Samen met andere vogels zoals de kievit, de kluut en de plevieren vormt deze groep de steltlopers.


een Watersnip. Bron: Wikipedia Martin Mecnarowski (http://www.photomecan.eu/) - Eigen werk. een Watersnip. Bron: Wikipedia Martin Mecnarowski (http://www.photomecan.eu/) - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 15 juni 1982.


Straatnaamborden Talingweide en Snipweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaamborden Talingweide en Snipweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



18.   Sternweide - De sterns of sternen zijn een groep van zeevogels, die verwant is aan de steltloperachtigen en schaarbekken en vaak wordt ondergebracht in de familie Sterns
(Sternidae). Over de indeling van de sterns is geen consensus. Soms wordt de groep tot de familie van de meeuwen (Laridae) beschouwd, soms als onderfamilie (Sterninae) of als geslachtengroep (Sternini). De meeste sterns werden vroeger ingedeeld bij het geslacht Sterna. Analyse van DNA-sequenties heeft echter geleid tot het opsplitsen van deze groep in fors aantal clades wat resulteerde in een indeling in kleinere geslachten. Sterns komen over de hele wereld voor.


Een Stern Visdief (Sterna hirundo). Bron: Wikipedia Badjoby - Eigen werk. Een Stern Visdief (Sterna hirundo). Bron: Wikipedia Badjoby - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 15 juni 1982.


    


19.   Talingweide - Een taling is een eendensoort die diverse kleine eenden omvat. De talingen zijn ingedeeld in het geslacht Anas, dat deel uitmaakt van de onderfamilie Anatinae. Deze maakt deel uit van de familie Anatidae (ook eendachtigen of eenden, ganzen en zwanen genoemd).


Anas platyrhynchos (Wilde eend). Bron: Wikipedia. Anas platyrhynchos (Wilde eend). Bron: Wikipedia.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.
Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 15 juni 1982.


Woning aan het Schonenburgseind 18 naast De Beun in 1990-2000. Huizen behorend in de bouwstijl van de buurt De Weiden. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 46969, 69. Woning aan het Schonenburgseind 18 naast De Beun in 1990-2000. Huizen behorend in de bouwstijl van de buurt De Weiden. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 46969, 69.



20.   Zwanenweide - Zwanen zijn de grootste watervogels uit de onderfamilie Anserinae (zwanen en ganzen). Op een na worden alle soorten in het geslacht Cygnus
ingedeeld. De uitzondering is de coscorobazwaan (Coscoroba coscoroba), die tot het aparte geslacht Coscoroba wordt gerekend.


Oudere woningen aan de Ganzenweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Oudere woningen aan de Ganzenweide op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 13 maart 1980 en bij raadsvergadering vastgesteld op 28 mei 1980.


Knobbelzwanen (Cygnus olor). Bron: Wikipedia. Knobbelzwanen (Cygnus olor). Bron: Wikipedia.


    


In 1979 werden voor het noordoostelijke kwadrant van Houten diverse wijknamen vastgesteld.

Voor bouwprojecten in de buurt De Weiden en De Hagen werd voor de wijknaam Schonenburg gekozen. De naam werd al vanaf de achttiende eeuw gebruikt voor het land in de binnenbocht van de Lobbendijk, eerder bekend onder de naam De Blaasbalk of Blaasbalg.

De naam Schonenburg betekend de mooi gelegen versterkte boerderij. Aangezien Schonenburg geen kasteel of burcht was maar vermoedelijk wel een sterk gebouwde boerderij. Waarvan niet bekend is of het een gracht met toegangspoort heeft gehad.


Een van drie bekende kaart waarop boerderij Schonenburg aan de Lobbendijk in 1641 staat ingetekend op het land van De Blaasbalg of Blaasbalk het land ernaast heten De Weerwolf. Hier is nu de noordelijke Rondwegtunnel en ligt de spoorlijn Utrecht -'s-Hertogenbosch - Boxtel. Bron: Het Utrechts Archief 706, 1663, folio 24. Een van drie bekende kaart waarop boerderij Schonenburg aan de Lobbendijk in 1641 staat ingetekend op het land van De Blaasbalg of Blaasbalk het land ernaast heten De Weerwolf. Hier is nu de noordelijke Rondwegtunnel en ligt de spoorlijn Utrecht -'s-Hertogenbosch - Boxtel. Bron: Het Utrechts Archief 706, 1663, folio 24.



In 1995 werd de wijknaam Schonenburg bij besluit nog eens bekrachtigd. Bij herziening van de wijkindelingen en buurten in 2011 in opdracht van het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft de gemeente Houten de wijknamen die eerder waren vastgesteld bij collegebesluit van burgemeester en wethouders op dinsdag 13 maart 2012 ingetrokken.

Na deze dag werd de wijknaam Schonenburg niet meer gebruikt in de administratie.
Na dit besluit werd De Weiden een buurt van de wijk Houten Noordoost.


 

 Buurt De Velden

Buurtnaam thema: landbouw werktuigen


De Velden geportretteerd op maandag 8 mei 2006, door Sander van Scherpenzeel.

Overstroomde uiterwaarden van de IJssel bij Deventer. Zo zag ongeveer het woeste natte land in de omgeving van Houten eruit in de twaalfde- en dertiende eeuw. Bron: Wikipedia Nijeholt. Overstroomde uiterwaarden van de IJssel bij Deventer. Zo zag ongeveer het woeste natte land in de omgeving van Houten eruit in de twaalfde- en dertiende eeuw. Bron: Wikipedia Nijeholt.



1.   Het Veld - Een open, onbebost, grotendeels vlak stuk land of onontgonnen land.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 26 juni 1984.


Straatnamabord Het Veld bij de inprikker van de noordelijke Rondweg van Houten op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnamabord Het Veld bij de inprikker van de noordelijke Rondweg van Houten op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



In Houten verwijst deze straatnaam naar de vroegst schriftelijke bronnen waar wordt geschreven over velden zoals Schoneveld. Veld is de het oud Nederlandse woord met de betekenis voor 'woest onontgonnen grond', net als Mereveld. Wat 'natte woest onontgonnen grond' betekend.

Wat ook geldt voor de wijk Houten Noordoost was dat het in de twaalfde eeuw nog een onontgonnen stuk gebied (moeras) was.

Land wat dus nog de mens in cultuur gebracht moest worden voor het te gebruik als bouw- of weiland.


De noordelijke Rondweg bij inprikker Het Veld op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. De noordelijke Rondweg bij inprikker Het Veld op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


   

Inprikker Het Veld gezien vanaf de kruising met het Ploegveld en Rijfveld op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Inprikker Het Veld gezien vanaf de kruising met het Ploegveld en Rijfveld op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


      

Huizen aan het Wanveld in mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Huizen aan het Wanveld in mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



2.   Eggeveld - Een eg is een land- en tuinbouwwerktuig waarmee
grond zaaiklaar wordt gemaakt.


Een Handeg. Bron: Wikipedia Rasbak - Eigen werk. Een Handeg. Bron: Wikipedia Rasbak - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 27 december 1983.


Luchtfoto van het gebied ten noordoosten van Houten, uit het oosten, tijdens het bouwrijp maken van het terrein voor de toekomstige wijken Schonenburg en De Geer. Op de achtergrond de Polder Vechter- en Oudwulverbroek op 15 april 1981. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50133. Luchtfoto van het gebied ten noordoosten van Houten, uit het oosten, tijdens het bouwrijp maken van het terrein voor de toekomstige wijken Schonenburg en De Geer. Op de achtergrond de Polder Vechter- en Oudwulverbroek op 15 april 1981. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50133.



3.   Gaffelveld - Een hooivork, ook wel gaffel/gavel genoemd, is een landbouwwerktuig waarmee zaken als hooi en stro op een eenvoudige wijze handmatig kunnen worden verplaatst.

Het gereedschap heeft de vorm van een vork. Een hooivork heeft een lange steel met 2 of 3 scherpe tanden om hooi of stro in de vorm van een los product of als pak/baal te verplaatsen. Een lange steel (soms zelfs meer dan 2 meter) is nodig om de hoeveelheid hooi of stro hoog op een hooiwagen te kunnen werpen. De hooivork lijkt op de mestvork, maar er zijn verschillen. Een mestvork heeft meestal 4 scherpe tanden en een kortere steel, soms met een handgreep.


Hooivork met drie tanden. Bron: Wikipedia. Hooivork met drie tanden. Bron: Wikipedia.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 26 juni 1984


    

Straatnaambord Haarspitveld op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord Haarspitveld op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.

 

    


4.   Haarspitveld - Een haarspit is een draagbaar aambeeld voor het haren van een zeis of zicht, in combinatie met een haarhamer.


Haarhamer met haarspit. Bron: Wikipedia Rasbak - Eigen werk. Haarhamer met haarspit. Bron: Wikipedia Rasbak - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.


Luchtfoto van het gebied ten noordoosten van Houten, uit het zuiden, tijdens het bouwrijp maken van het terrein voor de toekomstige wijken Schonenburg en De Geer. Op de achtergrond de Polder Vechter- en Oudwulverbroek op 15 april 1981. Bron; Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50131. Luchtfoto van het gebied ten noordoosten van Houten, uit het zuiden, tijdens het bouwrijp maken van het terrein voor de toekomstige wijken Schonenburg en De Geer. Op de achtergrond de Polder Vechter- en Oudwulverbroek op 15 april 1981. Bron; Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50131.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 26 juni 1984


Haarspitten. Bron: Wikipedia Arakrys. Haarspitten. Bron: Wikipedia Arakrys.


   


5.   Halsterveld - Een halster is een hulpmiddel om paarden aan de hand mee te leiden en om paarden tijdens de verzorging mee vast te zetten. Een halster kan uit diverse materialen bestaan zoals leer, touw of nylon. Halsters kunnen ook gebruikt worden voor andere huisdieren zoals koeien, schapen en ezels.

Het halster moet niet verward worden met een hoofdstel. Een halster heeft geen bit (mondstuk), terwijl een hoofdstel dit meestal wel heeft, waardoor het halster niet gebruikt wordt bij het berijden van paarden.


Paard met halster. Bron: Selena N.. Paard met halster. Bron: Selena N..



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 26 juni 1984.


       

Straatnaambord Halsterveld op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord Halsterveld op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


huizen aan het Mathaakveld in mei 2020. Foto:Sander van Scherpenzeel. huizen aan het Mathaakveld in mei 2020. Foto:Sander van Scherpenzeel.


Plein aan het Halsterveld in mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Plein aan het Halsterveld in mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


Houten Noordoost vanuit de lucht gezien in 1988. Collectie: gemeente Houten. Houten Noordoost vanuit de lucht gezien in 1988. Collectie: gemeente Houten.


    


6.   Jukveld - Een juk is een houten balk, met een bepaalde pasvorm, die op de schouder wordt gedragen om een last te verplaatsen. Aan beide uiteindes zit een haak of een inkeping, waaraan een touw of een ketting met een mand of een emmer kan worden bevestigd.

Een juk met twee emmers water is in Nederland het traditionele beeld. Jukken worden in Azië nog steeds gebruikt, bijvoorbeeld op het platteland voor de oogst en in de steden voor ambulante handel. Een juk voor dieren wordt gebruikt om twee trekdieren, zoals twee ossen, paarsgewijs voor een voertuig zoals een kar of een wagen te spannen.


Een dienstmeid met een juk. Bron: Wikipedia Juk. Een dienstmeid met een juk. Bron: Wikipedia Juk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 27 december 1983


    

Straatnaambord Mathaakveld op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord Mathaakveld op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


Luchtfoto van het gemeentehuis te Houten (Standerdmolen 8, later kantoorgebouw de Sijnsmeester) op 31 maart 1982. In 2019 werd het linker noordelijke gedeelte van het gebouw omgebouwd naar vrije sectorwoningen waardoor het complete gebouw zijn unieke jaren zeventig architectuur verloor. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50148. Luchtfoto van het gemeentehuis te Houten (Standerdmolen 8, later kantoorgebouw de Sijnsmeester) op 31 maart 1982. In 2019 werd het linker noordelijke gedeelte van het gebouw omgebouwd naar vrije sectorwoningen waardoor het complete gebouw zijn unieke jaren zeventig architectuur verloor. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50148.


Ossen met een juk. Bron: Wikipedia Cgoodwin - Eigen werk. Ossen met een juk. Bron: Wikipedia Cgoodwin - Eigen werk.


Woningen aan de Meervalsloot in mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Woningen aan de Meervalsloot in mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


 


7.   Mathaakveld - Een pikhaak, berhaak of mathaak is een landbouwwerktuig dat gebruikt wordt in combinatie met een zicht. Het bestaat uit een dunne, smalle houten steel van ongeveer 60 tot 100 cm met, een licht gebogen (smeed)ijzeren haak van circa 15 tot max. 30 cm loodrecht erop. De steel van de pikhaak is soms voorzien van een gleuf waardoorheen het blad van de zicht kon worden gestoken om zicht en pikhaak gemakkelijk op de schouder te kunnen dragen.


Zicht met haak (berhaak, mathaak, pikhaak) Bron: Wikipedia Gijs Sterks. Zicht met haak (berhaak, mathaak, pikhaak) Bron: Wikipedia Gijs Sterks.



Dikwijls eindigde de steel op een punt om de haak in de grond te kunnen steken. Het werd gebruikt door een pikker om graan te maaien in combinatie met de zicht. Het graan werd ermee samengerold. Daarna werd dit graan samengebonden door bindsters met een handje halmen tot een schoof (garf, garve of korenschoof). Deze schoven werden dan te drogen gezet, door meerdere schoven tegen elkaar te plaatsen tot een hok.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 26 juni 1984


   

Luchtfoto van het oostelijke deel van Houten, uit het westen, met de in aanleg zijnde wijken Wernaar en Rijsburg. Rechts de Odijkseweg op 13 juni 1983. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50192. Luchtfoto van het oostelijke deel van Houten, uit het westen, met de in aanleg zijnde wijken Wernaar en Rijsburg. Rechts de Odijkseweg op 13 juni 1983. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50192.


    


8.   Ploegveld - De ploeg is een landbouwwerktuig dat in de  akkerbouw wordt gebruikt om de grond, waarin het gewas wordt gezaaid of geplant, te keren, te verkruimelen en proper te maken.


Het Rijfveld gezien richting het noorden met op de achtergrond inprikker Het Veld aan de Rondweg van Houten in mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Het Rijfveld gezien richting het noorden met op de achtergrond inprikker Het Veld aan de Rondweg van Houten in mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.


Wielploeg getrokken door een dubbelspan. Bron: Wikipedia Ralf Roletschek. Wielploeg getrokken door een dubbelspan. Bron: Wikipedia Ralf Roletschek.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 27 december 1983.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 26 juni 1984.


Een wielploeg met ossen. Bron: Wikipedia Ploeg. Een wielploeg met ossen. Bron: Wikipedia Ploeg.



9.   Rijfveld - Een hark, raak, rijf, rakel of gritsel (Vlaams) is een stuk tuingereedschap dat gebruikt kan worden om een deel van de tuin dat al grof geëgaliseerd is fijner te egaliseren. Daarnaast kan een bladhark gebruikt worden als een soort bezem om gevallen blad of afgemaaid gras van het gazon te vegen. Ook is er een grashark, die gebruikt wordt bij de winning van gras en hooi.


Houten hark. Bron: Wikipedia Chmee2 - Eigen werk. Houten hark. Bron: Wikipedia Chmee2 - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.


Bladhark (rechts). Bron: Wikipedia Fg2 - Eigen werk. Bladhark (rechts). Bron: Wikipedia Fg2 - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 26 juni 1984


      

Links huizen aan het Rijfveld gezien richting het zuiden gezien in mei 2020.Foto: Sander van Scherpenzeel. Links huizen aan het Rijfveld gezien richting het zuiden gezien in mei 2020.Foto: Sander van Scherpenzeel.


    


10.   Schepelveld - Een schop, schep, schepel of schup is een stuk gereedschap, tuingereedschap dat gebruikt wordt voor graafwerk en voor het verplaatsen van zand, grind, grond of ander los materiaal, zoals graan. De schop heeft in hoofdzaak twee delen: het blad en de steel. Een schop met een holling, waardoor grond er goed op blijft liggen, wordt gebruikt voor het opscheppen.


Links een schop met recht blad, rechts een schop met gebogen blad. Bron:Wikipedia Rasbak - Eigen werk. Links een schop met recht blad, rechts een schop met gebogen blad. Bron:Wikipedia Rasbak - Eigen werk.



Men kan er prima grond mee verplaatsen. Om een stuk grond af te steken of om het begin van een kuil te maken is een spade of een schop met een recht blad echter beter geschikt. Ook de steel van deze twee scheppen is verschillend. Voor het makkelijk opscheppen is een kortere steel nodig dan bij het spitten.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari
1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 26
juni 1984.


Een Sikkel. Bron: Wikipedia Chmee2 - Eigen werk. Een Sikkel. Bron: Wikipedia Chmee2 - Eigen werk.



11.   Sikkelveld - Een sikkel is een primitief, halvemaanvormig landbouwwerktuig dat dient om gras en graan mee af te snijden. Het is een van de oudste gereedschappen van de mens.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari
1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.


Een Sikkel. Bron: Wikipedia Magnus. Een Sikkel. Bron: Wikipedia Magnus.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 26
juni 1984.


Luchtfoto van het gebied ten noordoosten van Houten, uit het zuidoosten, tijdens het bouwrijp maken van het terrein voor de toekomstige wijken Schonenburg en De Geer. Op de achtergrond de Polder Vechter- en Oudwulverbroek op 15 april 1981. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer 50132. Luchtfoto van het gebied ten noordoosten van Houten, uit het zuidoosten, tijdens het bouwrijp maken van het terrein voor de toekomstige wijken Schonenburg en De Geer. Op de achtergrond de Polder Vechter- en Oudwulverbroek op 15 april 1981. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer 50132.


   


12.   Strekelveld - Een zeis of strekel is een landbouwhandwerktuig om  grassen, graan of ruigte te maaien. Het bestaat uit een lang, gebogen, stalen mes dat bevestigd is aan een lange houten of metalen steel met doorgaans twee handvatten. De zeis ontstond in de oudheid uit de sikkel en verspreidde zich in de middeleeuwen over Europa. 


Zeis scherpen met strekel. Bron: Wikipedia Hollanmatej - Eigen werk. Zeis scherpen met strekel. Bron: Wikipedia Hollanmatej - Eigen werk.



In de 18e eeuw werd de zeis het voornaamste werktuig om grassen en granen te maaien. Vanaf de 19e eeuw werd hij vervangen door mechanische werktuigen. De zeis is nog op kleine schaal in gebruik in Europa, Amerika en delen van Azië op plaatsen waar machines niet bij kunnen of als duurzaam alternatief voor machines.


Straatnaamborden Haarspitveld en Wanveld op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaamborden Haarspitveld en Wanveld op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari
1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 26
juni 1984.


Luchtfoto van Het Rond te Houten, uit het zuiden, met enkele omliggende wijken: rechts op de voorgrond De Molenzoom en op de achtergrond Schonenburg op 24 juli 1984. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50173. Luchtfoto van Het Rond te Houten, uit het zuiden, met enkele omliggende wijken: rechts op de voorgrond De Molenzoom en op de achtergrond Schonenburg op 24 juli 1984. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50173.



13.   Wanveld - Een wan is een platte, gevlochten mand, waarmee na het dorsen het graan omhoog gegooid worden, waarna de wind het lichte kaf wegblaast en de zware graankorrels terugvallen in de wan. Deze bewerking heet wannen. Het wannen met een wan is de oudste methode voor
het scheiden van de graankorrels van het kaf. Tegenwoordig wordt het machinaal in dezelfde
werkgang als het oogsten gedaan met een maaidorser.


Schonen met een wan. Bron: Wikipedia Jean-François Millet. Schonen met een wan. Bron: Wikipedia Jean-François Millet.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari
1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 26
juni 1984.

Bij besluit van college van Burgemeester en Wethouders vastgesteld op 2
oktober 1984.


Een wan. Bron: Wikipedia Rasbak - Eigen werk. Een wan. Bron: Wikipedia Rasbak - Eigen werk.


De noordelijke Rondweg ter hoogte van de buurt De Weiden op een winterdag in ca, 1981-1982. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 50206, 121. De noordelijke Rondweg ter hoogte van de buurt De Weiden op een winterdag in ca, 1981-1982. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 50206, 121.


       


14.   Zeisveld - Een zeis is een landbouwhandwerktuig om grassen, graan of ruigte te maaien. Het bestaat uit een lang, gebogen, stalen mes dat bevestigd is aan een lange houten of metalen steel met doorgaans twee handvatten.


Vadertje Tijd met zeis en zandloper. Bron: Wikipedia Zeis. Vadertje Tijd met zeis en zandloper. Bron: Wikipedia Zeis.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari
1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 26
juni 1984.


Straatnaambord Zeisveld op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord Zeisveld op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



15.   Zichtveld - Een zicht of pik is een landbouwwerktuig voor het maaien van graan dat het midden houdt tussen een zeis en een sikkel. Het is niet duidelijk of de zicht is afgeleid van beide werktuigen, of dat het een eigen ontstaansgeschiedenis heeft. Een zicht en een sikkel worden met één hand  gehanteerd, een zeis met twee handen.


Zicht met nog zichtbare smidsporen, opgesteld in de maaihaak. Bron: Wikipedia De Alupus - Eigen werk. Zicht met nog zichtbare smidsporen, opgesteld in de maaihaak. Bron: Wikipedia De Alupus - Eigen werk.



De zicht heeft een gebogen, smeedijzeren of stalen blad dat haaks op een korte houten steel bevestigd is. In tegenstelling tot het zeisblad blijft het naar de punt toe breder, om bij het slaan beter in evenwicht te blijven en zo gemakkelijker horizontaal te kunnen kappen.


Luchtfoto van de bouw van de wijk de Velden met linksonder Het Rond en rechts de Odijkseweg in 1980-1982. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 50354, 121. Luchtfoto van de bouw van de wijk de Velden met linksonder Het Rond en rechts de Odijkseweg in 1980-1982. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 50354, 121.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari
1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 26
juni 1984.


Zicht en pikhaak. Bron: Wikipedia Gijs Sterks. Zicht en pikhaak. Bron: Wikipedia Gijs Sterks.


    


In 1979 werden voor de noordoostelijke kwadrant van Houten diverse wijknamen vastgesteld.

Voor bouwprojecten in de buurt De Velden en De Sloten werd voor de wijknaam De Geer gekozen. De naam De Geer was al vanaf de vijftiende eeuw gangbaar voor dit gebied.

Een geer is een stuk land die tapstoelopend aan één zijde met een bocht aan de grens van bijvoorbeeld een sloot naar de andere hoek van het perceel loopt en zo het land omsluit.

Drie boerderijen in dit gebied zowel aan de west als oostkant van de spoorlijn Utrecht - 's-Hertogenbosch hadden de naam De Geer in zich. 

Boerderij De Geer aan de Binnenweg die in 1983 is gesloopt.

De boerderij met vijf namen De Geer of Reumsthofstede, Klein Wulven, St. Hubertsgerecht of Dijkhoeve die gesloopt is in 1980 en lag op de hoek van de Lobbendijk met het Imkerseind en Imkerspad.


Boerderij De Grote Geer in 1972, getekend door Peter Koch. Heden gelegen aan de Snoeksloot 54, 56 en 58. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 54125, 125. Boerderij De Grote Geer in 1972, getekend door Peter Koch. Heden gelegen aan de Snoeksloot 54, 56 en 58. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 54125, 125.



De nog enige boerderij in Houten Noordoost binnen de Rondweg is boerderij De Grote Geer die onderdeel uitmaakte van het geerterrein. De naam De Grote Geer kwam pas in de loop van de negentiende eeuw voor het eerst voor in de geschriften voor.

Eertijds werd hij ook wel De Geer genoemd. Van 1986 tot 2018 zat er een brasserie in het vroegere bakhuis van De Grote Geer, genaamd De Kleine Geer. Met zijn tegenovergestelde naam van het naast gelegen hoofdgebouw. Sinds 1973 was boerderij De Grote Geer met landerijen in eigendom van de gemeente Houten.

Tijdens de Kredietcrisis en Eurocrisis in de jaren 2010 - 2014 stond het hoofdgebouw leeg wat reeds in de jaren tachtig en negentig als Sociaal Cultureel Centrum had gediend.


Kadastrale ondergrond van het gebied ten noorden van de kern Houten: verkaveling in onderdelen ten behoeve van de aankoop van het gebied van De Grote Geer in 1971. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 54624, 130. Kadastrale ondergrond van het gebied ten noorden van de kern Houten: verkaveling in onderdelen ten behoeve van de aankoop van het gebied van De Grote Geer in 1971. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 54624, 130.



Bij de bezuinigingen had de gemeente Houten het hoofdgebouw gesloten als bezuinigingsmaatregel. De pachter van het bakhuis De Kleine Geer baten in de laatste jaren tot 2018 de brasserie uit.

In 2018 verkocht de gemeente Houten de boerderij aan een projectontwikkelaar die er diverse huizen en een gezinsvervangend tehuis erop gingen realiseren.

In 1995 werd wijknaam De Geer bij besluit nog eens bekrachtigd. Bij herziening van de wijkindelingen en buurten in 2011 in opdracht van het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft de gemeente Houten de wijknamen die eerder waren vastgesteld bij collegebesluit van burgemeester en wethouders op dinsdag 13 maart 2012 ingetrokken.

Na deze dag werd de wijknaam De Geer niet meer gebruikt in de administratie. 

Na dit besluit werd De Velden een buurt van de wijk Houten Noordoost.


 

Buurt De Sloten 

Buurtnaam thema: waterdieren in en om de sloot


De Sloten geportretteerd op maandag 8 mei 2006, door Sander van Scherpenzeel.


1.   De Sloot - Een sloot is een gegraven watergang die dient om overtollig water af te voeren om wateroverlast te voorkomen, en is breder dan een greppel en smaller dan een gracht. Een sloot is een onderdeel van de waterhuishoudkundige infrastructuur. Het via sloten afgevoerde water wordt elders weggepompt. Het is belangrijk dat de doorstroming van het water onbelemmerd is. Hiervoor worden sloten bij de schouw gecontroleerd.


Plantengroei in een sloot, met rechts pijlkruid. Bron: Wikipedia Sloot. Plantengroei in een sloot, met rechts pijlkruid. Bron: Wikipedia Sloot.



Bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.

Het achtervoegsel sloot in het buurtthema van de buurt De Sloten gaat terug op de laag gelegen ligging van de wijk Houten Noordoost. Een deel van de wijk ligt in de polder Vechter- en Oudwulverbroek wat al ruim 2000 jaar geleden een oude rijnarm vormde en iets latere tijden een laag gelegen moeras was.


     

Inprikker De Sloot gezien vanaf de Snoeksloot richting het noordoosten gezien op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Inprikker De Sloot gezien vanaf de Snoeksloot richting het noordoosten gezien op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


Straatnaambord De Sloot op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord De Sloot op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


De Snoeksloot gezien richting het noorden met op de achtergrond inprikker De Sloot en de straat Salamandersloot op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. De Snoeksloot gezien richting het noorden met op de achtergrond inprikker De Sloot en de straat Salamandersloot op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


Straatnaambord Baarssloot, rechts op de achtergrond boerderij De Grote Geer op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord Baarssloot, rechts op de achtergrond boerderij De Grote Geer op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


     


2.   Aalsloot - De paling, ook wel aal of vollediger Europese aal (Anguilla anguilla), is een straalvinnige vis die behoort tot de familie echte palingen (Anguillidae).De soort is een trekvis. Deze bruin tot grijsachtig gekleurde vis heeft een zeer langwerpig lichaam dat meer dan een meter lang kan worden. Door de karakteristieke lichaamsbouw, lage rugkam en nauwelijks zichtbare schubben is deze gemakkelijk van andere vissen te onderscheiden.


Een Aal of Paling. Bron: Wikipedia Paling. Een Aal of Paling. Bron: Wikipedia Paling.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983.

Bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 27 december 1983.


Luchtfoto vanuit het zuiden van het oostelijke deel van de kern Houten, aangeboden ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum van de woningbouwvereniging Dr. Schaepman in 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 105242, 116. Luchtfoto vanuit het zuiden van het oostelijke deel van de kern Houten, aangeboden ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum van de woningbouwvereniging Dr. Schaepman in 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 105242, 116.



3.   Baarssloot - De baars (Perca fluviatilis) is een vis uit de vissenfamilie Echte baarzen (Percidae), die in de Benelux inheems voorkomt. Verwanten van deze soort zijn onder andere de snoekbaars en de pos.


Een Baars. Bron: Wikipedia Baars. Een Baars. Bron: Wikipedia Baars.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.
Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 27 december 1983.



Straatnaambord Blieksloot gezien vanaf de Meervalsloot op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord Blieksloot gezien vanaf de Meervalsloot op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.




4.   Blieksloot - De kolblei, blei of bliek (Blicca bjoerkna) is een zoetwatervis die tot de karperachtigen behoort.


Een bliekvis. Bron: Wikipedia Viridiflavus - Eigen werk. Een bliekvis. Bron: Wikipedia Viridiflavus - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.


         


5.   Brasemsloot - De brasem (Abramis brama) is een vis die behoort tot de familie van de Cyprinidae. Het is een van de talrijkste vissen van Nederland en door zijn gewicht vaak de belangrijkste vis qua biomassa. De maximale lengte is 90 cm. Een Duitse recordvis uit 2000 was 85 cm lang en woog zeven kg. Het Nederlands record met de hengel gevangen brasem staat volgens de BNRZ (Beet Nederlandse Recordlijst Zoetwatervissen) op 77 cm.

Deze vis woog 7280 gram. Normale lengten zitten in het bereik van 40 tot 60 cm en brasems boven de 70 cm komen alleen in specifieke omstandigheden met een lage stand aan brasem voor.


Een Brasem. Bron: Wikipedia Brasem. Een Brasem. Bron: Wikipedia Brasem.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 26 november 2019.

De Brasemsloot in een kleine nieuwbouwbuurt gerealiseerd bij boerderij De Grote Geer. Wat in 2020 en 2021 werd gebouwd. In de boerderij werd een gezinsvervangend tehuis gevestigd.
Bij De Grote Geer werden nog diverse andere huizen gerealiseerd.


   

Bedrijventerrein De Molenzoom met De Molen in ontwikkeling vanuit het het zuiden gezien in 1990. Met in het midden het Racketcentrum Houten. Met links daarvan nog een oude crossfietsbaan. Rechtsonder een loods van de gemeente Houten achter de huizen van het Stationserf. Links de spoorwegovergang in de Vlierweg en Standerdmolen (<1981 Odijkseweg). In het landschap diverse boomgaarden waar al diverse stukjes van af waren gesnoept voor het oprichten van kantoorgebouwen. Foto: Collectie gemeente Houten. Bedrijventerrein De Molenzoom met De Molen in ontwikkeling vanuit het het zuiden gezien in 1990. Met in het midden het Racketcentrum Houten. Met links daarvan nog een oude crossfietsbaan. Rechtsonder een loods van de gemeente Houten achter de huizen van het Stationserf. Links de spoorwegovergang in de Vlierweg en Standerdmolen (<1981 Odijkseweg). In het landschap diverse boomgaarden waar al diverse stukjes van af waren gesnoept voor het oprichten van kantoorgebouwen. Foto: Collectie gemeente Houten.


Straatnaambord Karpersloot op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord Karpersloot op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


     


6.   Karpersloot - De Europese karper (Cyprinus carpio), ook wel gewoon karper, is een beenvis uit de orde van karperachtigen. De vis kan tot 120 cm lang worden De karper is herkenbaar aan zijn 4 baarddraden, twee korte op de bovenlip, twee lange in de mondhoeken en de lange rugvin met zeer sterke eerste vinstralen. In de natuur kan hij 30 tot 40 jaar worden.


Jongen met gevangen karper. Nederlandse rivierschub. Bron: Wikipedia Turnip88 - Eigen werk. Jongen met gevangen karper. Nederlandse rivierschub. Bron: Wikipedia Turnip88 - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.


Luchtfoto van Het Rond te Houten, met omliggende straten, uit het noordoosten op 30 mei 1985. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50204. Luchtfoto van Het Rond te Houten, met omliggende straten, uit het noordoosten op 30 mei 1985. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50204.



7.   Kikkersloot - Kikkers (Anura) zijn een van de drie groepen van amfibieën, naast de salamanders (Caudata) en de wormsalamanders (Gymnophiona). Kikkers zijn hiervan verreweg de grootste groep; van de ongeveer 7790 soorten amfibieën behoort grofweg 88% tot de kikkers. Er zijn tegenwoordig ruim 6860 verschillende soorten kikkers beschreven. Kikkers hebben een vrijwel wereldwijde verspreiding en leven in sterk uiteenlopende habitats.


Middelste groene kikker (elophylax lessonae). Bron: Wikipedia Leo Bogert - Eigen werk. Middelste groene kikker (elophylax lessonae). Bron: Wikipedia Leo Bogert - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.


Een Kanaalmeerval. Bron: Wikipedia Meerval. Een Kanaalmeerval. Bron: Wikipedia Meerval.



8.   Meervalsloot - De meervallen (Siluridae) zijn een familie van vissen uit de orde eervalachtigen. De familie wordt ook wel echte meervallen of typische meervallen genoemd. Er zijn namelijk ook andere families die meervallen worden genoemd, zoals de pantsermeervallen en de harnasmeervallen. Meervallen zijn middelgrote tot grote soorten;

sommige exemplaren kunnen 3,5 meter bereiken. Een bekende soort is de Europese meerval (Silurus glanis), die in Nederland en België zeldzaam is maar niet meer op de rode lijst staat.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.


De vuursalamander (Salamandra salamandra) komt ook voor in België en Nederland. Bron: Wikipedia Jean-Marc Pascolo - Eigen werk. De vuursalamander (Salamandra salamandra) komt ook voor in België en Nederland. Bron: Wikipedia Jean-Marc Pascolo - Eigen werk.



9.   Salamandersloot - Salamanders (Caudata) zijn een groep van gewervelde dieren die behoren tot de orde amfibieën. De andere amfibieën behoren tot de kikkers (Anura) en de wormsalamanders (Gymnophiona). Vroeger werd ook wel de naam Urodela gebruikt voor de salamanders, maar deze naam is verouderd.

De wetenschappelijke naam Caudata betekent staartdragend, verwijzend naar de relatief lange staart. Ook de verouderde naam Urodela heeft een dergelijke betekenis. De naam salamander is afgeleid uit het Perzische sām - andarūn wat vrij vertaald vuur van binnen betekent.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.


   

Appartementen aan de Blieksloot op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Appartementen aan de Blieksloot op vrijdag 8 mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



10.   Snoeksloot - De snoek (Esox lucius) is een grote zoetwatervis uit de familie van de snoeken (Esocidae). Het is een van de roofvissen die in België en Nederland voorkomen. De snoek is daarnaast in delen van Europa, Azië en Noord-Amerika te vinden. De snoek is een zoetwatervis en heeft een karakteristieke, torpedoachtige lichaamsbouw. Snoeken kunnen 15 jaar oud worden.


Volwassen snoek in een aquarium in Wenen. Bron: Wikipedia Georg Mittenecker. Volwassen snoek in een aquarium in Wenen. Bron: Wikipedia Georg Mittenecker.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 27 december 1983.


Straatnaambord Snoeksloot in mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord Snoeksloot in mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


Voorgevel en entree portaal van boerderij De Grote Geer vanuit het noorden gezien vanaf de Snoeksloot net voor de renovatie van de boerderij in mei 2020. Heden gelegen aan de Snoeksloot 54, 56 en 58. Foto: Sander van Scherpenzeel. Voorgevel en entree portaal van boerderij De Grote Geer vanuit het noorden gezien vanaf de Snoeksloot net voor de renovatie van de boerderij in mei 2020. Heden gelegen aan de Snoeksloot 54, 56 en 58. Foto: Sander van Scherpenzeel.


Het hoofdhuis van De Grote Geer vanuit het noorden gezien vanaf de Snoeksloot net voor de renovatie in mei 2020. Heden gelegen aan de Snoeksloot 54, 56 en 58. Foto: Sander van Scherpenzeel. Het hoofdhuis van De Grote Geer vanuit het noorden gezien vanaf de Snoeksloot net voor de renovatie in mei 2020. Heden gelegen aan de Snoeksloot 54, 56 en 58. Foto: Sander van Scherpenzeel.


Letters van 'Eetcafé De Kleine Geer' die tot 2018 gevestigd was in het bakhuis van boerderij De Grote Geer aan de Snoeksloot. Foto in mei 2020 gemaakt tijdens de renovatie van de boerderij. Heden gelegen aan de Snoeksloot 54, 56 en 58. Foto: Sander van Scherpenzeel. Letters van 'Eetcafé De Kleine Geer' die tot 2018 gevestigd was in het bakhuis van boerderij De Grote Geer aan de Snoeksloot. Foto in mei 2020 gemaakt tijdens de renovatie van de boerderij. Heden gelegen aan de Snoeksloot 54, 56 en 58. Foto: Sander van Scherpenzeel.


Boerderij De Grote Geer. Heden gelegen aan de Snoeksloot 54, 56 en 58. De boerderij en het zomerhuis schuin van voren gezien met links de weg De Snoeksloot en nieuwe woningen in 1986. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 43395, 16. Boerderij De Grote Geer. Heden gelegen aan de Snoeksloot 54, 56 en 58. De boerderij en het zomerhuis schuin van voren gezien met links de weg De Snoeksloot en nieuwe woningen in 1986. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 43395, 16.


De oostgevel van boerderij De Grote Geer net voor de renovatie in mei 2020. Heden gelegen aan de Snoeksloot 54, 56 en 58. Foto: Sander van Scherpenzeel. De oostgevel van boerderij De Grote Geer net voor de renovatie in mei 2020. Heden gelegen aan de Snoeksloot 54, 56 en 58. Foto: Sander van Scherpenzeel.


Boerderij De Grote Geer. Gezicht op de voorgevel en de linkerzijgevel van het voorhuis van de boerderij en op de voorgevel van het zomerhuis. Op de voorgrond is te zien dat men begonnen is met het bouwrijp maken van het gebied in 1984. Heden gelegen aan de Snoeksloot 54, 56 en 58. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht, 353, 43394, 16. Boerderij De Grote Geer. Gezicht op de voorgevel en de linkerzijgevel van het voorhuis van de boerderij en op de voorgevel van het zomerhuis. Op de voorgrond is te zien dat men begonnen is met het bouwrijp maken van het gebied in 1984. Heden gelegen aan de Snoeksloot 54, 56 en 58. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht, 353, 43394, 16.


Huizen aan de Snoeksloot 34 tot 48 in mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Huizen aan de Snoeksloot 34 tot 48 in mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


    

Straatnaambord Voornsloot met nummer aanduiding in mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Straatnaambord Voornsloot met nummer aanduiding in mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.


Luchtfoto van Het Rond te Houten, met omliggende straten, uit het noordwesten op 30 mei 1985. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50205. Luchtfoto van Het Rond te Houten, met omliggende straten, uit het noordwesten op 30 mei 1985. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50205.

*

   


11.   Voornsloot - Voorn is een verzamelnaam voor een aantal vissoorten behorende tot de eigenlijke karpers (Cyprinidae). Voorn wijst niet op een apart geslacht, familie of soort, maar is een naam in de volks- en vissersmond gebruikt voor een aantal vissen die gelijkaardige kenmerken hebben. Zo hebben, op de serpeling en de bittervoorn na, de meeste voorns oranje of roodachtige vinnen. Bijna allemaal worden ze best bevist op ofwel half water (tussen oppervlakte en bodem) of aan de oppervlakte. De term voorn komt enkel in het Nederlands voor en kent geen vertalingen.


Blankvoorn Bron: Wikipedia Voorn. Blankvoorn Bron: Wikipedia Voorn.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.


Huizen aan de Kievitweide met links een watergang in mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel. Huizen aan de Kievitweide met links een watergang in mei 2020. Foto: Sander van Scherpenzeel.



12.   Zeeltsloot - De zeelt (Tinca tinca), ook gekend onder de naam louw, is een vis, die tot de karperachtigen behoort en tot ca 70 cm lang kan worden.


Vrouwtje zeelt (Tinca tinca). Bron: Wikipedia Viridiflavus - Eigen werk. Vrouwtje zeelt (Tinca tinca). Bron: Wikipedia Viridiflavus - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 18 januari 1983 en bij raadsvergadering vastgesteld op 25 januari 1983.


    


In 1979 werden voor de noordoostelijke kwadrant van Houten diverse wijknamen vastgesteld.

Voor bouwprojecten in de buurt De Sloten en De Velden werd voor de wijknaam De Geer gekozen. De naam De Geer was al vanaf de vijftiende eeuw gangbaar voor dit gebied.

Een geer is een stuk land die tapstoelopend aan één zijde met een bocht aan de grens van bijvoorbeeld een sloot naar de andere hoek van het perceel loopt en zo het land omsluit.

Drie boerderijen in dit gebied zowel aan de west als oostkant van de spoorlijn Utrecht - 's-Hertogenbosch hadden de naam De Geer in zich. 

Boerderij De Geer aan de Binnenweg die in 1983 is gesloopt.

De boerderij met vijf namen De Geer of Reumsthofstede, Klein Wulven, St. Hubertsgerecht of Dijkhoeve die gesloopt is in 1980 en lag op de hoek van de Lobbendijk met het Imkerseind en Imkerspad.


Boerderij De Grote Geer in 1972, getekend door Peter Koch. Heden gelegen aan de Snoeksloot 54, 56 en 58. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 54125, 125. Boerderij De Grote Geer in 1972, getekend door Peter Koch. Heden gelegen aan de Snoeksloot 54, 56 en 58. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 54125, 125.



De nog enige boerderij in Houten Noordoost binnen de Rondweg is boerderij De Grote Geer die onderdeel uitmaakte van het geerterrein. De naam De Grote Geer kwam pas in de loop van de negentiende eeuw voor het eerst voor in de geschriften voor.

Eertijds werd hij ook wel De Geer genoemd. Van 1986 tot 2018 zat er een brasserie in het vroegere bakhuis van De Grote Geer, genaamd De Kleine Geer. Met zijn tegenovergestelde naam van het naast gelegen hoofdgebouw. Sinds 1973 was boerderij De Grote Geer met landerijen in eigendom van de gemeente Houten.

Tijdens de Kredietcrisis en Eurocrisis in de jaren 2010 - 2014 stond het hoofdgebouw leeg wat reeds in de jaren tachtig en negentig als Sociaal Cultureel Centrum had gediend.


Kadastrale ondergrond van het gebied ten noorden van de kern Houten: verkaveling in onderdelen ten behoeve van de aankoop van het gebied van De Grote Geer in 1971. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 54624, 130. Kadastrale ondergrond van het gebied ten noorden van de kern Houten: verkaveling in onderdelen ten behoeve van de aankoop van het gebied van De Grote Geer in 1971. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 54624, 130.



Bij de bezuinigingen had de gemeente Houten het hoofdgebouw gesloten als bezuinigingsmaatregel. De pachter van het bakhuis De Kleine Geer baten in de laatste jaren tot 2018 de brasserie uit.

In 2018 verkocht de gemeente Houten de boerderij aan een projectontwikkelaar die er diverse huizen en een gezinsvervangend tehuis erop gingen realiseren.

In 1995 werd wijknaam De Geer bij besluit nog eens bekrachtigd. Bij herziening van de wijkindelingen en buurten in 2011 in opdracht van het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft de gemeente Houten de wijknamen die eerder waren vastgesteld bij collegebesluit van burgemeester en wethouders op dinsdag 13 maart 2012 ingetrokken.

Na deze dag werd de wijknaam De Geer niet meer gebruikt in de administratie. 

Na dit besluit werd De Sloten een buurt van de wijk Houten Noordoost.


 

Buurt De Bermen

Buurtnaam thema: vlindersoorten


De Velden geportretteerd op dinsdag 25 april 2006, door Sander van Scherpenzeel.

        

Tussen 1979 en 2012 was de wijknaam Rijsbrug onderverdeedl in twee buurten, te weten de buurt De Bermen en De Akkers. Na 2012 is de wijknaam Rijsbrug opgeheven en werden de buurten de Akkers en de Bermen onderdeel van de wijk Houten Noordoost. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353. Tussen 1979 en 2012 was de wijknaam Rijsbrug onderverdeedl in twee buurten, te weten de buurt De Bermen en De Akkers. Na 2012 is de wijknaam Rijsbrug opgeheven en werden de buurten de Akkers en de Bermen onderdeel van de wijk Houten Noordoost. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353.


    


1.   De Berm - Een berm is een strook grond langs een weg, die meestal jaarlijks éénmaal of enkele malen wordt gemaaid en die begroeid is met grasachtige en kruidachtige planten. Vaak zijn bermen ook beplant met bomen, we spreken dan van een laan of een alleen (met een dubbele rij bomen aan weerszijden). Ook is de berm soms verhard met behulp van grasbetonblokken.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 12 december 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 19 december 1989.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 2 maart 2010.


Slootberm langs fietspad. Bron: Wikipedia Rasbak - Eigen werk. Slootberm langs fietspad. Bron: Wikipedia Rasbak - Eigen werk.



Het achtervoegsel berm in het buurtthema van de wijk Houten Noordoost gaat terug op het feit dat eind jaren tachtig van de twintigste eeuw de straatnamen moesten eindigen in het achtervoegsel vlinder.


Luchtfoto van het noordoostelijke deel van Houten, uit het oosten, met de rondweg in de in aanbouw zijnde wijk De Geer. Op de voorgrond de Kooikersplas en op de achtergrond de polder Oud Wulverbroek op 24 juli 1984. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50176. Luchtfoto van het noordoostelijke deel van Houten, uit het oosten, met de rondweg in de in aanbouw zijnde wijk De Geer. Op de voorgrond de Kooikersplas en op de achtergrond de polder Oud Wulverbroek op 24 juli 1984. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50176.



Het jaar 1989 was het Nederlandse Vlinderjaar en Houten vond het wel mooi om deze kleine buurt een vlinderbuurt te noemen. Ook omdat de noordelijke Rondweg van Houten op oude kaarten van de eerste uitbreiding (1978-1987) gezien kan worden als vlindervorm. Toch vond de commissie het achtervoegsel vlinder als eindiging niet prettig in de spraak liggen. Daarom werd er nog het extra achtervoegsel van berm aan toegevoegd.


Inprikker De Berm in 1992 tijdens de bouw van de buurt De Bermen in Houten Noordoost. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48344, 51. Inprikker De Berm in 1992 tijdens de bouw van de buurt De Bermen in Houten Noordoost. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48344, 51.



Eerder was het idee van de commissie straatnaamgeving om de buurt diverse namen van sporen te geven zoals Karrespoor.


           


2.   Atalantaberm - De atalanta (Vanessa atalanta) of admiraalvlinder of nummervlinder is een van de meest voorkomende vlinders in België en Nederland. In Noord-Europa is het een van de laatste vlinders die gezien kan worden vooraleer de winter begint. In het zuiden vliegt de vlinder ook op zonnige winterdagen. De wetenschappelijke naam van de soort is voor het eerst geldig gepubliceerd in 1758 door Carl Linnaeus als Papilio atalanta.


Een Atalantavlinder. Bron: Wikipedia A.Savin (Wikimedia Commons · WikiPhotoSpace) - Eigen werk. Een Atalantavlinder. Bron: Wikipedia A.Savin (Wikimedia Commons · WikiPhotoSpace) - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 12 december 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 19 december 1989.


   

De Groenzone in aanleg met links het appartementencomplex aan de Zomervlinderberm in de winter van 1991 - 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48374, 51. De Groenzone in aanleg met links het appartementencomplex aan de Zomervlinderberm in de winter van 1991 - 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48374, 51.

 

Appartementencomplex aan de Zomervlinderberm in de winter van 1991 - 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48371, 51. Appartementencomplex aan de Zomervlinderberm in de winter van 1991 - 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48371, 51.


    


3.   Distelvlinderberm - De distelvlinder (Vanessa cardui) is een vlinder uit de onderfamilie Nymphalinae van de familie van de aurelia's (Nymphalidae). In Nederland en België is de distelvlinder vooral bekend als trekvlinder die in sterk wisselende aantallen passeert. Zowel de
Nederlandstalige als de wetenschappelijke naam van deze soort verwijzen naar het geslacht van de distels (Carduus), een van de waardplanten van de distelvlinder.


Een Distelvlinder. Bron: Wikipedia Kathlyn N., Johan N - Eigen werk. Een Distelvlinder. Bron: Wikipedia Kathlyn N., Johan N - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 12 december 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 19 december 1989.


Woningen en apartementen aan de Distelvlinderberm in de winter van 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48351, 51. Woningen en apartementen aan de Distelvlinderberm in de winter van 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48351, 51.



4.   Donsvlinderberm - De donsvlinder (Euproctis similis) is een nachtvlinder uit de familie van de spinneruilen (Erebidae), onderfamilie donsvlinders (Lymantriinae).


Een Donsvlinder op de bast van een boom (Euproctis similis). Bron: Wikipedia I, Svdmolen. Een Donsvlinder op de bast van een boom (Euproctis similis). Bron: Wikipedia I, Svdmolen.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 12 december 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 19 december 1989.


Luchtfoto van Het Rond te Houten, met omliggende straten, uit het zuidwesten op 30 mei 1985. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50206. Luchtfoto van Het Rond te Houten, met omliggende straten, uit het zuidwesten op 30 mei 1985. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50206.


Woningen aan de Distelvlinderberm in de winter van 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48346, 51. Woningen aan de Distelvlinderberm in de winter van 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48346, 51.



5.   Tijgervlinderberm - De witte tijgervlinder (Spilosoma lubricipeda),
voorheen tienuursvlinder, behoort tot de spinneruilen (Erebidae), onderfamilie beervlinders (Arctiinae).


Een Witte Tijgervlinder. Bron: Wikipedia (Spilosoma lubricipeda). Bron: Wikipedia Tijgervlinder. Een Witte Tijgervlinder. Bron: Wikipedia (Spilosoma lubricipeda). Bron: Wikipedia Tijgervlinder.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 12 december 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 19 december 1989.


   


6.   Vuurvlinderberm - De Lycaenidae zijn een familie van dagvlinders die de kleine pages, vuurvlinders en blauwtjes omvat. Het is een omvangrijke familie waartoe bijna 40% van alle dagvlinders behoort. Vlinders uit de familie Lycaenidae zijn vaak vrij klein, ongeveer 30 tot 40 millimeter in spanwijdte. De grootste soorten zijn maximaal 50 millimeter.


Vrouwelijke grote vuurvlinder. Bron: Wikipedia I, Rosenzweig. Vrouwelijke grote vuurvlinder. Bron: Wikipedia I, Rosenzweig.



Mannetjes hebben onvolledig ontwikkelde voorpootjes zonder klauwtjes terwijl de voorpootjes van de vrouwtjes wel volledig ontwikkeld zijn. Rupsen van verschillende vlinders uit deze familie –waaronder het gentiaanblauwtje– leven in symbiose met mierensoorten. Ze laten zich meevoeren in het mierennest waar ze gevoed en beschermd worden door de mieren. In ruil scheiden ze een zoete stof af waar de mieren van snoepen. Er zijn ongeveer 6000 soorten kleine pages, vuurvlinders en blauwtjes die bekend zijn.


Appartementencomplex aan de Zomervlinderberm in de winter van 1991 - 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48377, 51. Appartementencomplex aan de Zomervlinderberm in de winter van 1991 - 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48377, 51.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 12 december 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 19 december 1989.


Woningen aan de Vuurvlinderberm in de winter van 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48347, 51. Woningen aan de Vuurvlinderberm in de winter van 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48347, 51.



7.   Zomervlinderberm - De zomervlinder (Geometra papilionaria) is een nachtvlinder uit de familie Geometridae, de spanners. De vlinder heeft een spanwijdte van 44 tot 50 millimeter. De vleugels hebben een fijne, smalle witte zoom. Ze verbleken na verloop van tijd; vlinders van een week oud zien er al lichter uit. De vlinder komt algemeen voor in Nederland en België. Daarnaast komt de zomervlinder voor in geheel Europa, de Kaukasus, Siberië, oostelijk China en Japan. De vliegtijd is van juni tot en met augustus. De vlinder heeft een voorkeur voor een bosrijke omgeving.


Een Zomervlinder (Geometra papilionaria). Bron: Wikipedia User:Chrkl - Eigen werk. Een Zomervlinder (Geometra papilionaria). Bron: Wikipedia User:Chrkl - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 12 december 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 19 december 1989.


 

Boerderij Rijsbrug in 2012, aan de Binnenweg 19, richting zuidoosten gezien. Foto: Peter Koch. Boerderij Rijsbrug in 2012, aan de Binnenweg 19, richting zuidoosten gezien. Foto: Peter Koch.


     


In 1979 werden voor de noordoostelijke kwadrant van Houten diverse wijknamen vastgesteld.

Voor bouwprojecten in de buurt De Bermen en De Akkers werd voor de wijknaam Rijsbrug gekozen.

De naam Rijsbrug verwijst naar een vroegere vijftiende-eeuwse brug gemaakt van rijse(willigen)takken gelegen in de Rijsbruggerweg (Bunnik)/Binnenweg (Houten) of Achterdijk (Bunnik).


Het bakhuis van boerderij Rijsbrug in 2012, richting het westen gezien. Foto: Peter Koch. Het bakhuis van boerderij Rijsbrug in 2012, richting het westen gezien. Foto: Peter Koch.



Twee gelijknamige boerderijen Rijsbrug (Binnenweg 19 te Houten) en Rijsbrugge (Rijsbruggerweg 5 te Bunnik) herinneren nog aan deze brug net als het gebied met die naam. De boerderijen liggen ten oosten van de buurt, Binnenweg en Rijsbruggerweg.


De oprit naar het boerderijterrein Rijsbrug gezien vanaf de Binnenweg en de berm van de noordoostelijk Rondweg van Houten in 1997. Prent: Peter Koch. De oprit naar het boerderijterrein Rijsbrug gezien vanaf de Binnenweg en de berm van de noordoostelijk Rondweg van Houten in 1997. Prent: Peter Koch.



In 1995 werd wijknaam Rijsbrug bij besluit nog eens bekrachtigd. Bij herziening van de wijkindelingen en buurten in 2011 in opdracht van het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft de gemeente Houten de wijknamen die eerder waren vastgesteld bij collegebesluit van burgemeester en wethouders op dinsdag 13 maart 2012 ingetrokken.


Links het bakhuis en rechts het hoofdgebouw van boerderij Rijsbrug aan de Binnenweg 19 in 1997. Prent: Peter Koch. Links het bakhuis en rechts het hoofdgebouw van boerderij Rijsbrug aan de Binnenweg 19 in 1997. Prent: Peter Koch.



Na deze dag werd de wijknaam Rijsbrug niet meer gebruikt in de administratie. 

Na dit besluit werd De Bermen een buurt van de wijk Houten Noordoost.


   

 Buurt De Akkers 

Buurtnaam thema: landdieren in en om de akker  


De Akkers geportretteerd op dinsdag 25 april 2006, door Sander van Scherpenzeel.

               
Een akker naar de hand van Vincent van Gogh, Auvers, 1890. Bron: Wikipedia De Acker. Een akker naar de hand van Vincent van Gogh, Auvers, 1890. Bron: Wikipedia De Acker.




1.   De Akker - Een akker, akkerland of bouwland is een stuk bewerkte grond waarop cultuurgewassen zoals graan of suikerbieten worden verbouwd. Het woord akker is verwant aan het Latijnse ager. Het Latijnse woord voor landbouwer is agricola een samenstelling van ager(akker) en colo (bebouwen/bewerken). Een akker kan begrensd worden door andere percelen akkerland, sloten, wegen of afrasteringen.

Afrasteringen kunnen bestaan uit bijvoorbeeld palen met ijzerdraad of prikkeldraad, heggen of houtwallen. In gebieden met intensieve landbouw kan van de akkerrand een faunarand gemaakt worden om insecten en vogels een betere kans te geven om te overleven.


Een geploegd veld in Engeland. Bron: Wikipedia De Acker Nikki Mahadevan. Een geploegd veld in Engeland. Bron: Wikipedia De Acker Nikki Mahadevan.



Het achtervoegsel akker in het buurtthema van de straatnamen gaat terug op de oude eerste beschrijving van ruim 700 tot 800 jaar geleden in de regionale archieven waar het woord akker in voor komt. Ook zal hierin mee hebben gespeeld dat het oostelijke deel van de wijk Houten Noordoost tegen de Binnenweg en Rijsbruggerweg aan vrij hoog gelegen is. En in de Romeinse Tijd al aan akkerbouw werd gedaan op deze hoge klei- en stroomrug gronden.


De inprikker De Akker gezien richting de Rondweg in de winter van 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48395, 51. De inprikker De Akker gezien richting de Rondweg in de winter van 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48395, 51.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 oktober 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 24 oktober 1989.


Woningen in aanbouw aan De Akker in de buurt De Akkers in de winter van 1991 - 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48386, 51. Woningen in aanbouw aan De Akker in de buurt De Akkers in de winter van 1991 - 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48386, 51.



2.   Beverakker - De bever (Castor fiber) is een aquatisch knaagdier dat voorkomt in Europa en Noord-Azië. Het is het grootste knaagdier van Europa en een van de grootste knaagdieren ter wereld. De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus.


Een bever. Bron: Wikipedia Per Harald Olsen - User made. Een bever. Bron: Wikipedia Per Harald Olsen - User made.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 oktober 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 24 oktober 1989.



3.   Dassenakker - De dassen vormen een groep van marterachtige roofdieren. Tot deze groep behoren zo'n 10 soorten in 6 geslachten, die meestal in drie onderfamilies worden ingedeeld: de Taxidiinae (met één soort, dezilverdas uit Noord-Amerika), de Melinae (de 8  soorten Euraziatische dassen, waaronder de Europese das) en de Mellivorinae (met één nog levende soort, de honingdas uit Afrika en Zuidwest-Azië). Sommigen plaatsen alle soorten in de onderfamilie Mustelinae, samen met onder andere de echte marters (Martes) en wezelachtigen (Mustela).


Een (Europese) das. Bron: Wikipedia Peter Trimming - Flickr: 'Honey'. Een (Europese) das. Bron: Wikipedia Peter Trimming - Flickr: 'Honey'.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 oktober 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 24 oktober 1989.



Woningen in aanbouw aan De Akker in de buurt De Akkers in de winter van 1991 - 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48380, 51. Woningen in aanbouw aan De Akker in de buurt De Akkers in de winter van 1991 - 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48380, 51.




4.   Edelhertakker - Het edelhert (Cervus elaphus) is een evenhoevig zoogdier uit de familie der hertachtigen. De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. Het edelhert komt voor in West-Europa, in Centraal-Europa, in Groot-Brittannië, op het Iberisch Schiereiland en in het zuiden van Scandinavië.


Volwassen mannetjes Hedelhert. Bron: Wikipedia Stuart Bassil. Volwassen mannetjes Hedelhert. Bron: Wikipedia Stuart Bassil.



In Europa is het edelhert het op een na grootste hert; alleen de eland (Alces alces) is groter. Het edelhert komt in Nederland voor op de Veluwe, in de Oostvaardersplassen, in het Weerterbos en in Het Groene Woud tussen Tilburg, Eindhoven en ’s-Hertogenbosch.

In het wild levende edelherten zijn in België relatief zeldzaam. In Vlaanderen komen ze voor in de regio Voeren, op het Kempens Plateau en in het Belgisch-Nederlandse grenspark Kempen- Broek. In Wallonië is hun verspreiding beperkt tot het zuidelijke en westelijke deel van de Ardennen.


Luchtfoto van de oostelijke helft van Houten, uit het westen, met links de nieuwbouwwijk Schonenburg, rechts het Centrum en op de achtergrond de in aanleg zijnde wijken De Geer en Rijsburg op 13 juni 1983. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer 50186. Luchtfoto van de oostelijke helft van Houten, uit het westen, met links de nieuwbouwwijk Schonenburg, rechts het Centrum en op de achtergrond de in aanleg zijnde wijken De Geer en Rijsburg op 13 juni 1983. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer 50186.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 oktober 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 24 oktober 1989.


Woningen in aanbouw aan de Hermelijnakker in de buurt De Akkers in de winter van 1991-1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48381, 51. Woningen in aanbouw aan de Hermelijnakker in de buurt De Akkers in de winter van 1991-1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48381, 51.



5.   Eekhoornakker - De eekhoorn, rode eekhoorn of gewone eekhoorn (Sciurus vulgaris) is een knaagdier uit de familie van de eekhoorns (Sciuridae). De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. Het is de in Europa meest voorkomende eekhoornsoort.


Eekhoorn (Sciurus vulgaris). Bron: Wikipedia Toivo Toivanen & Tiina Toppila. Eekhoorn (Sciurus vulgaris). Bron: Wikipedia Toivo Toivanen & Tiina Toppila.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 oktober 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 24 oktober 1989.



6.   Egelakker - De egel (Erinaceus europaeus) is een zoogdier uit de familie der egels (Erinaceidae). De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. De egel is vooral bekend om zijn stekelvacht en zijn gewoonte om zich bij gevaar op te rollen.


Een egel in de achtertuin. Bron: Wikipedia Topfklao - Eigen werk. Een egel in de achtertuin. Bron: Wikipedia Topfklao - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 oktober 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 24 oktober 1989.


 

Twee hindes in de Schotse Hooglanden. Bron: Wikipedia Edelhert LacZ - Eigen werk. Twee hindes in de Schotse Hooglanden. Bron: Wikipedia Edelhert LacZ - Eigen werk.


Links een appartementencomplex aan de Zomervlinderberm en rechts op de achtergrond woningen aan de Wolvenakker in de winter van 1991 - 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48382, 51. Links een appartementencomplex aan de Zomervlinderberm en rechts op de achtergrond woningen aan de Wolvenakker in de winter van 1991 - 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48382, 51.


Een frisling. Bron: Wikipedia Everzwijn. Een frisling. Bron: Wikipedia Everzwijn.


   


7.   Everzwijnakker - Het wild zwijn (Sus scrofa), everzwijn of kortweg ever, is een zoogdier uit de familie van de varkens (Suidae). De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. Het wild zwijn heeft van de varkens van de Oude Wereld het grootste verspreidingsgebied, en komt in grote delen van Europa, Azië en Noord-Afrika voor. Het isde wilde voorouder van het gedomesticeerde varken.


Een everzwijn. Bron: Wikipedia Everzwijn. Een everzwijn. Bron: Wikipedia Everzwijn.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 oktober 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 24 oktober 1989.



8.   Hamsterakker - De hamster, Europese hamster, veldhamster of zwartbuikhamster (Cricetus cricetus) is een knaagdier uit de familie Cricetidae. De wetenschappelijke naam van de soort werd als Mus cricetus in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus.


Hamster in de buurt van Simferopol, Krim. Bron: Wikipedia Hamster. Hamster in de buurt van Simferopol, Krim. Bron: Wikipedia Hamster.



In Nederland is de soort de laatste jaren vooral bekend geworden onder zijn Limburgse naam korenwolf. Hij komt vooral voor in graslanden, velden, steppen en akkers. De soort heeft in Nederland en België een voorkeur voor habitats op lössgrond.

Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 oktober 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 24 oktober 1989.


Luchtfoto van Het Rond en omgeving te Houten, uit het zuidoosten, met links het het voormalige Sportcomplex De Spil en de spoorlijn Utrecht-'s-Hertogenbosch met het N.S.-station op 15 juni 1996. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 85672. Luchtfoto van Het Rond en omgeving te Houten, uit het zuidoosten, met links het het voormalige Sportcomplex De Spil en de spoorlijn Utrecht-'s-Hertogenbosch met het N.S.-station op 15 juni 1996. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 85672.



9.   Hazenakker - De haas (Lepus europaeus), ook wel Europese haas genoemd om onderscheid te maken met andere hazensoorten, is een zoogdier, dat net als onder andere het konijn tot de orde der haasachtigen (Lagomorpha) behoort. De haas komt algemeen voor op de open gras- en landbouwgebieden van Europa en aangrenzende delen van Azië.


Haas in het weiland. Bron: Wikipedia Haas (dier) Dirk-Jan Kraan - Eigen werk. Haas in het weiland. Bron: Wikipedia Haas (dier) Dirk-Jan Kraan - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 oktober 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 24 oktober 1989.


 

Twee hazen in Tampere in Finland. Bron: Wikipedia Miraceti - Eigen werk. Twee hazen in Tampere in Finland. Bron: Wikipedia Miraceti - Eigen werk.


   


10.   Hermelijnakker - De hermelijn (Mustela erminea) is een klein zoogdier uit de familie der marterachtigen (Mustelidae). De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. 


Een hermelijn in zomervacht in Himachal Pradesh (India). Bron: Wikipedia. Een hermelijn in zomervacht in Himachal Pradesh (India). Bron: Wikipedia.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 oktober 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 24 oktober 1989.


Woningen aan de Atalantaberm in 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48396, 51. Woningen aan de Atalantaberm in 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48396, 51.



11.   Mollenakker - De familie van de mollen (Talpidae) bestaat uit de (onderfamilie Talpinae), ook nog uit de desmans (onderfamilie Desmaninae) en de spitsmuismollen (onderfamilie Uropsilinae). Beide lijken wel wat op spitsmuizen, net als de "echte mollen" Urotrichus, Neurotrichus en Scaptonyx. 


Een Europese mol (Talpa europaea) die door een kat is gevangen. Bron: Wikipedia User: Zoph - Eigen werk. Een Europese mol (Talpa europaea) die door een kat is gevangen. Bron: Wikipedia User: Zoph - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 oktober 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 24 oktober 1989.



Appartementencomplex aan de Zomervlinderberm in 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48392, 51. Appartementencomplex aan de Zomervlinderberm in 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48392, 51.


    


12.   Steenmarterakker - De steenmarter of het fluwijn (Martes foina) is een roofdier uit de familie der marterachtigen (Mustelidae). Hij lijkt veel op de boommarter.

De steenmarter leeft in een groot gedeelte van Europa, en is steeds vaker ook rond woningen te vinden. Het is een omnivoor met vleesetende inslag. De steenmarter is een opportunist en hij past zich makkelijk aan aan verscheidene omstandigheden.


Beuken Marten (Martes foina). Bron: Wikipedia Stanislaw Szydlo. Beuken Marten (Martes foina). Bron: Wikipedia Stanislaw Szydlo.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 oktober 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 24 oktober 1989.


Appartementencomplex aan de Zomervlinderberm in 1993. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48387, 51. Appartementencomplex aan de Zomervlinderberm in 1993. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48387, 51.



13.   Vossenakker -  Vossen is een verzamelnaam voor een aantal soorten hondachtigen. De meeste soorten behoren tot het geslacht Vulpes. De meest verspreide soort, en de enige die van nature in Nederland en België voorkomt, is de gewone vos, Vulpes vulpes. De valse vossen – hondachtigen in andere geslachten dan  Vulpes – danken hun populaire naam "vos" aan hun
gelijkenis met de gewone vos.


Rode vos. Foto van Scandinavian Animal Park, Denemarken. Bron: Wikipedia I, Malene. Rode vos. Foto van Scandinavian Animal Park, Denemarken. Bron: Wikipedia I, Malene.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 oktober 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 24 oktober 1989.


   

De Dassenburg, een appartementencomplex voor 55+ bewoners in de wijk Rijsbrug in 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48389, 51. De Dassenburg, een appartementencomplex voor 55+ bewoners in de wijk Rijsbrug in 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48389, 51.


   


14.   Wezelakker - De wezel (Mustela nivalis) is een roofdier uit de familie der marterachtigen (Mustelidae). De wezel is het kleinste roofzoogdier ter wereld. Een vrouwtjeswezel weegt slechts 35 gram, lichter dan een veldmuis. In België wordt het dier ook wel muishond genoemd.


Een Kleinste Wezel (Mustela nivalis nivalis). Bron: Wikipedia Wezel. Een Kleinste Wezel (Mustela nivalis nivalis). Bron: Wikipedia Wezel.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 oktober 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 24 oktober 1989.


Liggende wolf. Bron: Wikipedia Gary Kramer. Liggende wolf. Bron: Wikipedia Gary Kramer.



15.   Woelmuisakker - Woelmuizen (Arvicolinae of soms Microtinae) zijn een onderfamilie van de Cricetidae (hamsters, woelmuizen en muizen en ratten van de Nieuwe Wereld) die voorkomt op het noordelijk halfrond, in het Palearctisch en Nearctisch gebied, in Amerika zuidelijk tot Guatemala, in Azië tot Noord-Myanmar. De onderfamilie kent 144 levende soorten, waarvan er
zo'n 25 in Europa voorkomen.


Steppelemming (Woelmuis). Bron: Wikipedia Woelmuis. Steppelemming (Woelmuis). Bron: Wikipedia Woelmuis.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 oktober 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 24 oktober 1989.


De inprikker De Akker vanaf de Rondweg in 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48390, 51. De inprikker De Akker vanaf de Rondweg in 1992. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 48390, 51.



16.   Wolvenakker - De wolf (Canis lupus) is een zoogdier uit de familie hondachtigen (Canidae), die behoort tot de roofdieren (Carnivora). De wolf komt op het noordelijk halfrond voor. Er worden meerdere ondersoorten onderscheiden, waaronder enkele die zijn uitgestorven. De wolf leeft
in groepen met een sociale structuur. De wolf is de voorouder van de hond (Canis lupus
familiaris). Een wolf en een hond kunnen samen vruchtbare nakomelingen voortbrengen, zodat ze, volgens een gangbaar soortbegrip in de biologie, tot dezelfde soort kunnen worden gerekend.


Een wolf in de sneeuw. Bron: Wikipedia Bernard Landgraf - Eigen werk. Een wolf in de sneeuw. Bron: Wikipedia Bernard Landgraf - Eigen werk.



Bij besluit van college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 17 oktober 1989 en bij raadsvergadering vastgesteld op 24 oktober 1989.


     

Boerderij Rijsbrug in 2012, aan de Binnenweg 19, richting zuidoosten gezien. Foto: Peter Koch. Boerderij Rijsbrug in 2012, aan de Binnenweg 19, richting zuidoosten gezien. Foto: Peter Koch.


  


In 1979 werden voor de noordoostelijke kwadrant van Houten diverse wijknamen vastgesteld.

Voor bouwprojecten in de buurt De Akkers en De Bermen werd voor de wijknaam Rijsbrug gekozen.

De naam Rijsbrug verwijst naar een vroegere vijftiende-eeuwse brug gemaakt van rijse(willigen)takken gelegen in de Rijsbruggerweg (Bunnik)/Binnenweg (Houten) of Achterdijk (Bunnik).


Het bakhuis van boerderij Rijsbrug in 2012, richting het westen gezien. Foto: Peter Koch. Het bakhuis van boerderij Rijsbrug in 2012, richting het westen gezien. Foto: Peter Koch.



Twee gelijknamige boerderijen Rijsbrug (Binnenweg 19 te Houten) en Rijsbrugge (Rijsbruggerweg 5 te Bunnik) herinneren nog aan deze brug net als het gebied met die naam. De boerderijen liggen ten oosten van de buurt, Binnenweg en Rijsbruggerweg.


De oprit naar het boerderijterrein Rijsbrug gezien vanaf de Binnenweg en de berm van de noordoostelijk Rondweg van Houten in 1997. Prent: Peter Koch. De oprit naar het boerderijterrein Rijsbrug gezien vanaf de Binnenweg en de berm van de noordoostelijk Rondweg van Houten in 1997. Prent: Peter Koch.



In 1995 werd wijknaam Rijsbrug bij besluit nog eens bekrachtigd. Bij herziening van de wijkindelingen en buurten in 2011 in opdracht van het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft de gemeente Houten de wijknamen die eerder waren vastgesteld bij collegebesluit van burgemeester en wethouders op dinsdag 13 maart 2012 ingetrokken.


Links het bakhuis en rechts het hoofdgebouw van boerderij Rijsbrug aan de Binnenweg 19 in 1997. Prent: Peter Koch. Links het bakhuis en rechts het hoofdgebouw van boerderij Rijsbrug aan de Binnenweg 19 in 1997. Prent: Peter Koch.



Na deze dag werd de wijknaam Rijsbrug niet meer gebruikt in de administratie. 

Na dit besluit werd De Akkers een buurt van de wijk Houten Noordoost.


 

 Buurt De Gilden

Buurtnaam thema: ambachtsberoepen in de middeleeuwen


De Gilden geportretteerd op woensdag 26 april 2006, door Sander van Scherpenzeel.


Luchtfoto gezien vanuit zuiden op Houten Noordoost met het centrumgebied in ontwikkeling in 1984-1985. Collectie: gemeente Houten. Luchtfoto gezien vanuit zuiden op Houten Noordoost met het centrumgebied in ontwikkeling in 1984-1985. Collectie: gemeente Houten.




1.   Het Gilde - Een gilde was in de tijd van het Ancien Régime een belangenorganisatie van personen met hetzelfde beroep. In sommige delen van de Nederlanden sprak men van ambachten. Gilden of ambachten hebben vanaf de middeleeuwen tot eind 18e eeuw bestaan.

Bij raadsvergadering vastgesteld op 28 juni 1983.

Op vrijdag 8 januari 1982 staat er in het verslag van de commissie Straatnaamgeving van de gemeente Houten te lezen dat er een 32 tal straatnamen nodig zijn voor de vroegere wijk Wernaar bouwsecties Wernaar I, II en III.


In de Waag in Amsterdam waren verschillende gilden gehuisvest, die ieder hun eigen ingang hadden. Bron: Wikipedia Gilde. In de Waag in Amsterdam waren verschillende gilden gehuisvest, die ieder hun eigen ingang hadden. Bron: Wikipedia Gilde.



Helaas worden er geen onderbouwing gegeven van waarom men er destijds voor koos om het buurtthema gilde te gaan gebruiken. In de geschiedenis van naamgeving in Houten wordt er altijd een relatie gehouden met het landschap of gebouwen. In de buurt is ook geen huisnaam te vinden die enig sinds een link zou kunnen hebben met het woord gilde.


Luchtfoto van een gedeelte van de nieuwbouwbuurt De Gilden te Houten uit het zuiden, met centraal boven het plantsoen aan de het Rademakersgilde en Brouwersgilde op donderdag 23 mei 1996. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 828296. Luchtfoto van een gedeelte van de nieuwbouwbuurt De Gilden te Houten uit het zuiden, met centraal boven het plantsoen aan de het Rademakersgilde en Brouwersgilde op donderdag 23 mei 1996. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 828296.


Luchtfoto van een gedeelte van de nieuwbouwbuurt De Gilden te Houten uit het zuidoosten, met links het Rademakersgilde, rechts het Schuttersgilde en centraal boven het plantsoen aan het Brouwersgilde op donderdag 23 mei 1996. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 828297. Luchtfoto van een gedeelte van de nieuwbouwbuurt De Gilden te Houten uit het zuidoosten, met links het Rademakersgilde, rechts het Schuttersgilde en centraal boven het plantsoen aan het Brouwersgilde op donderdag 23 mei 1996. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 828297.


Luchtfoto van een gedeelte van de nieuwbouwwijk Gilden te Houten uit het zuidoosten, met linksonder de basisschool Het Mozaiek (Glazeniersgilde 18), middendoor loopt het Barbiersgilde en op de achtergrond het Rademakersgilde. Met links onder nog een noodlokaal van de school op 23 mei 1996. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 828298. Luchtfoto van een gedeelte van de nieuwbouwwijk Gilden te Houten uit het zuidoosten, met linksonder de basisschool Het Mozaiek (Glazeniersgilde 18), middendoor loopt het Barbiersgilde en op de achtergrond het Rademakersgilde. Met links onder nog een noodlokaal van de school op 23 mei 1996. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 828298.



In een bijlage bij een notulen van de commissie uit 1981 staat een lijst vermeld van welke achtervoegsel in toekomstige straatnamen gebruikt kunnen worden. Gilde wordt hierin ook vermeld.


Luchtfoto van de oostelijke helft Houten, uit het zuiden, met de in aanleg zijnde wijken centrum, Rijsburg, De Geer en Schonenburg. De witte vlek middenboven is het op het negatief afgedekte Fort Vechten in de gemeente Bunnik op 13 juni 1983. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50183. Luchtfoto van de oostelijke helft Houten, uit het zuiden, met de in aanleg zijnde wijken centrum, Rijsburg, De Geer en Schonenburg. De witte vlek middenboven is het op het negatief afgedekte Fort Vechten in de gemeente Bunnik op 13 juni 1983. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50183.



2.   Bakkersgilde - Bakker of bakkerin is iemand die als beroep brood, koek en dergelijke bakt en verkoopt, een ambachtelijke bakker genaamd.


Bakkerswinkel in Duitsland. Bron: Wikipedia Nino Barbieri - Eigen werk. Bakkerswinkel in Duitsland. Bron: Wikipedia Nino Barbieri - Eigen werk.



Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.


Barbier omstreeks 1568. Bron: Wikipedia Barbier. Barbier omstreeks 1568. Bron: Wikipedia Barbier.



3.   Barbiersgilde - Een barbier houdt zich bezig met het scheren, knippen en verzorgen van baarden en snorren. Tevens is hij vaak herenkapper. Barbier is een zeer oud beroep dat bij de Egyptenaren al in hoog aanzien stond. De naam is afgeleid van het Latijnse barba dat baard betekent. Vanaf de 14de eeuw begonnen de barbiers zich te verenigen in gildes, een soort beroepsverenigingen.

Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.



4.   Boekdrukkersgilde - Boekdrukker is iemand in de middeleeuwen die de
boekdrukkunst uitvoerde. Boekdrukkunst is een mechanisch proces om geschriften te
vermenigvuldigen door middel van een drukpers. Meer in het bijzonder door middel van het combineren van verschillende (herbruikbare) delen een gedrukte tekst (en/of afbeelding) in oplage produceren. 


De uitvinding van de boekdrukkunst, anoniem, naar ontwerp Stradanus, collectie Museum Plantin-Moretus. Bron: Wikipedia Boekdrukkunst De uitvinding van de boekdrukkunst, anoniem, naar ontwerp Stradanus, collectie Museum Plantin-Moretus. Bron: Wikipedia Boekdrukkunst



Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.


De kleine, moderne bierbrouwerij Nøgne Ø in het Noorse Grimstad. Bron: Wikipedia Brouwerij. De kleine, moderne bierbrouwerij Nøgne Ø in het Noorse Grimstad. Bron: Wikipedia Brouwerij.



5.   Brouwersgilde - Een brouwer is iemand die alcoholische drank produceert.

Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.


Een glasblazer aan het werk met de glasblaaspijp. Bron: Wikipedia Glasblazer. Een glasblazer aan het werk met de glasblaaspijp. Bron: Wikipedia Glasblazer.



6.   Glazeniersgilde - De term glazenier wordt gebruikt om een kunstenaar aan te duiden die kunstzinnige glasobjecten maakt, die als ruit in een gebouw geplaatst kunnen worden. Glazeniers worden onder meer ingeschakeld voor het ontwerp en de vervaardiging van glas-in-loodruiten of
gebrandschilderd glas voor kerkgebouwen.

Een ander woord voor glazenier is glaskunstenaar, doch deze term is in kunstenaarskringen veel minder gebruikelijk, omdat die term veel breder is en ook wordt gebruikt voor vervaardigers van andere glazen objecten, zoals vazen en sculpturen.

Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.


    

De glasoven. Bron: Wikipedia Glasblazer. De glasoven. Bron: Wikipedia Glasblazer.

 

Een letterkast met zethaak om de letters te zetten voor het drukken van teksten.Bron: Wikipedia Willi Heidelbach. Een letterkast met zethaak om de letters te zetten voor het drukken van teksten.Bron: Wikipedia Willi Heidelbach.
Een letterkast met zethaak om de letters te zetten voor het drukken van teksten.Bron: Wikipedia Willi Heidelbach. Een letterkast met zethaak om de letters te zetten voor het drukken van teksten.Bron: Wikipedia Willi Heidelbach.


Protestants Christelijke Basisschool Het Mozaïek, locatie Het Gilde aan de Glazeniersgilde 18 in 1990-1995. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 46865, 69. Protestants Christelijke Basisschool Het Mozaïek, locatie Het Gilde aan de Glazeniersgilde 18 in 1990-1995. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 46865, 69.


     


7.   Goudsmedengilde - Een goudsmid is een metaalbewerker die gespecialiseerd is in het vervaardigen van juwelen en andere sier- en kunstvoorwerpen van edele metalen, zoals goud, zilver, platina en palladium. Vaak worden producten van edelsmeedkunst versierd met edelstenen, halfedelstenen en decoratietechnieken zoals emailleren.


Goudsmeden aan het werk (17e eeuw). Bron: Wikipedia Goudsmid Deutsche Fotothek. Goudsmeden aan het werk (17e eeuw). Bron: Wikipedia Goudsmid Deutsche Fotothek.



Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.


Klompenmaker aan het werk rond 1914. Bron: Wikipedia Klompenmaker. Klompenmaker aan het werk rond 1914. Bron: Wikipedia Klompenmaker.



8.   Klompenmakersgilde - Een klompenmaker is een ambachtsman die klompen vervaardigt. Dit gebeurt door een blok hout te snijden en uit te hollen, totdat de klompvorm wordt verkregen.

Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.


Koperslager aan het werk in zijn atelier in Dinant (België). Bron: Wikipedia Jean-Pol Grandmont - zelf gefotografeerd. Koperslager aan het werk in zijn atelier in Dinant (België). Bron: Wikipedia Jean-Pol Grandmont - zelf gefotografeerd.



9.   Koperslagersgilde - Een koperslager is een ambachtsman die platen koper of andere zachte metalen bewerkt. Dit bewerken omvat verschillende bewerkingen, zoals knippen, buigen, solderen en felsen. Een koperslager kan ketels maken en metalen dakbedekkingen produceren en
monteren, maar ook sierlijk bewerkt koperen
keukengerei wordt door koperslagers geproduceerd.

Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.


Een Engelse kuiper (cooper) aan het werk in zijn werkplaats. Bron: Wikipedia. Een Engelse kuiper (cooper) aan het werk in zijn werkplaats. Bron: Wikipedia.



10.   Kuipersgilde - In een kuiperij werden door een kuiper vroeger tonnen gemaakt. 

Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.


Dakdekkers op een hellend dak in de Verenigde Staten die een dak afscheuren. Bron: EN Roofer Wikipedia Victor Grigas - Fotografie door Victor Albert Grigas (1919-2017). Dakdekkers op een hellend dak in de Verenigde Staten die een dak afscheuren. Bron: EN Roofer Wikipedia Victor Grigas - Fotografie door Victor Albert Grigas (1919-2017).



11.   Leidekkersgilde - Een leidekker is iemand die daken voorziet van leien al of niet met metalen zoals koper.

Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.


   

Luchtfoto vanuit het zuidoosten in de zomer van 1986. Houten Noordwest is net in ontwikkeling gekomen te westen van de voormalige Utrechtseweg. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 50208, 121. Luchtfoto vanuit het zuidoosten in de zomer van 1986. Houten Noordwest is net in ontwikkeling gekomen te westen van de voormalige Utrechtseweg. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 50208, 121.


Huizen aan de Marskramersgilde omstreeks 1985. Bron: Collectie gemeente Houten. Huizen aan de Marskramersgilde omstreeks 1985. Bron: Collectie gemeente Houten.


   


12.   Marskramersgilde - Een marskramer (van het Middelnederlandse merse (koopwaar) en het Middelnederlandse kraemer (koopman) is een verkoper van kleine artikelen, die hij in een rugkorf of mars vervoert en waarmee hij platteland en steden afreist om zijn waar op markten en kermissen en van huis tot huis te verkopen.


Duitse marskramervrouw, ca. 1900. Bron: Wikipedia Marskramer. Duitse marskramervrouw, ca. 1900. Bron: Wikipedia Marskramer.



Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.


   

Gezicht op het voormalige kantoorgebouw van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (Standerdmolen 10) te Houten. Pand is gebouwd in 1980-1981 als tijdelijk gemeentehuis van de gemeente Houten. Bij de bouw van het pand lag deze nog aan de Odijkseweg. Kort na de opening in 1981 kreeg de straat voor het pand de straatnaam Standerdmolen. Foto gemaakt op dinsdag 24 februari 1998. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 117201. Gezicht op het voormalige kantoorgebouw van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (Standerdmolen 10) te Houten. Pand is gebouwd in 1980-1981 als tijdelijk gemeentehuis van de gemeente Houten. Bij de bouw van het pand lag deze nog aan de Odijkseweg. Kort na de opening in 1981 kreeg de straat voor het pand de straatnaam Standerdmolen. Foto gemaakt op dinsdag 24 februari 1998. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 117201.


    


13.   Odijkseweg - De Odijkseweg maakt onderdeel uit van de middeleeuwse verbindingsweg met het dorp Odijk gelegen in de gemeente Bunnik. Van oorsprong loopt de weg over de Houtense stroomrug tot en met de grens van Odijk in het oosten.

In 1983 werd de weg doorsneden door de aanleg van de Rondweg en een fietstunnel die in het tracé van de weg werd aangelegd. De Odijksweg gelegen buiten de Rondweg tot aan de grens met Odijk kreeg een nieuwe de naam Kruisweg. In de 14e en 15de eeuw werd de weg ook wel de Batsweg genoemd. Naar het land de Back of Bats
wat aan weerszijde van wat nu de huidige Kruisweg is.


Kaart van het Utrechtse kapittel Ten DOM uit 1592 waarop de Kruisweg in Houten en de Houtenseweg in Odijk staat ingetekend. Land ten oosten van de weg werd de 'back' genoemd omdat het een zeer laag gelegen stuk land was. Hierom werd de Odijkseweg de Batsweg genoemd in de zeventiende eeuw naar de verbastering van de naam van het land de 'back'. In de weg lag de Herbertdam in de Rietsloot die nog wel eens met regelmaat overstroomde. Het zal daarom in eerdere tijden een enorme modderpoel geweest zijn op dit gedeelte van de weg. Het noorden is een kwartslag naar rechts gezien. Bron: Het Utrechts Archief, 216, 1699. Kaart van het Utrechtse kapittel Ten DOM uit 1592 waarop de Kruisweg in Houten en de Houtenseweg in Odijk staat ingetekend. Land ten oosten van de weg werd de 'back' genoemd omdat het een zeer laag gelegen stuk land was. Hierom werd de Odijkseweg de Batsweg genoemd in de zeventiende eeuw naar de verbastering van de naam van het land de 'back'. In de weg lag de Herbertdam in de Rietsloot die nog wel eens met regelmaat overstroomde. Het zal daarom in eerdere tijden een enorme modderpoel geweest zijn op dit gedeelte van de weg. Het noorden is een kwartslag naar rechts gezien. Bron: Het Utrechts Archief, 216, 1699.



Het land was in eigendom van het Utrechtse Kapittel Ten Dom. Een back, bak of bats is de benaming voor een laag gelegen stuk land. Bij de grens met Odijk was het land zo laag doordat hier de Rietsloot en Kromme Sloot bij elkaar kwamen ten oosten en westen van de weg. De weg die over de sloot ging liep over de Leege dam, Laage dam, of Herbertsdam zoals geschreven is in de 17de eeuw.


De Coöperatieve Graanmaalderij aan de Odijkseweg vanuit het noordwesten gezien branden in de jaren vijftig af en werd opnieuw opgebouwd. Heden is hier de Welkoop Houten te vinden met diverse kleine ondernemingen. Tot 1981 stond het pand aan de Odijksweg geadresseerd waarna het de Standerdmolen ging heten. Aan de overkant van de Standerdmolen werd in 1981 het tijdelijke gemeentehuis van Houten gevestigd die hierop in 1987 verhuisde naar naar het Onderdoor 25. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 44268. De Coöperatieve Graanmaalderij aan de Odijkseweg vanuit het noordwesten gezien branden in de jaren vijftig af en werd opnieuw opgebouwd. Heden is hier de Welkoop Houten te vinden met diverse kleine ondernemingen. Tot 1981 stond het pand aan de Odijksweg geadresseerd waarna het de Standerdmolen ging heten. Aan de overkant van de Standerdmolen werd in 1981 het tijdelijke gemeentehuis van Houten gevestigd die hierop in 1987 verhuisde naar naar het Onderdoor 25. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 44268.



Het deel van de Houtenseweg in Odijk loopt over de kade of stroomrug van de Kromme Sloot in Odijk. De weg slingert geleidelijk door het landschap en volgt de contouren van deze kade. Aan de oostkant van de weg loop het talud van het landschap naar beneden richting de Rietsloot in Rijsbrug.

Ten westen van de Houtenseweg is het landschap lager rondom de komgronden van de Kromme Sloot parallel lopend naast de weg. Al deze sloten zijn restanten van de oude Rijnstromen die ruim 3000 tot 4000 jaar geleden stroomde.


Panoramafoto van de Odijkseweg met midden op de foto huisnr. 38 aan de Odijkseweg in een voorjaar in de periode 1990-1995. Huizen links op de achtergrond gelegen aan het Barbiersgilde. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353. Panoramafoto van de Odijkseweg met midden op de foto huisnr. 38 aan de Odijkseweg in een voorjaar in de periode 1990-1995. Huizen links op de achtergrond gelegen aan het Barbiersgilde. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353.


   

Kaart van het Waterschap De Lee- en Rietsloot (ca. 1960) met hoogtelijnen met middenboven de Odijksweg/Kruisweg met naar het zuiden toelopend de Rietsloot naar het in de achttiende eeuwse genoemde ''t Verloren Gat'. Een moerasgebied ter hoogte van boerderijen Overdam en Hennesprong wat door de bevolking van Houten, Werkhoven en het gebied Het Hoge Land zo werd genoemd omdat men 'niks met dat gebied kon' = 't Verloren Gat. Links van het midden onder de legenda de Beusichemseweg en Binnenweg. Heden Beusichemsetuin en Binnentuin. Bron: Regionaal Historisch Centrum Rijnstreek en Lopikerwaard et Woerden. Waterschapsarchief Lee- en Rietsloot. Kaart van het Waterschap De Lee- en Rietsloot (ca. 1960) met hoogtelijnen met middenboven de Odijksweg/Kruisweg met naar het zuiden toelopend de Rietsloot naar het in de achttiende eeuwse genoemde ''t Verloren Gat'. Een moerasgebied ter hoogte van boerderijen Overdam en Hennesprong wat door de bevolking van Houten, Werkhoven en het gebied Het Hoge Land zo werd genoemd omdat men 'niks met dat gebied kon' = 't Verloren Gat. Links van het midden onder de legenda de Beusichemseweg en Binnenweg. Heden Beusichemsetuin en Binnentuin. Bron: Regionaal Historisch Centrum Rijnstreek en Lopikerwaard et Woerden. Waterschapsarchief Lee- en Rietsloot.


Houten Noordoost vanuit het noordoosten gezien in 1990 de buurten De Bermen en De Akkers zijn in ontwikkeling. Collectie: Gemeente Houten. Houten Noordoost vanuit het noordoosten gezien in 1990 de buurten De Bermen en De Akkers zijn in ontwikkeling. Collectie: Gemeente Houten.


   


De Odijkseweg is in 1935 en 1969/1970 verbreed. Hiervoor werden in jaren 30 strookjes land aangekocht van particulieren om de weg te verbreden door het Waterschap Houten. 

Eind jaren 60 werden door de gemeente Houten stukken land aangekocht in de omgeving van de Rietsloot en de huidige Kruisweg om het onregelmatig verloop van de weg ten oosten van de Binnenweg en de grens van Odijk in meer geleidelijke lijn te leggen. Per 1 januari 1993 kwam de het huidige Kruisweg wat eerder dus de Odijkseweg was in handen van de provincie Utrecht met deinvoering van de Wet Herverdeling Wegenbeheer.

Bij raadsvergadering vastgesteld op 13 maart 1929, 4 oktober 1962, 25 september 1979 en 25 januari 1983.


De parkeerplaats aan de Spoorhaag met daarachter de winkels aan Het Wed in 1984-1987. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 50422, 121. De parkeerplaats aan de Spoorhaag met daarachter de winkels aan Het Wed in 1984-1987. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 50422, 121.


     

Zicht vanuit het westen met onderaan de Staatslijn H van Utrecht-'s-Hertogenbosch. Met daarnaast bedrijventerrein De Molen in de wijk Houten Noordoost en daarachter de buurt De Gilden in 2016. Foto: Slagboom en Peeters Luchtfotografie B.V.. Zicht vanuit het westen met onderaan de Staatslijn H van Utrecht-'s-Hertogenbosch. Met daarnaast bedrijventerrein De Molen in de wijk Houten Noordoost en daarachter de buurt De Gilden in 2016. Foto: Slagboom en Peeters Luchtfotografie B.V..


    


14.   Rademakersgilde - Wagenwielmaker


Wielmakerij in de 17de eeuw. Wielmakerij in de 17de eeuw.



Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.




15.   Schrijnwerkersgilde - Een meubelmaker, meubelmaakster of schrijnwerker is een vakman of -vrouw die een opleiding meubelmaken heeft gevolgd en in staat is meubelen te vervaardigen. Het beroep wordt gerekend tot de bouwvakken. Een meubelmaker is onder andere in staat om uit
hout afgewerkte meubels te maken. Veel soorten meubels kunnen worden gemaakt door
meubelmakers, stijlmeubels en moderne meubels, tafels, stoelen, kasten, bedden, maar ook keukens, inbouwkasten en lambriseringen.


Luchtfoto vanuit het westen van de kern van het dorp Houten in ca. 1975. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 54212, 118. Luchtfoto vanuit het westen van de kern van het dorp Houten in ca. 1975. Bron: Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU), 353, 54212, 118.



Vele technieken worden gebruikt zoals houtsnijden, inlegwerk. Vele bewerkings- en afwerkingstechnieken in verschillende materialen, vooral hout, (massief hout
en plaatmaterialen) maar ook metalen en kunststoffen. Het beroep meubelmaker is dan ook zeer divers. Een van de belangrijkste technieken van de meubelmaker is de houtbewerking.


Schrijnwerkers aan het werk in 1568. Bron: Wikimedia. Schrijnwerkers aan het werk in 1568. Bron: Wikimedia.



Personen die de opleiding meubelmaken hebben gevolgd zijn veelal werkzaam voor meubelmakers of meubelfabrieken, maar worden ook vaak gevraagd in de botenindustrie voor het afwerken van nieuw te bouwen luxe boten. Daarnaast zijn meubelmakers te vinden in de orgelbouw.

Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.


De schutterij van Den Haag, geschetst rond 1700 door Romeyn de Hooghe. Bron: Wikipedia Schutterij (historisch). De schutterij van Den Haag, geschetst rond 1700 door Romeyn de Hooghe. Bron: Wikipedia Schutterij (historisch).



16.   Schuttersgilde - Iemand die schiet met een vuurwapen, pijl-en-boog of
ander wapen.Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.


Luchtfoto van de polder Vechter- en Oudwulverbroek (deels gemeente Houten), uit het zuidwesten, vóór de uitbreiding van Houten, met in het midden de Geersloot en rechts op de boederij De Grote Geer en de Binnenweg op 11 januari 1981. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50594. Luchtfoto van de polder Vechter- en Oudwulverbroek (deels gemeente Houten), uit het zuidwesten, vóór de uitbreiding van Houten, met in het midden de Geersloot en rechts op de boederij De Grote Geer en de Binnenweg op 11 januari 1981. Bron: Het Utrechts Archief, catalogusnummer: 50594.



17.   Smidsgilde - Een smid (meervoud: smeden) is een ambachtsman die van metalen allerlei voorwerpen maakt. Smid was vroeger een veelvoorkomend beroep. Nu is het minder bekend, doordat tegenwoordig steeds vaker de werkzaamheden overgenomen worden door industriële machines. Vroeger was de smid een belangrijk persoon, omdat dat toen de enige bron van ijzeren voorwerpen was die in de maatschappij nodig zijn.


Heetstoken van het werkstuk in het smidsvuur. De smid van het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem aan het werk. Bron: Wikipedia Hdekroon. Heetstoken van het werkstuk in het smidsvuur. De smid van het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem aan het werk. Bron: Wikipedia Hdekroon.



Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.


     


18.   Snijdersgilde - Een kleermaker, kleermaakster, ook wel snijder (verouderd), coupeur of tailleur genoemd, is van oudsher iemand die bovenkleding vervaardigt. Zeker in de moderne tijd echter kan er ook iemand worden bedoeld die alle soorten kledingstukken maakt. Het ambacht van kleermaker is al duizenden jaren oud.

Het werd al beoefend ten tijde van de oude Grieken en Romeinen en naar alle waarschijnlijkheid ook al ver daarvoor. Een "meester-kleermaker" heeft één (of meerdere) leerjongen(s) onder zijn hoede, aan wie hij de kneepjes van het vak leert.


De Duitse kleermaker Agne Wideheim (1918-2007) in 1990. Bron: Wikimedia. De Duitse kleermaker Agne Wideheim (1918-2007) in 1990. Bron: Wikimedia.



Traditionele kleermakers zaten op een tafel te werken in de zogeheten kleermakerszit, om een schone en vlakke ondergrond om zich heen te hebben en niet op de grond te hoeven zitten.

Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.



19.   Tappersgilde - Herbergier of barman

Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.


Een barmeid in een Berlijnse discotheek. Bron: Wikipedia Barman (beroep). Een barmeid in een Berlijnse discotheek. Bron: Wikipedia Barman (beroep).



20.   Timmermansgilde - Een timmerman of timmervrouw is een vakman die
zich meestal beroepsmatig met houtbewerking bezighoudt. In de bouw verricht diegene nieuwbouw en/of onderhoud aan houten vloeren, wanden, dakconstructies, kozijnen, deuren en ramen.


Een timmervrouw in de Verenigde Staten. Bron: Wikipedia Timmerman. Een timmervrouw in de Verenigde Staten. Bron: Wikipedia Timmerman.



In de meubelmakerij noemt men diegene schrijnwerker (een verouderde term) en maakt diegene maatkasten en keukens. In informele Belgisch-Nederlandse omgangstaal wordt schrijnwerker dikwijls als synoniem gebruikt.

Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.



21.   Tingietersgilde - Tingieten is het maken van voorwerpen van tin door een gesmolten tinlegering in een mal te gieten. Zodra het tin gestold is kan het uit de mal verwijderd worden. Na afwerken van de gietranden is het voorwerp klaar. Dat tin zo bruikbaar is voor het gieten, komt onder andere door het lage smeltpunt van 505 K, dat wil zeggen 232 °C.


Tingieten. De vloeibare tin wordt in de mal gegoten Foto gemaakt door Ellywa op 23 februari 2007 in de Tinkoepel aan de Zaanse Schans, Zaandam. Bron: Wikipedia Tingieten. Tingieten. De vloeibare tin wordt in de mal gegoten Foto gemaakt door Ellywa op 23 februari 2007 in de Tinkoepel aan de Zaanse Schans, Zaandam. Bron: Wikipedia Tingieten.



Een tinnen voorwerp moet dan ook nooit in de oven gebruikt worden. Het heeft echter ook te lijden van tinpest, een verandering van kristalstructuur tussen de 13 en 16 °C.

In een gematigd klimaat wordt deze temperatuurgrens nog al eens gepasseerd, wat vooral effect heeft op tinnen orgelpijpen in weinig verwarmde kerkgebouwen.

Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.



22.   Weversgilde - Arbeider in een textielfabriek

Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.


Japanse weefster. Bron: Wikipedia en:Yanagawa Shigenobu. Japanse weefster. Bron: Wikipedia en:Yanagawa Shigenobu.



23.   Zadelmakersgilde - Een persoon die zadels maakt.


Een veelzijdigheidszadel. Bron: Wikipedia BLW - Eigen werk. Een veelzijdigheidszadel. Bron: Wikipedia BLW - Eigen werk.



Bij raadsvergadering vastgesteld op 26 januari 1982.


   

De pachtcedullen van de Ridderlijke Duitse Orde, Balije van Utrecht uit het jaar 1438 waarin het land 'Wernaer' voor zover bekend het vroegst wordt genoemd. Bron: RDO Oud Archief, RDO OA 744.01. De pachtcedullen van de Ridderlijke Duitse Orde, Balije van Utrecht uit het jaar 1438 waarin het land 'Wernaer' voor zover bekend het vroegst wordt genoemd. Bron: RDO Oud Archief, RDO OA 744.01.



De vroegere wijknaam Wernaar zoals deze gebruikt werd tussen dinsdag 25 september 1979 (Raadsbesluit) en dinsdag 13 maart 2012 (BenW besluit) ging terug op diverse percelen van die naam, gelegen ten zuiden en noorden van de Odijkseweg. De naam duikt op in een charter uit het jaar 1438. De charter is te vinden bij Het Duitse Huis aan de Springweg te Utrecht in het Oud Archief. De inventarisbeschrijving van de charter luidt: 

"Beschrijving behorende bij inventaris: Erfpachtbrief van een hoeve land genaamd die Duytsche hoeve, aan de Rietsloot, en nog 5 morgen aan het einde van de Erffcampp naast de Rietsloot, en nog 8 morgen 2 hont geheten Wernaer, van de Dwerswech tot de Gheersloot, nog 4 1/2 hont 20 roeden, en nog 4 hont op Loeriker hofstede, en nog 3 1/2 hont 17 roeden, alles gelegen in Houten."


In vel groen aangegeven welke drie percelen ten noorden en ten zuiden van de Odijkseweg de Wernaer werden genoemd in de vijftiende eeuw. Naar informatie van Ad van Ooststroom (Vanooststroom.com). In vel groen aangegeven welke drie percelen ten noorden en ten zuiden van de Odijkseweg de Wernaer werden genoemd in de vijftiende eeuw. Naar informatie van Ad van Ooststroom (Vanooststroom.com).



In 2016 is door de Werkgroep Historisch Onderzoek en Genealogie van de Historische Vereniging Tussen Rijn en Lek een transcriptie gemaakt van de charter.

Originele charter uit 1438 (link) en transcriptie (link)

In 1979 werd nog geopperd om de toenmalige wijknaam misschien Zuiderland te gaan noemen. Wat een verbastering was het het Zuurland. De naam Zuiderland werd in het midden van de twintigste eeuw nog genoemd onder de lokale bevolking.

De commissie Straatnaamgeving vroeg zich bij de overweging om de naam Wernaar te gaan gebruiken of het niet teveel op het Duits geschreven 'wer da' leek. Wat in het Nederlands betekend 'wie is daar'. In 1995 werd de wijknaam nog eens bij besluit door het college van burgemeester en wethouders bekrachtigd. Na het besluit van 13 maart 2012 werd De Gildes een buurt van de wijk Houten Noordoost.


In het paars de landerijen en percelen die het Zuurland of Zuiderland werden genoemd. Gelegen ten noorden van de Odijkseweg in de vijftiende eeuw. Naar informatie van Ad van Ooststroom (Vanooststroom.com). In het paars de landerijen en percelen die het Zuurland of Zuiderland werden genoemd. Gelegen ten noorden van de Odijkseweg in de vijftiende eeuw. Naar informatie van Ad van Ooststroom (Vanooststroom.com).


    

   

E-mailen
Info